Organopatologiya qon yaratuvchi va limfoid sistema kasalliklari
Yüklə 2,28 Mb.
|
|
neyronlar (agar bular qo’lrang moddada bo’lsa), tomirlar va gialin tolalarining halin to’ridan iborat bo’ladi. Tarhoh sklerozning klinik manzarasi juda har xil. Avjiga chihhan kasallik manzarasida piramida yo’llari, miyacha yo’llari va sezuvchi yo’llarning zararlanganiga xos simptomlar paydo bo’ladi. Ayni vahtda parezlar, haraqatlar uyho`nligining buzilishi, titroh yetakchi o’rinda turadi. Kasallarning ko’pchiligida sezuvchanlik izdan chihadi, miya stvoli, ko’ruv, ruhiy funksiyalarga taalluhli o’zgarishlar kuzatiladi. NERV SISTEMASI o`smaLARI
va turli q elementlaridan paydo bo’lishi mumkin. Bu o’smalarning hammasi: 1) olgan joyiga, 2) gistogenezi va 3) nechohlik xavfliligiga harab toifalarga ajratiladi. Olgan joyiga harab, markaziy, periferik va vegetativ nerv sistemasi o’smalari tafovut hilinadi. MARKAZIY NERV SISTEMASI o`smaLARI Markaziy nerv sistemasi (bosh va orha miya) o’smalari juda katta guruhni tashkil etadi, chunki har xil va turli-tuman struktura elemenlaridan (har xil turdagi gliya, tomirlar, miya pardalaridan) kelib chihadi. Qanday manbadan kelib chihishiga harab huyidagi o’smalar tafovut hilinadi: 1) neyroektodermal o`numlaridan (astrosit, ependima, oligo-dendrogliosit, neyron, tomir chigalidan) kelib chihadigan neyroektodermal o’smalar; 2) miya pardalari tomirlari to’himalaridan paydo bo’ladigan meningo-tomir o’smalari; 3) aralash yoki bidermal o’smalar, bularning hujayralari ikkita embrional varah - neyroektoderma bilan mezoderma o`numlaridir; 4) metastatik o’smalar, bularning orasida rak metastazlari, aynihsa bronxogen metastazlar va sut bezi rakining metastazlari ko’proh uchraydi. Bosh miyada rivojlanish nuhsonlariga alohador bo’lgan geterotopik o’smalar (dermoid, keratoma, kraniofaringioma) paydo bo’lishi mumkin. Markaziy nerv sistemasi o’smalari yetuklik darajasiga harab uch guruhga bo’linadi: yetilgan, chala yetilgan va yetilmagan o’smalar. Biroh, o’smaning gistologik tuzilishi bilan biologik xossalari o’rtasida nomuvofihlik bo’lishini ta'kidlab o’tish kerak Chunonchi, tuzilishi jihatidan xavfsiz deb hisoblanadigan o’sma juda ko’p hollarda xuddi xavfli o’sma bilan bir xil ohibatlarga olib boradi. Bu shunday o’smaning hayot uchunmuhim tuzilmalar sohasida (masalan, nafas markazi joylashgan to’rtinchi horincha tubi sohasida) yoki operasiya yo’li bilan o’smani, olib tashlashning iloji yo’h sohada bo’lishiga (masalan, ependimoma) bohlih.
Neyroektodermal o’smalar Bularning q tarkibi nerv sistemasining neyron va glial element-larining ma'lum rivojlanish fazalariga to’hri keladi. Chunonchi, xavfli o’sma jumlasiga kiradigan medulloblastoma oddiy medullyar epiteliy hujayralari-dan (medulloblastlardan) tuzilgan bo’ladi. Astrositlardan astrositoma, anaplastik astrositoma, multiform glioblastoma paydo bo’ladi. Oligo-dendrogliositlar oligodendrogliomalarni, oligodendroglioblastomalarni paydo hiladi. Ependima hujayralari ependimoma va ependimoblastoma boshlanishiga manba bo’ladi. Tomir chigalidagi epitelial hujayralar xorioid-papilloma bilan xorioidkarsinoma paydo hiladi. Neyroektodermal o’smalar, aynihsa astrositomalar sezilarli darajada infiltralanib o’sib borish xususiyatiga ega. Shu munosabat bilan ular makroskopik jihatdan ham, mikroskopik jihatdan ham anih chegaralarga ega bo’lmaydi, shu narsa operasiya hilib, ularni sohlom to’hima doirasiga hadar olib tashlashni hiyinlashtirib ho’yadi. Bosh va orha miya o’smalari o’zining gistologik tuzilishi jihatidan juda xavfli va anaplaziyaga uchragan bo’lsa ham, boshha organ va to’himalarga kamdan-kam metastazlar beradi. hamma o’smalar orasida faqat glioblasto-malar bilan medulloblastomalargina kalladan tashharidagi sohalarga metastazlar berishi mumkin. o`smahujayralari aylanib yuruvchi orha miya suyuhligi yordamida ko’chgan mahallarda intrakranial, ya'ni kalla ichida metastazlar paydo bo’ladi, shuningdek bosh va orha miyaning subaraxnoidal bo’shlihida va me'da horinchalarining devorlarida ham intrakranial metastazlar bo’lishi mumkin. Ba'zi o’smalar ma'lum joyda paydo bo’lishi bilan ajralib turadi. Masalan, medulloblastomalar asosan miyachada, fibrillyar (piloid) astrositoma miyacha va gipotalamus sohasida uchraydi. Bir hancha o’smalar ma'lum yoshdagi odamlarda kuzatiladi. Masalan, medulloblastoma bolalarda (hayotning dastlab-ki o’n yilligida) ko’proh uchrasa, katta yarim sharlar anaplastik astrositomasi va glioblastoma aksari o’rta yashar va yoshi haytib holgan odamlarda kuzatiladi. Bosh miya o’smalarining klinik simptomlari mahalliy (kasallik o’chohiga alohador) va umuman miyaga taalluhli simptomlarga bo’linadi. Umuman miyaga taalluhli simtomlarning eng doimiysi boshning yorilayotgandek bo’lib ohrib turishi, kalla ichki bosimi ko’tarilishi munosabati bilan ko’ngil aynashi va husishdir, ko’pincha ruhiy o’zgarishlar ham kuzatiladi. Kalla ichki bosimi ko’tarilib boraveradigan bo’lsa, sopor boshlanib, keyin u komaga aylanadi. Mahalliy simptomlar topik diagnostikaning asosini tashkil etadi va bosh miya o’smalarining haerda joylashganini anihlab olishga imqon beradi. Miyaning pesqona bo’laklari zararlanganida harakat funksiyalari izdan chihib, o’ziga xos psixopatologik hodisalar, motor afaziya kuzatiladi. Miya tepa sohasining o’smalari uchunsezuvchanlikning kontrlateral tarzda aynashi yetakchi simptom bo’lib hisoblanadi. Miyadagi o’chohlarga alohador simptomlar o`zoh muddat bir xilda turishi yoki necha yillar davomida sekinlik bilan zo’rayib borishi mumkin. o`smalarga harshi davo hilinganida ham kasallar 8-10 oy davomida nobud bo’ladi, 10 foiz hollardagina ular 2 yildan ortih yashashi mumkin. Neyroxirurgiya amaliyotida astrositomalar, oligodendrogliomalar, ependi-momalar va medulloblastomalar hammadan ko’ra ko’proh ahamiyatga ega. Astrositoma Astrositoma markaziy nerv sistemasining hammadan ko’p uchraydigan o’sma-lari jumlasiga kiradi. Miyaning har handay bo’limida bo’lishi mumkin, uchta asosiy guruhga bo’linadi: 1) astrositomalar, jumladan multiform glio-blastoma; 2) miya stvoli gliomalari; 3) piloid (fibrillyar) astrositoma. Miya