O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrologiya, standartlashtirish va sifatni boshqarish kasb-hunar kollejlari uchun o ‘quv q o ‘llanma Toshkent «ilm ziyo»


teng bo‘lib, bu vaqt mobaynida Bobilda odat bo‘lgan suv soatidan



Yüklə 0,53 Mb.
səhifə10/162
tarix14.12.2023
ölçüsü0,53 Mb.
#178239
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   162
Ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrol-www.hozir.org

teng bo‘lib, bu vaqt mobaynida Bobilda odat bo‘lgan suv soatidan
massasi taxminan 500 grammga teng bo‘lgan «mina suvi» oqib
o ‘tgan. Keyinchalik mina o ‘zgarib, hozirda biz ishlatadigan minutga
aylandi.
Vaqt o ‘tishi bilan suv soatlari o ‘z o ‘rnini qum soatlariga, ular
ham vaqti kelib mayatnikli mexanizmlarga ega soatlarga almashdi.
Insoniyat taraqqiyot rivojlanishining ilk davrlaridanoq «mod-
diy» o ‘lchashlar va o ‘lchov birliklarining katta ahamiyatga egaligini
tushunib yetgan.
Fan va texnikaning rivojlanishi turli fizikaviy kattaliklarning
o ‘lchamlarini muayyan o ‘lchovlarga qiyoslab kiritishni taqozo eta
boshladi. Bunday faoliyat jarayoni va rivojlanishi davomida
o ‘lchashlar haqidagi fan, ya’ni metrologiya yuzaga keldi.
Ishlab chiqarish munosabatlarining rivojlanishi o ‘lchash vosi­
talari va usullarini mukammallashtirishni talab eta boshladi.
O‘lchashlar nazariyasi hamda vositalarining rivojini aniqlab bergan
texnika yutuqlarining uchta asosiy bosqichini ajratib ko‘rsatish
mumkin:
ishlab chiqarish jarayonida qatnashadigan va stanoklarga
biriktirilgan o ‘lchash vositalarining yaratilishini talab qiluvchi
texnologik bosqich (manufaktura va mashina ishlab chiqarishning
yuzaga kelishi);
ishlab chiqarish jarayonlarini kuchaytirish sharoitida foy-
dalanilayotgan o ‘lchash vositalarining aniqligi, ishonchliligi va
unumdorligini keskin oshirishni talab qiluvchi energetik bosqich
(bug‘ energiyasini ishlatish, ichki yonuv dvigatellarining yuzaga
kelishi, elektr energiyasini ishlab chiqarish va ishlatish);
zamonaviy fan yutuqlarining barchasini o ‘lchash vositalari­
ning tarkibiga kiritishni talab qilgan ilmiy-texnikaviy inqilob (fanni

Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   162




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin