94 maxsus apparatli vositalar, dasturiy imkoniyatlar va ular haqida amaliy
darslarimizda batafsil gapirib o‗tamiz.
Ko‗p protsessorli hisoblash sistemalarida parallel hisobalashni tashkil
etish uchun, o‗zaro hamkorlikni ta‘min etish uchun, parallel bajariladigan
amallarni sinxronizatsiyalash uchun hisoblash sistemalari protsesslari orasida aloqa
liniyalari orqali ma‘lumot almashinishdan foydalaniladi. Ma‘lumotlarni aloqa
liniyalari orqali uzatishda, albatta, ushlanish bo‗lishi tabiiy, (bu protsesslarning tez
ishlashi bilan bog‗liq bo‗ladi) va natijada kommunikatsion muammo (qiyinchilik)
tug‗diradiki, ularni hal etish uchun algoritmlar, usullar ishlab chiqilgan.
Ularning keng tarqalgani tarmoqlarni yaratish topologiyalaridir. Ular texnik
realizatsiya effektliligi bilan aniqlanadi. Tarmoq strukturasini tanlash axborot
oqimini parallel hal etishda, muammoni yechishda muhim omil hisoblanadi.
Odatdagi
tipik
topologiyalar
qatoriga
quyidagi
kommunikatsion
protsessorlar strukturasini qo‗shish mumkin.
Polniy graf -(
completely-connected graph or clique ) sistemasi, har
qanday juftlik protsesslarda to‗g‗ri chiziqli aloqa mavjud. Bu topologiya minimal
xarajatni sarf etadi, ammo ko‗p protsessorli sistemalarda amalga oshirilishi
qiyindir.
Lineyka (
linear array or farm )-bu sistemalarda har bir protsessor
faqat ikkita qo‗shnilari bilan chiziqli aloqada bo‗ladi (undan oldingi va keyingi).
Bir tomonda bularni realizatsiya qilish osondek ko‗rinadi. Odatda, bu sistemalar
konveyerli hisobalash uchun ishlatiladi.
Kolso (
ring )–bu topologiya lineykadagi protsessorlardan farqli
ravishda birinchi va oxirgi protsessorlarni bog‗laydi.
Zvezda (star) –bu topologiyalarda barcha protsessorlar qaysidir
boshqaruvchi protsessorlar bilan aloqa (bog‗lanish) chizig‗iga ega bo‗ladi. Bu
topologiya markazlashgan boshqaruvga ega ekanligi uchun effektli hisoblanadi.
