O'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi markazi o'zbekiston respublikasi sog'liqni saqlash vazirligi oliy va o'rta tibbiy ta'lim bo'yicha o'quv-uslubiy idorasi

Sogiom odamda o'pka almashinuvi ko'rsatkichlari

Ko'rsatkich	Absolut ko'rsatkich	Nisbiy ko'rsatkich
Umumiy o'pka sig'imi	6000 ml	Erkaklarda: 36,2-0,06 x yoshi x bo'yi (sm) Ayollarda: 28,6-0,06 x yoshi x bo'yi (sm)
Hayot uchun zarur o'pka sig'imi	4800 ml	Erkaklarda: 2,51/m^2; 25 (ml) x bo'yi (sm) Ayollarda: 2 1/ m^2; 25 (ml)x bo'yi (sm)
Nafas olish sig'imi	3600 ml	75% O'TS
Rezerv nafas olish hajmi	3000 ml	63% O'TS
Rezerv nafas chiqarish hajmi	1200 ml	30% O'TS
Funksional qoldiq o'pka sig'imi	2400 ml
Qoldiq o'pka hajmi	1200 ml
Nafas olish hajmi	350-500 ml	10-12% O'TS
1 daqiqada nafas olish hajmi	6-800 ml	100 ml/kg
O'lik bo'shliq hajmi	150 ml	2,5 ml/kg
O'lik bo'shliq hajmining nafas olish hajmiga nisbati		0,3gacha
O'pkada maksimal havo almashinuvi	100-150 1/min	30 x O'TS
1 daqiqada alveolyar gaz almashinuvi	4200 ml	70 ml/kg
Tiffno indeksi (kuchaytirilgan diurezda nafas chiqarish hajmining birinchi daqiqada O'TS ga nisbati), %		70

2-ilova

Nafas olish ko'rsatkichlari

Nafas olganda va nafas chiqargandagi gazlarning ri'aksimal tezligi — 6,6 1/s.

Ko'krak qafasining statistik kengayishi (co'krak qafas) (C) — 0,1—0,05 1/sm suv.ust.

O'pkaning statistik kengayishi — 0,2—0,3 \ /sm.

13 - 93

Nafas yo'Harming qarshilik koeffitsiyenti (R) — 1,5—3

sm suv. ust.

Nafas ishi - 0,01-0,04 kgm/1 (0,098-0,39 J/ 1) yoki 0,5 kgm/min (4,9 J/min).

3-ilova

Havodagi gazlar tarkibi

Havo	O2, %	РО„ mm.sim.ust.	CO,. %	PCO?, mm.sim.ust.	N3, %	PN,
Nafas olishda	20,9	ZZjilZj	0,03	_	79,04	563
Nafas chiqarishda	16-1.7	113-121	3_4	21-28	79,04	563
Alveolyarda		104		40	79,04	563

Alveolo-arterial farq kislorod bo'yicha havodan nafas olganda 5—20 mm.sim.ust, kislorod bilan nafas olganda esa 10—60 mm.sim.ust ga teng.

6-ilova

Markaziy gemodinamik ko'rsatkichlar

Nomlanishi	O'lchov birligi	Absolut o'lcham	Usul muallifi
O'pkada aylanib yuruvchi qon hajmi (OSKL)	%, umumiydan	10-13 (350-700 mm)
Yurakning minutlik hajmi (MO)	1/min	6-8
Yurakindeksi (SI)	1 (m^2/min)	3-4	Olvud, Barret-Boyz-Vud
Zarbiy hajm (UO)	ml/m^2min	110
Zarbiy indeksi (UI)	ml/m^2min-zarb	45-55
O'pka arteriyasidagi o'rtacha bosim	mm.sim.ust.	13
Markaziy venoz bosim (venadagi yuqori kanal)	mm.suv.ust	60-120

7-ilova

O'pkada qon aylanishi ko'rsatkichlari

4-ilova

Sogiom odamda qonning taqsimlanishi (og'irligi 70 kg, tana yuzasi 1,7 m²; Veyd, Bishop, 1962)

5-7 1/min 5400 ml/min 60-100 ml. 25/8 mm.sim.ust 8 mm.sim.ust.

0,8

7 % gacha

5-ilova


7,35-7,43 35—44 mm.sim.ust 21-29 mmol/1 19,8-24,0 mekv/1 i 21,3-24,8 mekv/1 44,9-51,8 mekv/1 ±2,3 mekv/1
Yurakning minutlik hajmi (Q_t) O'pka kapillarlarida qon aylanishi (Q_s) O'pka kapillarlaridagi qon hajmi O'pka arteriyasidagi bosim O'pka kapillarlaridagi bosim Alveolyar ventilatsiyaning o'pkada qon aylanishiga nisbati (V/Q_s) Venoz bosim (Q_s/Q_t)

Kislorod-ishqor muvozanati (kapillar qon)

pH

Pco₂

Umumiy CO₂ Aktual bikarbonat (AB) Standart bikarbonat (SB) Asosiy yig'indi (BB) Asosiy sarfi (BE)

