O`zb tarix 11 узб indd
Yüklə 3,82 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Savol va topshiriqlar
- VIII BOB. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TASHQI SIYOSATI VA IKKI TOMONLAMA MUNOSABATLARI 17-mavzu.
|
Yodda tuting
! 1991–1994-yillarda 73 ta muzey mavjud bo‘lgan bo‘lsa, 2017-yilda 450 ga yaqin muzey faoliyat olib bormoqda. Atamalar izohi ! Simpozium – (musiqa, she’r o‘qish bilan o‘tadigan yig‘in) biror ilmiy masala bo‘yicha o‘tkaziladigan xalqaro ilmiy kengash; ilmiy anjuman. Festival – ( ital. – bayramona, shod, quvnoq) san’atning musiqa, kino, teatr va boshqa sohalarida erishilgan eng yaxshi yutuqlar bo‘yicha o‘tkaziladigan tanlov, ko‘rikdan iborat ommaviy bayram, tantana, sayil. Galereya – ( fran. – peshayvon) binoning ikki qismini birlashtiruvchi usti yopiq uzun yo‘lak; tomosha zalida eng yuqorigi yarus. ? Savol va topshiriqlar : 1. Mustaqillikning dastlabki yillarida nima sababdan madaniyat va san’atga e’tibor kuchaydi? 109 2. Bugungi kunda O‘zbekistonda qanday yo‘nalishdagi muzeylar faoliyat olib bormoqda? 3. Yurtimizda musiqa festivallari o‘tkazilishidan ko‘zlangan asosiy maqsad- lar nimada? 4. Kino san’atidagi yutuqlar va kamchiliklarni sanang. 5. Mustaqillik yillarida teatrlar faoliyatida qanday o‘zgarishlar bo‘ldi? VIII BOB. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TASHQI SIYOSATI VA IKKI TOMONLAMA MUNOSABATLARI 17-mavzu. O‘zbekiston Respublikasi tashqi siyosiy faoliyatining shakllanishi va uning ustuvor yo‘nalishlari O‘zbekistonning geosiyosiy holati. O‘zbekiston Respublikasi o‘ziga xos geografik tuzilishi bilan Markaziy Osiyo mintaqasidagi davlatlar orasida alohida ajralib turadi. Bunday geografik joylashuvning qulay va noqulay tomonlari mavjud bo‘lib, ular respublikaning geosiyosiy vaziyati va geostrategik manfaatlari, uning ichki va tashqi siyosatini tanlash hamda belgilashda muhim ahamiyat kasb etadi. Mustaqil O‘zbekistonning qulay geosiyosiy imkoniyatlari quyidagicha: uzoq o‘tmishdan Sharq va G‘arb o‘rtasidagi qadimgi savdo-sotiq, madaniy- ilmiy va diplomatik aloqalar yo‘li bo‘lgan Buyuk Ipak yo‘li O‘zbekiston hududidan o‘tgan. Hozirda ham Yevropa va Yaqin Sharqdan Osiyo – Tinch okeani mintaqasiga olib boradigan yo‘llar Markaziy Osiyodan, uning markazida joylashgan O‘zbekistondan o‘tadi; Markaziy Osiyoning mar- kazida joylashgan O‘zbekiston o‘zining geografik holatidan kelib chiqib, mazkur mintaqada kuchlar nisbati va muvozanatini saqlash, iqtisodiy integratsiya jarayonini rivojlantirish, barqarorlikni ta’minlash, hamkorlikni mustahkamlash imkoniyatiga ega. O‘zbekiston bugungi kunda qo‘shni dav- latlar – Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Turkmaniston va Afg‘onis- ton o‘rtasida bog‘lovchi halqa vazifasini o‘tab kelmoqda. O‘zbekiston o‘zining joylashuviga ko‘ra Markaziy Osiyoning transport, energetika, kom- munikatsiya, suv tizimi markazida joylashgan. Tabiiy iqlim sharoiti qulay, ulkan mineral – xomashyo zaxiralari va strategik materiallarga ega, dehqonchilik madaniyati rivojlangan, oziq-ovqat bilan o‘zini ta’minlashga qodir. O‘zini neft, gaz, rangli metallar bilan ta’minlabgina qolmay, ularni 110 eksport qilish imkoniyatiga ham ega. O‘zbekiston Respublikasining yerostida amaldagi Mendeleyev davriy tizimining barcha elementlari mavjud. Mazkur imkoniyatlari bo‘lgan taqdirda ham O‘zbekiston geosiyosiy joylashuvini noqulayliklardan mustasno deb bo‘lmayd. Shu jihatdan O‘zbekiston Respublikasiga qiyinchiliklar tug‘diruvchi quyidagi omillar mavjud: O‘zbekiston Fors ko‘rfazi, Kaspiy dengizi havzasi va Tarim havzasining neft va gazga juda boy konlari joylashgan yarim halqaning strategik markazida joylashgan. Shuning uchun bu hududda butun dunyoda energiya taqchilligi sharoitida ko‘pgina davlatlarning bir-biriga mos kelmaydigan manfaatlari o‘zaro to‘qnashmoqda. Dunyodagi kuchli davlatlar mazkur mintaqada o‘z manfaatlarini izlamoqda. Shu bilan birga, O‘zbekiston mintaqadagi etnik murosasizlik, narkobiznes va har xil tashqi kuchlar tomonidan rag‘batlantirilib kelinayotgan, ichki mojarolar hali ham tugatilmagan Afg‘oniston kabi davlat bilan chegaradoshdir. O‘zbekiston bevosita dengizga chiqa olmaydigan, buning ustiga dengiz portlaridan eng uzoqda joylashgan mamlakat hisoblanadi. Qora dengiz, Boltiq dengizi, Yapon dengizi va Shimoliy dengizlarga olib chiquvchi eng qisqa temir yo‘li qariyb 3 ming kilometrni tashkil etadi. Mustaqil O‘zbekistonning, umuman, hamma daryolari hamda respublika hududini kesib o‘tadigan, uzunligi 150 va undan ko‘p kilometrli daryolar 50 tadan oshgan bo‘lishiga qaramasdan, uning Markaziy Osiyoning siyosiy xaritasi Qozog‘iston O‘zbekiston Turkmaniston Eron Iroq Xitoy Pokiston Qirg‘iziston Tojikiston Ozar- bayjon 111 suv resurslari cheklangan va ekologik muammolari ham bor. Orol fojiasi ham mamlakatimiz uchun noqulaylik omilidir. Yüklə 3,82 Kb. Dostları ilə paylaş:
|