O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrologiya, standartlashtirish va sifatni boshqarish kasb-hunar kollejlari uchun o ‘quv q o ‘llanma Toshkent «ilm ziyo»


shunchalik singib ketganki, aksariyat hollarda biz ularning atro-



Yüklə 0,53 Mb.
səhifə12/162
tarix14.12.2023
ölçüsü0,53 Mb.
#178239
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   162
Ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrol-www.hozir.org

shunchalik singib ketganki, aksariyat hollarda biz ularning atro-
fimizda mavjud ekanligini sezmaymiz. Hamma joyda: uy-ro‘zg‘or
va ishlab chiqarish, dala va kasalxona, avtomobil va ilmiy labora-
toriyada ular bizning beg‘araz va tengsiz yordamchilarimizdir.
Ishonch bilan aytish mumkinki, o ‘lchash inson ongli hayotining
asosini tashkil etadi. Bu borada ko‘plab olimlar o ‘lchash texnika-
sining rivojiga munosib hissa qo‘shganlar. Ular orasida birinchi
navbatda Ahmad al-Farg‘oniy, Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon
Beruniy, Ulug‘bek, Mixail Lomonosov, Dmitriy Mendeleyev va
boshqalarni alohida ko‘rsatib o ‘tish o ‘rinli bo‘ladi. Ahmad al-Far-
g‘oniyning «Miqyosi Nil», ya’ni N il daryosining sathini tutash
idishlar qonuniyati asosida o ‘lchash va uning natijasiga ko‘ra yilning
yog‘ingarchiligi va uning ekin hosiliga ta’siri to‘g‘risidagi ma’lumot-
10





lari, Ulug‘bekning «Zij jadvallari»da keltirgan, hozirgi kunda eng
zamonaviy o ‘lchash qurilmalarida olingan natijalardan juda oz
tafovut qiluvchi ma’lumotlari alohida tahsinga sazovordir. Bundan
tashqari, Forobiyning astronomik kuzatishlar va o ‘lchashlar uchun
maxsus asbob — usturlob yasash sirlari xususidagi qimmatli ma’lu­
motlari juda katta ham ilmiy, ham falsafiy ahamiyatga ega.
O‘lchash texnikasi ehtimollar nazariyasi, boshqarish nazariyasi
va boshqa ilmiy yo‘nalishlar bilan birgalikda axborot-o‘lchash,
ya’ni o ‘zida asosiy axborot olish imkonini beradigan vositalarni
jamlagan (o ‘lchash, nazorat qilish, hisoblash, tashxis, umumlash-
tirish va tasvirlarni aniqlash) texnikasining rivojiga asos bo‘ldi.
Qo‘yilgan muammolar, ularni yechish usullari va olingan natija-

Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   162




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin