O`zbеkistоn respublikasi оliy vа o`rtа mахsus tа`lim vаzirligi nаmаngаn dаvlаt univеrsitеti

Tadqiqot ob'ekti - ziddiyat va muammoli vaziyat tug’diruvchi, bilishga

qaratilgan ilmiy taxlilga muxtoj ob'ekt.

Tadqiqot predmeti - bevosita o’rganilishi lozim bo’lgan va amaliy yoki

nazariy jixatdan muxim axamiyat kasb etadigan ob'ektning moxiyati, ma'lum bir

tomoni, xususiyati.

Tayzik o’tkazish - uyatga qo’yish, aybdorlik xissi yoki ko’ngli

chukkanlarning fikri, xissiyoti, intilishi va moyiliggi ularning ongidan xalos qilish.

Takabbur - o’z manfaatlarini yuqori quyuvchi, manman shaxs.

Takt - misli ko’rilmagan tarzda o’zini tuta bilish.

Ta'lim - I) shaxsning jismoniy va ma'naviy shakllanishining yagona jarayoi,

ijtimoiy etalonlarnipg ijtimoiy ong sifatida u yoki bu darajada qayd qilingan,

tarixan shartlangan ideal timsollarga ongli yo’naltirilgan ijtimoiylashish jarayoni;

2) muayyan bilimlarni egallash g’oyaviy-axloqiy kadr, malaka, ko’nikma, axloq

me'erlariga qaratilgan jamiyat a'zolarining ta'lim va tarbiyasi vazifasini bajaradigan

nisbiy mustakil tizim Tarbiya - 1) shaxsning ma'naviy va jismoniy xolatiga

muntazam va maqsadga muvofiq, tasir etish;

2) pedagogik jarayonda ta'lim maqsadlarini amalga oshirish uchun pedagog va

tarbiyalanuvchilarning maxsus tashkil etilgan faoliyati.

Pedagogik faoliyat - ta'lim maqsadlarini amalga oshirishga qaratilgan

ijtimoiy faoliyatning aloxida turi.

Pedagogik uyin - bilim olishga qaratilgan va ma'lum bir pedagogik natijani

ko’zlagan xamda ta'lim jarayonida muayyan maqsadni amalga oshiruvchi faoliyat

turi.

Bilish, anglash-dunyo xakidagi yangi bilimlar xisoblanadigan sub'ekt va

ob'ektning uzaro ta'sirini, vokelikning ruxiyatda kayta ta'sir etilishi va aks ettirish

jarayonidir.

Dars- ma'lum maksad asosida, belgilangan vaktda aloxida, bir xil yoshdagi

ukuvchilar, yoshlar bilan ukituvchi raxbarligida olib boriladigan ta'lim jarayoni.

Darslik- maxsus ravishda ukuvchilar uchun yozilgan kitob darslik deb

ataladi.

Jamoa-insonparvrlik va javobgarlik ma'suliyatlariga boglikligi bilan

xarakterlanadigan munosabatlar xamda xamkorlikdagi ijtimoiy ijobiy faoliyatiga

asoslangan, kishilarning tashkil etilgan umumiyligi, jamoasidir.

Idrok- mazkur muddatda sezgi organlarida ularning bevosita ta'sir etishi

davomidagi bir butun xodisalar yoki narsalarning inson ongida aks etishidir.

Maksad-bulgusi natijalar xakida xar doim aklan uylab kurilgan,

rivojlantirilgan xayoliy tasavvurlar, kelgusidagi rejalar.

Shaxs dinamikasi - kishiipng ontogenetik rivojlanishini uz ichiga olgan

xolda sub'ektning xususiyatlari va sifatining vaktga nisbatan uzga-rish jarayoni.

Shaxsiy fazilat - shaxs tomonidan uzining axlokiy, ruxiy va ishchan-lik

kobiliyatining ijtimoiy axamiyatini, jamiyatdagi urnini anglay olish xususiyati.

E'tikod - shaxs amal kiladigan bilim, tamoyil va xodisalarning kalban va

asosli ishonch bilan boglangan, uning atrof-muxitga xamda uzining xattixarakatlariga

bulgan sub'ektiv munosabati.

