O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrologiya, standartlashtirish va sifatni boshqarish kasb-hunar kollejlari uchun o ‘quv q o ‘llanma Toshkent «ilm ziyo»


logiya va sertifikatlashtirish («O‘zstandart») agentligiga aylantirilishi



Yüklə 0,53 Mb.
səhifə14/162
tarix14.12.2023
ölçüsü0,53 Mb.
#178239
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   162
Ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi metrol-www.hozir.org

logiya va sertifikatlashtirish («O‘zstandart») agentligiga aylantirilishi.
Bugungi kunda ham olimlarimiz o ‘lchash nazariyasi va texni­
kasi rivoji borasida tinimsiz ilmiy izlanishlar olib borishmoqda.
Standartlashtirish faoliyatining tarixi. Insonlar qadimdan
standartlashtirish bilan shug‘ullanib kelishgan. Buni miloddan
6 ming yil avvalgi Misr va Shumerda yozish va sanoqning paydo
bo‘lishi hamda undagi belgilar, piktogrammalar va boshqa turli xil
shakllarda va yozuvlarda ko‘rishimiz mumkin. Bu esa o ‘sha davr-
lardagi standartlashtirishning yaqqol bir ko‘rinishidir. Sonlarni
bobilliklar miloddan avvalgi 4000-yillarda kashf etishgan. O‘nlik
sanoq tizimi ham aynan Bobil davlatida yaratilgan. Nota yozuvlari
ham qadimiy m e’yorlashtirilgan til sifatida Gretsiyada miloddan
avvalgi 200-yillarda paydo bo‘lgan.
Xitoyda miloddan avvalgi 206—220-yillarda shahar va qishloqlar
xaritalarda shartli belgilar bilan belgilangan.
Miloddan avvalgi 1700—1600-yillarda Feste saroyidagi disklar
quymasining aynan bir xilligi ham standartning bir ko‘rinishidir.
Xitoy imperatori Sin Shixuandi (taxminan 2200-yil avval)
soliqlarni yig‘ishda og‘irlik toshlari, o ‘lchovlar va tangalarni birxil-
lashtirgan. U iyerogliflarni birxillashtirib, kamon o ‘qlari va ularning
bir xil uzunligini ta’minlagan.
Qadimiy Misrda taxminan bundan 7 ming yil avval o ‘lchash
san’ati mavjud bo‘lgan. Misr ehromlarida etalon uzunliklari bo‘lib,
piramidalar qurilishida uzunligi 52,6 sm, ya’ni «shohlar tirsagi»
uzunlik birligidan foydalanilgan. Miloddan avvalgi XVIII asrda
qirol Xammurapi standartlashtirilgan og‘irlik va o ‘lchovlar to ‘g ‘-
risida qonun qabul qilgan.

Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   162




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin