O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi andijon mashinasozlik instituti «umumtexnika fanlari»

6 - AMALIY MASHGʻULOT.


KARNO SIKLI. AYLANMA JARAYONLAR.
Nazariy ma‘lumotlar

Termodinamikaning ikkinchi qonuni energiyaning bir turdan boshqa turga aylanadigan shart sharoitlarni oʻrganadi.Bu qonun fizikaviy jismlsrda issi qlikning oʻz - oʻziga tarqalish orosseslari uchun muayyan miqdoriy nisbatlarni belgilab beradi.

Termodinamikaning ikkinchi qonuni matemaik ifodasini quyidagicha ifodalash mumkin:
dS ≥
bu erda: dS –sistema entropiyasining cheksiz kichik miqdorga ortishi.
dQ –sistemani issiqlik manbaidanolgan cheksiz kichik issiqlik miqdori.
T –issiqlik manbaini absolyut temporaturasi.
Tengsizlik belgisi qaytmas orosseslar uchun, tenglik belgisi qaytar orosseslar uchun taaliqli.
Umumiy holda: dQ = T∙dS
dQ = dU+odV TdS = dU+odV etiborga olib,
Ideal gaz entropiyasi
Qaytar orosseslar uchun asosiy tenglama:
dS=
Gazlar uchun normal sharoitda(t = 0⁰c; o =700mm.sim.ust entropiya 0 ga teng.
Issiqlik sigʻimi oʻzgaruvchan boʻlganda :
ρ = q_{v n}
ρ= Q_o
ρ = Q_v
Issiqlik sigʻimi oʻzgarmas boʻlganda:
ρ = C_v
ρ = C_v
ρ= C_v
Entropiyaning oʻzgarishi:ρ
Issiqlik sigʻimim oʻzgaruvchan boʻlganda:
ρ₂ –ρ₁= Q_v
ρ₂ –ρ₁ = Q_o
ρ₂ –ρ₁= Q_v
Issiqlik sigʻimim oʻzgarmas boʻlganda:
ρ₂ –ρ₁= c_v
ρ₂ –ρ₁= c_o
ρ₂ –ρ₁= c_υ
Termodinamik orosseslar uchun (C = const) entropiyani oʻzgarishi:
ρ₂ –ρ₁= c_v∙
ρ₂ –ρ₁= c_o∙
ρ₂ -ρ₁ = R
ρ₂ –ρ₁ = c_v
Maksimal foydali ish:
L_max(foy) = u₁-u₂-T₀ (ρ₁ - ρ₂) – o₀ (v₂-v₁)
Yoki
L_max(foy) = L_ad – L_iz – o₀ (v₂ - v₁)
1-Masala.Parametrlari: R₁=1,0 MPa; T₁=523 K; P₃=0,12 MPa; T₃=303 K; boʻlgan Karno siklini hisoblang. Ishchi jism 1 kg havo. TSiklni PV va TS - diagrammalarda tasvirlang.
Yechish:

Havoning boshlangʻich solishtirma hajmi:

2- nuqta:T₂=T₁=523 K; 2-3 adiabata tenglamasidan:

P₂=6,80,12=0,82 MPa 1-2 izoterma tenglamasidan:

3-nuqta:

4-nuqta:T₄=T₃=303 K 4-1 adiabata


3-4 izotermadan:

Siklning termik f.i.k.

Berilgan solishtirma issiqlik miqdori:

Olingan solishtirma issiqlik miqdori:

_{Siklning foydali ishi:}