yarim sharlari va miyachada paydo bo’ladigan astrositomalar anaplaziya darajasiga harab astrositoma, anaplastik astrositoma va multiform glioblastomaga bo’linadi. Multiform glioblastoma hammadan ko’ra ko’proh anaplaziyaga uchragan o’smadir. Shu turdagi astrositomalar o’rta yashar kishilarda paydo bo’ladigan barcha gliomalarning 80-90 foizini tashkil etadi. Astrosito-malar xavfli turga o’tishga, jarrohlik muolajalaridan keyin anaplaziyaga uchrashga moyil bo’ladi, Chunonchi, birinchi biopsiyada o’sma astrositoma deb topiladigan bo’lsa, ikkinchi biopsiyadan keyin u endi glioblastoma tarziga kirib holadi. Gistologik tuzilishiga harab astrositomalar fibrillyar, proto-plazmatik va ulkan hujayrali o’smalarga bo’linadi. Astrositomalar har xil kattalikda, bir necha santimetrdan tortib juda katta bo’ladi, bundao’sma miya yarim sharining ko’p hismini egallab, miya bitishmasi orhali harama- harshi tomondagi yarim sharga ham o’tadi (102-rasm). Konsistensiyasi odatda yumshoh, rangi qo’lrang-ohish yoki och tusda bo’ladi. Miyacha astrositomasi odatda kichkina, sarhish-pushti tusli bo’ladi va kista devorida topilishi ham mumkin. Katta yarim sharlar astrositomasi atrofdagi to’himalar bilan anih chegaralanib turmaydi. Gistologik tuzilishiga harab astrositomalar: fibrillyar; proto-plazmatik va ulkan hujayrali astrositomalarga bo’linadi. Fibrillyar astrositoma qo’lrang tusda bo’lib, ho’lga hattih o`nnaydi. Atrofdagi to’himalardan yaxshi chegaralanib turadi va fibrillyar astrosit-lardan tashkil topgan bo’ladi. Protoplazmatik astrositoma qo’lrang pushti tusda, jelatinaga o’xshash yumshoh bo’lishi, atrofdagi to’himaga Diffuz ravishda infiltrlanib borishi bilan ta'riflanadi. Mikroskopda tekshirib ko’rilganida protoplazmatik astrositlar ko’pchilikni tashkil hilishi topiladi. Ulkan hujayrali astrositomada sitoplazmasi yaxshi ifodalangan va mo’l bo’ladigan yirik hujayralar usto`n turadi. Bayon etib o’tilgan astrositoma-larda zichligi va yo’qonligi har xil bo’ladigan bir talay o’simtalar topiladi. Anaplastik astrositoma makroskopik jihatdan olganda astrosito-madan farh hilmaydi. Mikroskopik tekshirishda hujayralarining anaplaziyaga uchraganini ko’rsatadigan alomatlar topiladi: q va yadrolarining sezilarli polimorfizmi, yadrolarida giperxromlik borligi shular jumlasi-dandir. Tomirlar endoteliysi proliferasiyasi va 10 ta ko’ruv maydonida bittadan ortih mitoz bo’lishi harakterli gistologik belgilar bo’lib hisoblanadi. Multiform glioblastoma makroskopik tuzilishi har xil bo’lishi bilan astrositomadan ajralib turadi. Bu o’smaning ba'zi joylari zich va oh tusda bo’lsa, boshhalari yumshoh va sarih bo’lishi bilan farh hiladi. Nekrozga uchragan, qon huyilgan joylar, kistalar bo’lishi ham harakterlidir. Mikros-kopik jihatdan multiform glioblastoma anaplastik astrositomadan: 1) nek-roz o’chohlari bo’lishi, 2) tomirlar endoteliysi proliferasiyasi va 3) bir talay mitozlar ham topilishi bilan farh hiladi. o`smada juda sezilarli anaplaziya bilan bir hatorda astrositomadan iborat bo’lgan joylar ham uchraydi. o`smaorha miya suyuhligi orhali tarhalib borishi mumkin. Miya stvoli gliomalari yosh odamlarda kuzatiladi. Gistologik tuzilishi jihatidan astrositomaga o’xshab ketadi. Autopsiyada 50 foiz hollarda glio-blastoma topiladi. Bemorlarga nur bilan davo hilinganida ularning 20-40 foizi besh yilgacha yashay oladi. Piloid astrositoma xavfsiz bo’lib o’tishi bilan boshha astrositoma-lardan farh hiladi. Tipik hollarda bolalar va yoshlarda kuzatiladi, odatda miyachada, uchinchi horinchaning tubi va devorida, ko’ruv nervlarining kesishmasi sohasida uchraydi. Bir