O‘zbekiston davlati va huquqi asoslari 1 O. Karimova, N. Ismatova, sh. Sariqov, O. Amanova o‘zbekiston davlati va huquqi asoslari

Fuqaroviy 
— fuqarolik huquqbuzarligi uchun aybdor shaxsning to‘liq 
mod diy va ma’naviy javob berishidir.
Ma’muriy 
jazolar quyidagilar:
♦
jarima; haqini to‘lash sharti bilan buyumni olib qo‘yish; buyumni 
muso dara qilish; maxsus huquqdan (transport vositasini boshqarish huqu-
qi dan, ov qilish huquqidan) mahrum qilish; ma’muriy qamoq: 3 sutkadan 
15 sutkagacha, ayrim hollarda 30 sutkagacha.
HUQUQBUZARLIK VA YURIDIK JAVOBGARLIK
http:eduportal.uz

---

132
Jinoiy jazolar 
— Jinoyat Kodeksining 43- moddasiga binoan, 
quyidagilar:
♦
jarima; muayyan huquqdan mahrum qilish; axloq tuzatish ishlari; 
xiz mat bo‘yicha cheklash; qamoq; intizomiy qismga jo‘natish; ozodlikdan 
mah rum qilish.
Mahkumlarga asosiy jazolardan tashqari quyidagi qo‘shimcha jazo 
choralar ham belgilanadi:
♦
harbiy yoki maxsus unvonlardan mahrum qilish;
♦
huquqni tiklash javobgarligi – nohaq buzilgan huquqlarni tiklash, 
baja ril magan majburiyatlarni majburlab bajartirishdan iborat.
Bunda huquqbuzarlik sodir etgan shaxs davlat organlarini aralashtirmas-
dan, o‘z tashabbusi bilan, buzilgan huquqlarini o‘zi tiklashi mumkin. Lekin, 
shun da ham unga nisbatan qo‘shimcha jazo choralari ko‘rilishi mumkin.
Sharhlang! 
Qonunlar davr taqozosi, zamona so‘rovi tufayli yuzaga keladi, ehti yoj 
va zarurat zamirida yaraladi. Ehtiyoj va zarurat esa sharoit yetilsagina 
hosil bo‘ladi. Ana shu sharoit (zamirida) jinoyatga yarasha jazo tayinlash 
ama li yoti ham takomillashib borishi tabiiydir. 
Ijodiy faoliyat
“Huquqbuzarlik tushunchasi” mavzusi oxirida berilgan “Ijodiy 
fa oli yat” rukni ostida tuzgan hikoyangizdagi huquqbuzarliklar uchun 
siz tuzgan Shartli davlatingiz qonunchiligiga asoslanib jazo choralari 
bel gilang. 
Bunda huquqbuzarlik uchun jazo muqarrarligi tamoyili bilan bir 
qator da “bag‘rikenglik” tamoyilini ham yoddan chiqarmang!