3.1.2. Professiografiyaning psixologik asoslari Malaka darajasini aniqlash uchun mehnat vazifalari, kasbiy bilim, malaka,
koʻnikma tavsifi muhim ahamiyatga ega. Kasbiy toliqishni oʻrganish uchun
shunday belgilardan foydalanildiki, ular yordamida kasbiy toliqishning keltirib
chiqaradigan
omillarini
aniqlaydi.
Shunday
qilib,
profesiografiyaning
differensial
tamoyili
kasbning
oʻrganish
usullarini uning tavsifi, mazmuni, shuningdek,
qoʻllanilish
sohasi
ya’ni
professiografiya
oʻtkazish xususiyatlari uning maqsadlari bilan
belgilanadi.
Maqsadlari
quyidagi
faoliyat
sohalari bilan bogʻlangan boʻlishi mumkin: 1)
Ishchilar
attetsatsiyasi.
2)
Yangi
kasblar
mutaxassisliklarni loyihalashtirish. 3) Optantlar
profkonsultasiyasi va mutaxassislar tanlovi. 4)
Kasbiy ta’lim malaka tayyorgarligi va malaka oshirishni takomillashtirish. 5)
Shaxs
kasbiy
rivojlanishi
boʻyicha
ilmiy
tadqiqotlar.
E.M.Ivanova
professiografiyaning 4 ta guruhini taklif etadi: ma’lumotli, diagnostik,
prognostik va metodik. Informatsion (ma’lumotli) professiografiya oktantlar,
ya’ni, kasb tanlash zaruriyati oldida turgan shaxslar bilan kasbiy maslahat ishlari
uchun moʻljallangan. Ular qatoriga oʻquvchilar, kasb bilim yurtlari
bitiruvchilari, ishsizlar va kasblarni almashtirmoqchi boʻlganlar kirishi mumkin.
Informatsion professiografiya ishlari maxsus kasbiy adabiyotlarni tahliliy va
hujjatlarni oʻrganish orqali amalga oshiriladi. Diagnostik professiografiyalash
142
mehnat samaradorligining pastligi mahsulot sifatining pastligi, avariya holati,
travmatizm, kadrlar qoʻnimsizligi sabablarini aniqlash uchun oʻtkaziladi.
Diagnostik professiografiyalash quyidagi masalalarni oʻz ichiga oladi
