O'quv ishlari bo’yicha prorektor

О‘zbekiston Respublikasining xalqaro reyting va indekslardagi о‘rnini kо‘tarish bо‘yicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar.

Prezidentimizning 2019 yil 7-martdagi “Xalqaro reyting va indekslarda О‘zbekiston Respublikasining о‘rnini yaxshilashga oid chora-tadbirlarni tizimlashtirish tо‘g‘risida”gi PF–5687-sonli Farmoni ayni maqsadlarni kо‘zlaydi.Farmonga muvofiq hozirda О‘zbekistonda turli sohalarida jahon hamjamiyatida reyting va indeks kо‘rsatkichlarini kо‘tarishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Negaki, mamlakat iqtisodiyotining rivoji, xorijiy yetakchi biznes korchalonlari bilan hamkorlikni yangi bosqichga kо‘tarish hamda investorlar e’tiborini jalb etish, ularning ishonchini kafolatlash uchun solishtirma reytinglarning yuqori bо‘lishi muhim ahamiyatga ega. Iqtisodiy va siyosiy-huquqiy xalqaro reyting va indekslarda О‘zbekistonning о‘rnini yaxshilash xalqaro maydonda mamlakatimiz mavqeini yanada yuksaltirishga xizmat qiladi.
Inson huquqlari himoyasini kafolatlash, aholi turmush darajasini oshirish, iqtisodiy faoliyatda erkinlikni ta’minlash, sud-huquq sohasidagi moddiy va protsessual normalarni takomillashtirishga qaratilgan islohotlar mamlakatimizning xalqaro reyting va indekslardagi kо‘rsatkichlari oshishiga sabab bо‘lmoqda.
Mamlakatning investitsiyaviy jozibadorligi va xalqaro maydondagi imidjini mustahkamlash, davlat organlari va tashkilotlarida xalqaro reyting va indekslar bilan ishlashning yangi mexanizmlarini joriy qilish, shuningdek, 2017 ― 2021 yillarda О‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yо‘nalishi bо‘yicha Harakatlar strategiyasida belgilangan vazifalarni amalga oshirish maqsadida respublika kengashi tashkil etilgan.
Mazkur Kengashning asosiy vazifalari:
-mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy-huquqiy taraqqiyot darajasini tizimli tahlil qilib borish, turli sohalarda amalga oshirilayotgan tub о‘zgarishlarning О‘zbekiston Respublikasi uchun ustuvor bо‘lgan xalqaro reyting va indekslarda mamlakatning о‘rnini yaxshilash maqsadlariga xizmat qilishini ta’minlash, mazkur yо‘nalishdagi ishlarning samaradorligiga tо‘siq bо‘layotgan muammolarni bartaraf etish;
-О‘zbekiston Respublikasi uchun ustuvor bо‘lgan xalqaro reyting va indekslarda mamlakatning о‘rnini yaxshilash maqsadida davlat hokimiyati va boshqaruvi tizimini takomillashtirish, jamiyatni demokratlashtirish, ilg‘or xalqaro tajribaga asoslangan davlat va jamiyat qurilishi sohasidagi islohotlarni amalga oshirish bо‘yicha tashabbuslarni ilgari surish;
-davlat va jamiyat hayotining turli jabhalarini tartibga solishga qaratilgan normativ-huquqiy hujjatlar va ularning loyihalarini О‘zbekiston Respublikasi uchun ustuvor bо‘lgan xalqaro reyting va indekslardagi mamlakatning о‘rniga ta’siri nuqtai nazaridan kompleks baholab borish.
Shu munosabat bilan,О‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Adliya vazirligi mazkur Kengashning ishchi organlari etib belgilandi.
Kengash ishchi organlari taqsimlangan vazifalar bо‘yicha О‘zbekiston Respublikasi uchun ustuvor bо‘lgan xalqaro reyting va indekslarda mamlakatning о‘rnini yaxshilashga qaratilgan ta’sirchan choralar ishlab chiqilishi va amalga oshirilishi hamda ushbu yо‘nalishda tizimli xalqaro hamkorlik olib borilishi ustidan nazorat о‘rnatish kabilarni о‘z ichiga oladi.
Bugungi kunda mamlakat imiji masalasida qator ishlar amalga oshirilayotganini quyidagi parametrlar bilan dalillashtir mumkin:

1. 
   О‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq ustuvor siyosiy va huquqiy reyting va indeks kо‘rsatkichlarda О‘zbekiston о‘rnini yaxshilash.
   
2. 
   О‘zbekistonning xalqaro maydondagi ijobiy imijini targ‘ib qilish uchun xalq diplomatiyasi vositalarini rivojlantirish va joriy etish.
   
3. 
   О‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy va ijtimoiy-iqtisodiy sohalarda amalga oshirilayotgan islohotlar va о‘zgarishlarni xalqaro maydonda faol va keng yoritish.
   
