Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences (E)issn: 2181-1784

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences
(E)ISSN:2181-1784 
www.oriens.uz 
SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7 
3(4/2), April, 2023 
518 
sizning davolanish rejangizni aniqlash uchun og'iz va jag 'va yuz (yuz-yuz) 
jarrohingiz bilan ishlashi mumkin. Jag'ning jarrohligi o'sish to'xtaganidan keyin mos 
keladi, odatda ayollar 14 yoshdan 16 yoshgacha, erkaklar 17 yoshdan 21 
yoshgacha[2]. 
Yuzning ochiq sohalaridagi deformatsiyalar va nuqsonlar bemorning ruxiy 
xolatiga qattiq ta`sir ko`rsatadi. Ular atrofdagilar bilan muloqat vaqtida va 
ovqatlanish vaqtida noqulaylik tug‘diruvchi maxsus boylamalarda yurishga majbur 
bo`lishadi. Ular tez ta`sirchan va ancha odamovi bo`lib qolishadi. Ayniqsa 
bemorlarni gapirish nutqini buzilishi va yozma tushintirishga muxtoj bo`lishi ular 
ruxiyatini ancha buzib qo`yadi. Doimiy zo`riqish ostida bo`lgan bu bemorlar tez 
muvozanatdan chiqib ketishadi va atrofdagilarni tushunmaslikda ayblashadi. 
Yo`qotilgan to`qimani tiklash operatsiyalari ancha ko`p etapliligi va ancha vaqt 
ketishini inobatga olgan xolda bemor va shifokor o`rtasida o`zaro kelishuv bo`lishi 
lozim. Jarrox qilgan ishlar bir necha kriteriylar bilan baholanadi qayta tiklanish 
vaqtining kiskaligi, funktsional va va kosmetik natijalarga, bemor uchrashish 
darajasiga qarab baholanadi[3].
Oxirgisi unchalik aniq bo`lmagan ko’rsatgich, ammo kezi kelganda asosiy rol 
o’ynovchi omil hisoblanadi. Jarrox amaliyotida bemor e`tiborsizligi tufayli kungilsiz 
asoratlar kelib chikishi ko`p uchraydi. Bunga Filatov bandini uzib yuborish, kuchib 
o`tkazilgan to`qimani uxlash davrida ortiqcha bosib yuborish natijasida ikkilamchi 
nekroz yuzaga kelishi yoki bog‘lamalarni qayta o`tkazish oraligida shaxsiy gigienaga 
e`tibor bermaslik va x.k.z.
Yuqorida ko’rsatilgan holatlarni oldini olsa bo`ladi qachonki shifokor bemorga 
operatsiya xarakterini, vaqtini va davomiyligini xamda keyinchalik o`tkaziladigan 
qayta bog‘lamalar xarakterini tushuntirsa yuqoridagi asoratlarni chetlab o’tsa bo`ladi. 
Agar bemor o`tkazilgan to`qima nuqson sohasidan dastlab bo’rtib turishi va bu 
keyinchalik jarroxlik yo`li bilan bartaraf etilishidan xabardor bo`lsa, bemor 
operatsiyaning oralik davrida bo`ladigan o`zgarishlarni yaxshi tushunadi. Bemor 
plastik material uchun olinadigan donor sohasida qanday estetik va funktsional 
o`zgarishlar bo`lishini bilishi va tushinishi kerak. Ko`pgina odamlar, shu jumladan 
yoshlar va ayol kishilar tana yoki yuzning ochik qismidagi nuqson hosil bo`lishidan 
ko‘ra tananing boshqa joyidagi funktsional yo`qotishga rozi bo`lishadi. Bunday olib 
qaraganda plastik jarroxi uchun jarroxlik amaliyotini o`tkazish uchun bir nechta 
variantlar mavjud bo`ladi. Bunda bemorga umumiy va ayrim noziq tomonlar 
tushuntiriladi. 
Yuz-jag’ sohasi yallig‘lanish kasalliklaridan eng ko’p uchraydigan turi bu 
periostitlardir. Periostitlar - tish va periodont xastaliklari asoratlari oqibatida kelib 

---