6-bilet biologiya
1)
Zamburug'lar plastidalari yo'q geterotrof organizmlardir. Ular qadimgi organizmlar
hisoblanadi. Zamburrg'lar parazit va saprofit
holda hayot kechiradi. Zamburug'larning 100 000 ga yaqin turlari mavjud. Zamburug'lar suv
o'tlaridan xlorofillning yo'qligi, bakteri yalardan esa yadroga ega bo'lishi bilan farq qiladi.
Zamburug'lar ning vegetativ tanasi mitselliy deb
atalib, u alohida ipchalar, ya'ni gi falar yig'indisidan tashkil topgan.Zamburug'larning foydali
turlari ham bor. masalan:Achitqi,qo'ziqorin va boshqa zamburug'lar.Achitqi zamburug'idan hamir
tayyorlashda foydalaniladi.Qo'ziqorin esa iste'mol qilinadi.
2)
Biologik sintez reaksiyalarning to'plami plastik almashinuv
deb ataladi. Modda almashinuvida bu turning nomi uning mohiyati bilan bog'liq: hujayra
tashqaridan kelayotgan oddiy moddalar
hisobiga o'zi uchun zarur bo'lgan birikmalarni hosil qiladi.Hujayrada DNK sintezi. DNK
molekulasi
ikki zanjirdan tuzilgan qo'sh spiral bo'lgani uchun uning sintezi shu qo'sh spiralni yaratishdan
iborat. Bu zanjirlar bir-biriga to'la komplementar, ya'ni
biri ikkinchisini to'ldirib turadi. DNK molekulasining sintezi uning
boshlang'ich qo'sh zanjirining ikkita alohida zanjirlarga ajralishiga
va ular har birining strukturasiga mos ikkinchi zanjiryaratilishiga
asoslangan. DNK zanjirlarini bir-biridan ajratuvchi alohida ferment
mavjud bo'lib, bu ferment DNK molekulasida asta siljib, birin-ke tin nukleotidlar orasidagi kuchsiz
vodorod bog'larini uzadi. Boshqa
ferment esa har bir alohida zanjir bo'ylab harakatlanishi davomida
eski zanjir nukleotidlarga komplementar bo'lgan yangi zanjir nuk leotidlarni ulaydi.
Telegram: @imtihonlar_kanali_uz Bot: @imtihonuzb_bot
Telegram: @imtihonlar_kanali_uz Bot: @imtihonuzb_bot
Demak, yangi sintezlangan DNK ikki zanjirli duragay molekula bo'lib, uning bitta zanjiri eski,
ikkinchisi esa yangidir. Bu jarayonda bir zanjirdagi adenin A qarshisida ikkinchi zanjirda timin
T, guanin G qarshisida sitozin C va aksincha, joylashadi. DNK molekulasining ikki hissa
orishiga DNK replikatsiyasi deyiladi.
RNKIar sintezi, asosan yadroda, DNK molekulasidagi nukleo tidlar tartibi shaklida yozilgan
axborotni i-IRNKga ko'chirib olgan dek o'tishiga - transkripsiya deb ataladi. DNK zanjiri
matritsasi asosida RNK sintezlanishi iarayonda DNKdagi nukleotidlar qa tori RNKdagi
nukleotidlar qatorida takrorlanadi, faqat DNK dagi
T(timin) o'rniga U (uratsil), dezoksiriboza o'rniga riboza joylasha di. Shuni ta'kidlab aytish
kerakki, DNK molekulalari iuda katta, ul arda yozilgan axborot juda ko'p, RNKIar DNK
molekulasining ki chik bir
qismiga
to'g'ri keladi. Bitta DNK molekulasida
yuzlab,
min glab
i-FtNK, t-IRNK, r-FtNKIar
sintezlanishi mumkin. Har bir i-FtNK dagi axborot kamida bitta oqsil molekulasi sintezi uchun
yetarlidir.
3)
Sepkilli-AA Aa sepkilsiz-aa
sepkili geterazigota erkak sepkilsiz ayolga ulandi Aa x aa
bundan quydagi rasmdagi farzandlar ciqadi Fen:1:1
1ta sepkilli 1ta sepkilsiz 50% 50%
Dostları ilə paylaş: |