Qon aylanishi	Qon oqimi, ml/min	Umumiy qon oqimi, %
Ichki	1400	24
Buyrakda	1100	19
Miyada	750	13
Koronar arteriyalarda	250	4
Skelet mushaklarida	1200	21
Terida	500	9
Boshqa to'qimalarda	600	10
Jami	5800	100

8-ilova

Organizmda suyuqlikning taqsimlanishi

Suv	Tana vazniga nisbatan % da
	erkaklarda	ayollarda
Umumiy	55	60
Hujayradan tashqarida	15	15
Hujayra ichida	40	45

10-ilova

Siydikning biokimyoviy tarkibi va fiziologik holati (sutkalik miqdorda)

11-Ноу а

Orqa miya punksiyasi suyuqligining biokimyoviy tarkibi va fiziologik holati

Solishtirma zichligi	1,005-1,022
Kislotaliligi	200-500 ml N/10 ishqor
Osmotik konsentratsiyasi	1200-1400 mosm/1
Umumiy azot	10-16g
Ammoniy azot	0,4-1 g
Ammoniy	20-70 mekv/1
Kreatinin	l-l,6g
Mochevina	30-70 g
Siydik kislotasi	0,6-0,75 g
Urobilinogen, ko'pi bilan	ko'pi bilan 4 g
Fosfatlar	2-4 g
Xloridlar	10-15 g
Kaliy	2-3 g
Natriy	"3-5g
Kalsiy	0,1-0,7 g
17-ketosteroidlar: erkaklarda ayollarda	8-20 mg 6—15 mg
Adrenalin	2,2-8 mkg
Noradrenalin	8-20 mkg
Dofamin	112-150 mks
DOFA	8-111 mkg
Siydik klirensi Natriy Kaliy Inulin	65% dan yuqori 1,43 +0,17 ml/min 12,5 + 1,1 ml/min 130 ± 30 ml/min
Kreatinin klirensi	65-112 ml/min
Ambar konstantasi	0,065-0,085
Para-aminogruppa kislota klirensi	600 ml/min
Umumiy ionlarning ajralib chiqishi H^+	70—78 mekv/sut
Organik kislotalar	60—66 mekv/sut

TESTLAR JAVOBLARI

\v T/r Bob \\	1	2	3	4	5
I	с	D	С	Е	А
11	D	A	с	В	А
HI	D	В	D	Е	В
IV	E	С	С	А	С
V	С	A	Е	С	С
VI	D	E	В	А	А
VII	В	E	С	С	D
VIII	В	В	С	Е	А
IX	A	С	С	Е	Е

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   Negevskiy V.A. Reanimatologiyaasoslari, "Meditsina", Т.,1977.
   

1. 
   Gordenko A. Jadal davolash bo'yicha qo'llanma.JL, 1980.
   
2. 
   Buyanov V.M. Birinchi tibbiy yordam, M., 1981.
   
3. 
   Sadriddinov F. S . Dorimoddalari, "Meditsina", Т., 1987.
   

2. 
   Chazov E. Неотложное состояние и экстренная медицинская помощь, М., 1990.
   

4. 
   Chazov E. Очерки неотложной кардиологии, М., 1973.
   
5. 
   Golikov V. Анестезиология и реаниматология, М., 1993.
   

3. 
   Shomirzaeva U.G. Umumiy anesteziologiya va reanimatologiyadan qo'llanma, Т., 1993.
   

9. Sibulyak N. Реанимация на госпитальном этапе, М. 2001.
lO.Vayman M.A., Avakov V.E. Критические и неотложные состояния в медицине, М., 2003.

ll.Vagner E.A. Закрытая травма груди мирного времени, М., 1969.

12. 
    Hamroev A.X,Alimov A.V, A'zamxo'jayev T.S.
    Xirurgiya va reanimatsiya asoslari, „Abu Ali ibn Sino nashriyoti", Т., 2002.
    
13. 
    „Kasb mahorati " O'zbekiston Respublikasi o'rta maxsus kasb-hunar ta'limi Axborotnoma jurnali 3- son.
    
14. 
    Hamshiralik ishi nazariy asoslari, -O'zSSR o'quv-uslubiy seminari Т., 5-dekabr 2003.
    
15. 
    O'zbekiston xirurgiyasi jurnali, 8- son.
    

MUXTOROV MUROD XUDOYBERDIYEVICH,

QAHHOROV IBROHIM QAHHOROVICH

REANIMATSIYA ASOSLARI

Tibbiyot kollejlari uchun о 'quv go 'llanma Toshkent - „Ilm Ziyo" - 2005

Muharrir D. Abbosova

Rassom Sh. Xo'jayev

Musahhih S. Sharipova

2005-yil 28-martda chop etishga ruxsat berildi. Bichimi 60x90 '/_l6.

„Tayms" harfida terilib, ofset usulida chop etildi. Shartli bosma

tabog'i 13. Nashrtabog'i 12. 4000 nusxada bosildi.

Buyurtma №93

„ILM ZIYO" nashriyot uyi, Toshkent—129, Navoiy ko'chasi, 30-uy. Shartnoma № 44—2004.

O'zbekiston Matbuot va axborot agentligining G'afur G'ulom nomidagi

nashriyot-matbaa ijodiy uyida chop etildi. Toshkent, 128.

U. Yusupov ko'chasi, 86. 2004.