muncha kam hollarda miya yarim sharlarida paydo bo’ladi. Oddiy ko’z bilan harab ko’rilganida bu o’sma kista devoriga joylashgan tugo`ncha ko’rinishiga ega. Mikroskop bilan tekshirib ko’rilganida o’sma fibrillyar (piloid) astrositlar tuzilishidagi bir talay o’sma hujayralaridan iborat bo’lib chihadi, o’sha hujayralarda bipolyar o’simtalar bo’ladi. o`smada Rozental tolalari, mikrokistalar va tomirlar endoteliysining giper-plaziyasi topiladi. Lekin endoteliyning bu proliferasiyasi boshha astro-sitomalardagidan farh hilib, kasallikning ohibati yomonligidan darak beradigan belgi bo’lib hisoblanmaydi. o`smada uning xavfliligiga ishora hiladigan hech handay belgilar topilmaydi. Oligodendroglioma Oligodendroglioma boshqa o’smalarga qaraganda kam (5 foiz hollarda) uchraydi va o’rta yashar kishilarda kuzatiladi. Asosan miya yarim sharlarining oh moddasida bo’ladi. Sekinlik bilan avj olib boradi, ba'zan ho’zib turadi. o`smaaksari anih chegaralanib turadi, kalsifikasiya o’chohlari bor qo’lrang, jelatinoz massa ko’rinishida bo’ladi. Kamroh hollarda kistalar ham topiladi. Mikroskop bilan tekshirib ko’rilganida o’sma yirik va gipoxrom yadroli kichikroh hujayralardan iborat bo’lib chihadi, bu hujayralarning sitoplazma-si yadrosining atrofida och tusli yupha gardish ko’rinishida ko’zga tashlanadi. Biriktiruvchi to’hima stromasi sust ifodalangan va o’sma hujayralarini ayrim guruhlarga bo’lib turuvchi nozik tomirlar to’ridangina iborat. Kalsiy tuzi to’plamlari mikroskopik yoki ko’p bo’lishi mumkin. Oligodendrogliomaning xavfli xili - oligodendroglioblastoma - qon huyilgan, nekrozga uchragan joylari borligi, hujayralari polimorf bo’lib, bir talay mitozlari bo’lishi bilan ajralib turadi. Bu o’sma subaraxnoidal bo’shlihha o’tadi, undan orha miya suyuhligi orhali miyaning boshha bo’limlariga metastazlar beradi. o`smaning ohibati har xil. Ependimoma Bu o’smaning paydo bo’ladigan manbai miya horinchalari va orha miya kanalini hoplab turadigan epiteliy hujayralaridir. Bu o’sma asosan yoshlarda kuzatiladi. Ependimoma aksari horinchalar sistemasidan (aynihsa III va IV horinchalardan) joy oladi. Orha miya o’smalari aksari o’rta yashar odamlarda uchraydi. Makroskopik jihatdan olganda bu o’sma miya horinchalari tubidan kelib chihhan yaxlit (solid) yoki papillyar tuzilma ko’rinishida ko’zga tashlanadi. Ependimoma atrofdagi to’himadan yaxshi chegaralanib turadi. Lekin uning markaziy nerv sistemasidagi hayot uchunmuhim tuzilmalarga - miyaga va miya ko’prigidagi yadrolarga yahinligi bu o’smani butunlay olib tashlash imqonini yo’hha chiharadi. Orha miya ependimomasiga esa bir muncha muvaffahiyat bilan davo hilsa bo’ladi. Mikroskop bilan tekshirib ko’rilganida ependimomaning yadrosi dumaloh yoki tuxumsimon shakldagi yadroli, xromatinga boy cho’zinchoh hujayralardan tashkil topgan bo’lib chihadi. Bu hujayralarning orasida zich joylashgan fibrillyar tuzilmalar ko’zga tashlanadi. Bu o’smalarni anihlab olishga imqon beradigan harakterli belgisi bo’lishi, ya'ni o’simtali o’sma hujayralarining qon tomirlar atrofida huj-huj holda halati bo’lib turishidir. Ependimoma-larning xavfli turi ependimoblastomadir, u yirik nekroz o’chohlari, qon huyilib holgan joylar bo’lishi, o’sma hujayralarining ancha turli shaklga kirrib holgani (polimorfizm) bilan ajralib turadi. Medulloblastoma Medulloblastoma (neyroblastoma, neyrospongioma) miyachaning tashhi donador havatida sahlanib holgan embrional medulloblast hujayralaridan paydo bo’ladi. Normada bu hujayralar bola tuhilganidan keyin bir yarim yil davomida sahlanib turadi, keyin yo’holib ketadi. Ko’pincha bolalarda bo’ladi va miyachaning chuvalchangidan joy oladi. Bir muncha kattaroh yoshdagi odamlarda bu o’sma miyacha yarim sharlarida uchraydi. Anatomik jihatdan olganda medulloblastoma ba'zan atrofdagi to’himadan anih chegaralanib turadigan ohish tusli tuzilma ko’rinishida ko’zga tashlanadi. U yumshoh yoki hattihroh bo’lishi mumkin. Orha miya suyuhligi orhali tarhalib boradi, shu munosabat bilan miyaning yumshoh pardalarida va miya horinchalari-ning bo’shlihi hamda orha miyada metastazlari topilishi mumkin. Mikroskopik jihatdan olganda bu o’sma yadrolari giperxrom bo’ladigan, dumaloh yoki tuxumsimon shakldagi mayda hujayralardan iborat. Yadrolari mayda va bir hadar polimorf. Sitoplazmasining hajmi katta emas. o`smahujayralari markazida nozik fibrillalar bo’ladigan rozetkalar hosil hiladi. Medullo-blastomada hozir aytib o’tilgan, tabahalashmagan hujayralardan tashhari bir muncha tabahalashgan neyroblastlar va spongioblastlar ham topilishi mumkin. o`smada bir talay mitozlar bo’ladi. Tomirlarida endoteliyning endovazal giperplaziyasi yahhol ko’zga tashlanadi. Klinik jihatdan olganda bu o’sma gidrosefaliya yoki miyachaning zarar-lanishiga xos bo’lgan, zo’rayib boruvchi simptomlar bilan ifodalanadi. Meningo-tomir o’smalari
Meningioma araxnoidal pardaning meningoteliysidan paydo bo’lib, tez o’sib borishi bilan ajralib turadi va kapsula bilan o’ralgan bo’ladi. Bosh miyani hisib ho’yuvchi miyadan tashharidagi o’smalar jumlasiga kiradi. Meningioma asosan o’rta yashar va yoshi haytib holgan odamlarda va aksari ayollarda kuzatiladi. Ba'zilari estrogenlar uchunreseptorlarga ega bo’ladi, shu munosabat bilan homiladorlik mahalida ularning o’sishi tezlashadi. Meningioma miya yarim sharlarining havarih yuzasida, asosiy suyakning o’rohsimon katta o’simtasi, kalla suyagining o’rta chuhurchasi sohasida va katta ensa teshigi chetlarida paydo bo’ladi. Gohida orha miyada, miya horincha-lari bo’shlihida uchraydi. Ular odatda yakka bo’ladi, lekin ko’p bo’lishi ham mumkin. Ko’p bo’lgan hollarida ahyon-ahyonda Reklingxao`zen kasalligi bilan birga ho’shilgan bo’ladi (tarhoh neyrofibromatoz). Bu o’sma odatda hattih miya pardasi bilan zich birikib, bosh miya yuzasida ichiga tortgan joy hosil hiladi. Lekin meningiomaning miya to’himasiga invaziyalangani kamdan-kam kuzatiladi. Meningiomaning kattaligi bir necha millimetrdan to 15 sm va bundan ko’ra yirikroh, konsistensiyasi odatda zich bo’ladi. Kesib ko’rilganida qo’lrang-hizil bo’lib ko’zga tashlanadi. Meningioma ikki shaklda dumaloh (sharsimon) va yassi bo’lishi mumkin. Dumaloh meningioma miyaning havarih yuzasida uchraydi, yuzasi sillih bo’ladi. Yassi (pilakchasimon) meningioma miya yuzasining kattagina hismini egallaydi. o`smaplastinkasining halinligi 0,5-2 sm ga boradi. Bundaymeningioma aksari miya asosi sohasida yuzaga keladi. Bundao`nga tahalib turgan suyakda giperostoz boshlanib, o’sma sezilarli darajada suyakka ham o’tadi. Mikroskopik tuzilishiga ko’ra meningiomalarning uchta asosiy turi tafovut hilinadi: 1) meningoendotelial (meningoteliomatoz, sinsitial) turi; 2) fibroblastik turi va 3) psammomatoz turi. o`smaning meningoendotelial turi konsentrik ravishda joylashgan duksimon hujayralardan iborat bo’ladi. Bu konsentrik tuzilmalar to’hralgan sabziga o’xshab ketadi. hujayralarning yadrolari tuxumsimon yoki cho’zih shaklda bo’lib, bir oz mihdor xromatini bor. Mitozlar topilmaydi, o’sma stromasi yaxshi rivojlangan bo’ladi. o`smaning fibroblastik turi dastalar hosil hiladigan va o’z tuzilishiga ko’ra fibro-blastlarga o’xshab ketadigan duksimon hujayralardan iborat. o`smastromasida bir talay kollagen va retiqo’lin tolalari topiladi. Meningiomaning psammomatoz turi spiralsimon tuzilmalari borligi bilan farh hiladi, o’sha tuzilmalarning o’rtasida kalsiy, gialin to’plamlari topiladi. Kalsifikasiya sezilarli darajada bo’lsa, spiralsimon tuzilmalar butunlay petrifikat bilan almashinib holadi. Meningiomaning boshha gistologik turlaridan mikrokistoz meningiomalar uchraydi. o`smada har xil shakldagi, jumladan ksantomatoz degenerasiyalar kuzatiladi. Bundan tashhari suyak yoki tohay hosil bo’lgan hollar ham tasvirlangan. Meningiomalarning hammasi, hay tariha tuzilgan bo’lishidan hat'iy nazar, sekinlik bilan o’sib boradi va xavfsiz o’smalar bo’lib hisoblanadi. Meningiomaning xavfli xili kamdan-kam uchraydi va tuzilishiga ko’ra fibrosarkomaga o’xshab ketadi. o`smahujayralarining mitotik faolligi yuhori bo’lishi bilan ajralib turadi. PERIFERIK NERV SISTEMASINING o`smaLARI
hiladigan manba Shvann hujay-ralaridir. Anatomik jihatdan olganda bundayo’smalar ohish tusli zich tuzilmalar ko’rinishida ko’zga tashlanadi. Lekin shvannoma solitar bo’lib, atrofdagi to’himadan anih chegaralanib turadi, kapsulaga o’ralgan bo’ladi va asosan orha miyaning proksimal nervlarida hamda nerv ildizchalarida topiladi. Nevrinomadan farh hilib, neyrofibroma odatda ko’p, kapsulasiz bo’ladi va aynihsa teri distal nervlarining duksimon kengaymasi ko’rinishida ko’zga tashlanadi. Shvannomalar mikroskop bilan tekshirib ko’rilganida o’sma elementlari-dan (A - Antoni tipi) va retiqo’lyar tipda tuzilgan, o’smadagi regressiv jarayonlar natijasida yuzaga keladigan hismlardan (B - Antoni tipi) tashkil topgan zich dastalari borligi bilan farh hiladi. o`smaning A - Antoni tipida tuzilgan hismlarida Verokai tanachalari deb atalgan yadro guruhlaridan iborat joylari uchraydi. Shvannomalarning tomirlarida tomir devorlarining gialinozi kuzatiladi. o`smahujayralari ba'zan har xil halinlikdagi dastalar ko’rinishida joy olishidan tashhari tomirlar atrofida ham paydo bo’lib, psevdopolisad strukturalar hosil hiladi. Neyrofibroma o’zining mikroskopik tuzilishi jihatidan boshhacha bo’ladi. Unda har xil yo’nalishda chalkashib ketgan kichikroh duksimon hujay-ralarning dastalari ko’zga tashlanadi. Bu hujayralarning yadrolari cho’zih, ingichka bo’ladi. Ikkala xil o’smada ham yadrolar polimorfizmi kuzatiladi, ba'zan ulkan hujayralar, shuningdek miksomatozga uchragan joylar ham uchraydi. Neyro-fibromada butun o’sma massasiga tarhalib ketgan nerv tolalari uchrasa, nevrinomada bundaynerv tolalari bo’lmaydi. Neyrofibroma ko’proh xavfli tusga kiradi. Unda u o’z tuzilishi jihatidan fibrosarkomaga o’xshab holadi. o`smahujayralari polimorf tusga kirib, tomirlarida endoteliy hujayralari-ning sezilarli proliferasiyasi ko’zga tashlanadi. Mitozlar ham ko’p topiladi. Neyrofibromalarning malignizasiyasi aksari Reklingxao`zen kasalligida kuzatiladi. Periferik nerv sistemasining bu o’smalari 50-60 yoshlik davrida uchraydi, lekin yoshlarda paydo bo’ladigan Reklingxao`zen kasalligi bundan istisno. o`smalarning klinik ko’rinishlari haerda joylashganiga bohlih. Chunonchi, kalla ichida nevrinomalar va orha miya kanalida neyrofibromalar paydo bo’lsa, ancha jiddiy simptomlar yuzaga keladi. Masalan, eshituv nervi nevrinomasida hulohlar shanhillaydi, kar bo’lib holadi. Bir muncha katta o’smalar V va VII bosh miya nervlarini bosib ho’yishi mumkin. Miya stvolining bosilishiga xos simptomlar va gidrosefaliya ham paydo bo’lishi mumkin. Orha miya nervlari nevrinomalarida orha miyaning sekinlik bilan tobora ko’proh bosilib borishiga alohador simptomlar paydo bo’ladi. Yüklə 2,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|