Smetana va tvorog. Smetarfa sut kislota bakteriyalarining aralash ekmalari bilan ivitilgan pasterlangan qaymoqdan olinadi. Smetana-ning tarkibida har xil miqdorda yog’ bo’ladi: 10% li (parhez sme-tana), 20% li, 25% li, 30% li, 36% li va 40% li (shinavandaga mo’l-jallangan) xillari bor.
Tvorog tayyorlash uchun sof sut kislota streptokokki ekmalari bi-lan ivitiladi. Shundan keyin hosil boiadigan quruq qismi siqilib, zardobi chiqarib tashlanadi. Tvorog sut tarkibida boiadigan oqsil bilan kalsiyning o’ziga xos kontsentratidir, shu tufayli biologik jihat-dan nihoyat darajada qimmatli hisoblanadi. Tvorogda har xil miq-dorda sut yog’i boiadi. Yog’i qanchaligiga qarab tvorog yogii (18%), 9% yog’ boiadigan va yog’sizlantirilgan (qaymog’i olingan sutdan tayyorlangan) xillarga bo’linadi. Tvorogda metionin amino-kislotasi ko’p boiganligi tufayli, bu mahsulot jigarning yog’ bosishi-ga yoi qo’ymaydigan xususiyatga egadir. Tvorog almashtirib boi-maydigan boshqa ammokislotalarning muhim bir manbayi bo’lib ham hisoblanadi, antisklerotik xossalarga ega bo’lib, diurezni kuchaytira-di va shu sababdan har xil aholi guruhlarining ovqati uchun keng tavsiya etiladi (awalo bolalar va keksa kishilar ovqati uchun).
