Indigoning o-nitrobenzaldegid va atsetondan olinishi. Probirkada 0,3 g o-nitrobenzoy aldegidni 2,5 ml suv va 4 ml atseton
aralashmasida eriting. Hosil bo’lgan eritmaga o’yuvchi natriyning 5% li eritmasidan 5
ml tomchilatib qo’shing. O’yuvchi natriy eritmasining tushayotgan har bir tomchisi
ta’sirida probirkadagi eritma avval sariq rangga bo’yaladi. Ishqor tomizishni davom
ettirsak bu rang to’q. sariq rangga, so’ngra yashil va nihoyat ko’k rangga o’tadi. Bir
ozdan so’ng indigoning yaltiroq kristallari cho’kmaga tushadi.
Indigoning хossalari. 1. Suvda eruvchanligi. Indigo ko’pgina erituvchilarda
jumladan suvda ham erimaydi.
Probirkada 0,2-0,3 g indigo kukuniga 1 ml suv qo’shib, kuchli chayqating.
So’ngra aralashmani gaz gorelkasi alangasida qizdiring. Hosil qilingan aralashmadan
filtr qog’oz ustiga bir tomchi tomizing. Bunda rangsiz dog’ hosil bo’lib, uning o’rtasida
indigoning ko’k kukuni paydo bo’ladi.
2. Oksidlovchilar ta’siri. Probirkada
0,05
g
indigoni
5
ml
tutovchi
sulfat
kislotada
eriting.
Eritma
sovigandan
so’ng
uni
5 ml suv quyilgan boshqa probirkaga ehtiyotlik bilan quying.
So’ngra uchta probirka olib va ularning biriga bertole tuzining 5% li eritmasidan
5 ml, ikkinchisiga vodorod peroksidning 5% li eritmasidan 5 ml va uchinchisiga
kontsentrlangan nitrat kislotadan 0,5 ml quying. Birinchi probirkaga indigoning sulfat
kislotadagi eritmasidan 1 ml va suyultirilgan sulfat kislota eritmasidan 7,5 ml, ikkinchi
probirkaga indigo eritmasidan 1 ml va 0,02 g temir (P)-sulfat tuzi kristallaridan,
uchinchi probirkaga esa indigo eritmasidan 1 ml qo’shing. Bunda bertole tuzi va
vodorod peroksid eritmalari solingan probirkalarda indigo eritmasi rangsizlanadi, nitrat
kislotali uchinchi probirkadagi eritma esa sariq rangga bo’yaladi.