4. 
   Milliy raqamli diplomatiyani rivojlantirish.
   
5. 
   Turizmni rivojlantirishga xalaqit berayotgan omillar va sharoitlarni aniqlash maqsadida xorijiy investorlar va turistlar о‘rtasida ijtimoiy sо‘rovlar tashkil etish va о‘tkazish.
   
6. 
   Siyosiy xavflarning iqtisodiyot, moliya va tashqi savdo sohalariga ta’sir qiluvchi omillarini aniqlash, shuningdek, ularning ta’sirini kamaytirish.
   
7. 
   О‘zbekiston Respublikasining ijobiy imijini ilgari surishning zamonaviy mexanizmlarini ishlab chiqish va qо‘llashda hamkorlik qilish uchun xorijiy konsalting kompaniyalarini jalb qilish.
   
8. 
   О‘zbekiston tо‘g‘risida ijobiy ma’lumotlarni tarqatish, о‘zbek brendlarini reklama qilish, respublikaning xalqaro maydondagi imijini ilgari surish maqsadida mashhur xorijiy blogerlar bilan aloqalarni о‘rnatish va rivojlantirish.
   
9. 
   Milliy brendlarni ommalashtirish va mamlakatning ijobiy imijini targ‘ib qilish maqsadida О‘zbekiston xalq amaliy san’ati xalqaro festivallarini tashkillashtirish, shuningdek, chet elda о‘tkaziladigan xalq ijodiyoti festivallari va yarmarkalarida faol ishtirok etish.
   