Evristika ilmiy tadkikotning mantikiy usullari va metodik kursatmalari.

Empirik - tajribaga asoslangan.

Empirik boskich tadkikot ob'ekti tugrisida xar tomonlama tasavvur xosil

kilish, ta'lim amaliyoti, ilmiy bilimlar saviyasi va xodisalar moxiyatiga erishishga

bulgan talab urtasidagi ziddiyat, ilmiy muammoni nomlash.

Estetik tarbiya - guzallikni xis kilish, atrof-muxitdan guzallikni paykay

olish va tushunishga bulgan kobiliyatni tarbiyalash.

Extiyoj - individning biror narsa-xodisaga muxtojligi va kishining ruxiy

kuvvati xamda faolligi manbai xisoblanadigan asosiy xususiyati.

Extimollik - tasodifiylik, pedagogik xayotdagi uzgarishlarni anik aytib

berish mumkin bulmagan, extimol kutilgan jarayon.

O’yin faoliyatnini bir turi bulib, ijtimoiy tajribalarni uzlashtirish va bunyod

etishga, uz xatti-xarakatlarini takomillashtirishga karatilgan buladi.

O’z-o’zini baxolash - shaxsning uz psixologik sifatlari, xulki, yutuklari va

muvaffakiyatsizliklari, kadr-kimmati, kamchiliklarini baxolay olishi.

O’z-o’zini tarbiyalash I) shaxsga xos bulgan madaniyatning shakllanishi

va rivojlanishiga karatilgan izchil va ongli faoliyati; 2) shaxsning uz jismoniy,

ruxiy va axlokiy sifatlarini tinmay amalga oshirish.

O’qitish - ta'lim oluvchining bilish faoliyatini boshqarishga qaratilgan

O’qituvchining faoliyati.

O’qitish - 1) ta'limning uziga xos usuli bulib, shaxsga nazariy va amaliy

bilimlar berish jarayonida uning rivojlanishi ta'minlanadi; 2) talaba va o’qituvchi,

talabaning boshqa talabalar bilan aloqasi natijasi o’larok atrof-muxit, uning

qonuniyatlari, taraqqiyot tarixi va ularning o’rganilish usullarini bilishning

muntazam boshqarilish jarayoni.

O’qituvchining innovatsion faoliyati - ijtimoiy pedagogik fenomen bulib,

ijobiy imkoniyatni aks ettirish, kundalik faoliyatdan chetga chikishdir.

O’qitish vazifasi - ta'limiy, tarbiyaviy va rivojlanish vazifalari.

O’qitish turlari - soqratcha suxbat metodi, ta'lim berish, izoxlash-namoyish

etish asosida o’qitish, bilimlarni mustaqil egallash, dasturlashtirilgan ta'lim, o’quv

jarayonini algoritmlash, differensiatsiyali xamda individual ta'lim va boshqalar.

O’qish – o’quvchining uz qobiliyati, bilimi, malaka va kunikmalarini

rivojlantirishga qaratilgan xarakat.

Talabalarni kasbga yo’naltirish - talaba-yoshlarga kelajakda o’z kasblarini

aniqlab olish uchun yordam ko’rsatishga qaratilgan ijtimoiy-iqtisodiy,

psixologik, pedagogik, tibbiy-biologik va ishlab chiqarish texnik

tadbirlarnnng asoslangan tizimi.

O’quv-bilish faoliyati - insoniyat tomonidan to’plangan madaniy boylikni

egallash bilan bog’liq faoliyat.

O’quv faoliyati shaxsning yangi bilim, malaka va k’nikmalarni

egallash jarayoni.

Qiziqish - shaxs xarakatiga sabab bo’ladigan faoliyat yo’nalishining ongli

shakli.

Xalollik - shaxsiy va ijtimoiy majburiyatlarni, axloqiy me'yorlarni

Rostgo’ylik bilan saqlash.

Xasad – o’zgalarning muvaffaqiyatlarini ko’ra olmaslikdan kelib chiqadigan

Tuyg’u.