10. 
    YUNESKOning Butunjahon merosi rо‘yxatiga О‘zbekistonning yangi obyektlarini kiritish va boshqalar
    

Yangilanayotgan О‘zbekistonning xalqaro maydondagi imijiga ijobiy ta’sir etgan omillar sifatida О‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 19 sentabrda BMT Bosh assambleyasining 72-sessiyasi va 2020 yil 23 sentabrdagi 75-sessiyasidagi ma’ruzasida mintaqaviy va xalqaro xarakterga ega bо‘lgan g‘oya va takliflarni ilgari surgani hamda mazkur takliflarni xalqaro maydonda e’tirof etilishini alohida ta’kidlab о‘tish joiz.
Shuni alohida ta’kidlash lozimki, ichki siyosiy faoliyatga nazar tashlasak, о‘tgan tо‘rt yil ichida milliy parlamentimiz Oliy Majlisning nufuzli xalqaro tashkilotlar bilan aloqalarini bir necha yillik tanaffusdan sо‘ng yana qayta tiklangani mamlakatimizning xalqaro maydondagi imijini yanada oshirdi. Jumladan, milliy parlamentimiz Parlamentlararo Ittifoqda, Yevropada Xavfsizlik va Hamkorlik Tashkilotining Parlament Assambleyasida, Mustaqil Davlatlar Hamdо‘stligi Parlamentlararo Assambleyasida о‘z faoliyatini tiklagani, shuningdek, xalqaro ekologik kongressda parlamentimiz vakillarining ishtirok etgani muhim ahamiyatga ega bо‘ldi.
Xulosa qilib aytganda, globallashuv jarayonlari shiddat bilan kechayotgan hozirgi davrda milliy manfaatlarimizni ilgari surish hamda faol tashqi siyosat yuritish mamlakatimizning barqaror rivojlanishini ta’minlashga, О‘zbekistonning xalqaro maydondagi obrо‘-e’tiborini yanada oshirishga va Vatanimizning jahon hamjamiyatida munosib о‘rin egallashiga xizmat qiladi.
2020 yil 23-sentabrda О‘zbekiston Respublikasi prezidenti BMT Bosh assambleyasining 75-sessiyasida о‘zbek tilida ma’ruza qilib, dunyo davlatlarini qiynab kelayotgan 9 ta masala bо‘yicha о‘z takliflari va g‘oyalarini ilgari surdi. Jumladan, Orol bо‘yi mintaqasida ekologik muhitni barqarorlashtirish yuzasidan bildirgan taklifi ham BMT rahbariyati va xorijiy davlatlar rahbarlari tomonidan e’tirof etildi.
Darhaqiqat, hozirgi kunda eng yirik global ekologik falokatlardan biri Orol dengizi fojiasi bо‘lib, uning ekologik, ijtimoiy-iqtisodiy va gumanitar oqibatlari tufayli mintaqa sog‘liqni saqlash, genofond va unda yashayotgan odamlar kelajagining barqaror rivojlanishiga bevosita tahdid solmoqda. Shuningdek, global ekotizimga salbiy ta’sir kо‘rsatmoqda. Orolbо‘yi inqiroz zonasi bevosita Qozog‘iston, Turkmaniston va О‘zbekiston, bilvosita esa, Qirg‘iziston va Tojikiston hududlarini qamrab oladi. Mutaxassislarning hisob-kitoblariga kо‘ra, bugun Orolning qurigan qismida 5,5 million gektarga teng hududda yangi tuzli chо‘l paydo bо‘lgan. Bu hududlarda yiliga 90 kundan ortiq davr mobaynida chang bо‘ronlari sodir bо‘ladi va 100 million tonnadan ortiq chang va zaharli tuzlarni atmosferaga kо‘tarib, minglab kilometrlarga yoyib yuboradi. Shuning uchun ham Orol inqirozining atrof-muhit va mintaqa aholisi hayotiga salbiy ta’sirini qisqartirish, iqlim ta’sirining yanada yomonlashishi oldini olish bugungi kundagi eng muhim vazifalardan hisoblanadi. О‘zbekiston Respublikasi Prezidenti BMT Bosh Assambleyasining 72–sessiyasida sо‘zlagan nutqida ham Orol dengizining ekologik fojiasiga alohida e’tibor qaratgandi. Chunki Orol dengizi qurishi oqibatlarini bartaraf etish xalqaro say-harakatlarning faol mustahkamlanishini talab qiladi. Shundan kelib chiqib, 2018 yilning 24 avgust kuni Orolni qutqarish xalqaro jamg‘armasi ta’sischi davlatlari rahbarlarining Turkmanboshi shahrida bо‘lib о‘tgan sammitida О‘zbekiston rahbari tomonidan Orolbо‘yi mintaqasini ekologik innovatsiyalar va texnologiyalar zonasi deb e’lon qilish taklif etilgan edi.
О‘zbekiston mavjud ahvolni yaxshilash uchun bu yerda ikki million gektar yangi о‘simlik maydonlari va daraxtzorlar yaratish, tuproq qatlamini shakllantirish bо‘yicha ulkan ishlarni amalga oshirmoqda. Mamlakatimiz tashabbusi bilan BMTning Orolbо‘yi mintaqasi uchun Inson xavfsizligi bо‘yicha kо‘p tomonlama sheriklik asosida Trast fondi tuzilgani, bu fond og‘ir ekologik hududda yashayotgan aholiga amaliy yordam kо‘rsatish uchun xalqaro hamjamiyatning tayanch platformasi bо‘lib xizmat qilishi tabiiy. О‘zbekiston rahbari о‘z chiqishida Orolbо‘yi mintaqasini ekologik innovatsiya va texnologiyalar hududi, deb e’lon qilish haqida BMT Bosh Assambleyasining maxsus rezolyusiyasini qabul qilish hamda ushbu muhim hujjat tasdiqlangan sanani Ekologik tizimlarni himoya qilish va tiklash xalqaro kuni sifatida nishonlash taklifini bildirdi. BMT maxsus rezolyusiyasini qabul qilish g‘oyasi 2019 yil 25 oktabrda Nukus shahrida BMT shafeligida bо‘lib о‘tgan “Orolbо‘yi — ekologik innovatsiyalar va texnologiyalar zonasi” deb nomlangan yuqori darajadagi xalqaro konferensiyada taklif etilgan edi. Mazkur rezolyusiya investitsiyalarni rag‘batlantirish va iqlim о‘zgarishi, atrof-muhitning yomonlashuvi, barqaror urbanizatsiya va qishloq xо‘jaligi, oziq-ovqat xavfsizligi, qashshoqlik va tengsizlik kabi keng qamrovli masalalarga e’tibor berish orqali asosiy xavf omillarini bartaraf etish imkoniyatini beradi. Shu bilan birga, Markaziy Osiyo mamlakatlari xalqaro, mintaqaviy va milliy siyosatlarning uyg‘unligiga erishish, Orol dengizining qurishi bilan bog‘liq ekologik inqiroz zonasida mavjud xavf-xatarni hisobga olgan holda, ijtimoiy-iqtisodiy va ekologik zaiflikni yanada chuqur tizimli tushunishni rag‘batlantirishga qaratilgan innovatsion chora-tadbirlar uchun yanada keng imkoniyatlar ochadi. Ushbu rezolyusiyaning qabul qilinishi mintaqaviy muammolarni birgalikda hal etish masalalarida О‘zbekistonning yetakchi о‘rinlarda bо‘lishi, shuningdek, mamlakatning xalqaro nufuzini yana bir bor namoyish etishiga shart-sharoit yaratadi. BMT tomonidan Ekologik tizimlarni himoya qilish va tiklash xalqaro kunining belgilanishi esa global muammolarni hal qilishda siyosiy iroda va resurslarni safarbar qilish, bu boradagi muammoli masalalardan keng jamoatchilikni xabardor qilish, shuningdek, insoniyat yutuqlarini mustahkamlash imkonini beradi. Bir sо‘z bilan aytganda, Prezidentimizning ushbu tashabbuslarini xalqaro miqyosda tan olinishi mamlakatimizda ekologik vaziyatning yaxshilanishiga ulkan hissa qо‘shishi barobarida, yurtimizning jahon maydonidagi imiji mustahkamlanishi va reytingining yuqorilashida ham alohida о‘rin tutadi.