O‟zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‟rtа mахsus tа‟lim vаzirligi urgаnch dаvlаt univеrsitеti turizm va iqtisodiyot fakulteti

Turistik agentliklar (turagent) – bu iste‟molchiga, ya‟ni turistga yoki
mijozlarga ayrim turistik xizmatlar va turlarni chakana sotish funksiyasini 
amalga oshiruvchi yuridik yoki jismoniy shaxsdir.

Agentlashtirish sohasida faoliyatning bir nechta turlari farqlanadi, shaxs

nomidan va korxonaning topshirig‗i bo‗yicha turlarni sotish. Mohiyatan bu turli
xildagi turoperatorlarning «turistik yo‗llanmalar do‗koni» dir.

13.3.Turistlarning bo„sh vaqtini mazmunli o„tkazish 
Turoperatorning yana bir ahamiyatli jihati shundaki, u turistlar uchun
iqtisodiy qulay bo‗lgan turistik paketlarni shakllantirish uchun oladigan
xizmatlarining narxi o‗zgarishidan kafolatlana olish qobiliyatiga ega. Ulgurji
turoperator narxlari har doim mehmonxonalar narxlaridan arzon bo‗ladi. Ammo
baribir turoperatorlar mahsulotlarning keng ko‗lamining ulgurji sotuvchisi sifatida
emas, balki yangi mahsulotlar ishlab chiqaruvchi sifatida ko‗rib chiqish lozim.
Shunda u haqiqatga to‗g‗ri bo‗ladi, turoperatorning asosiy faoliyati turlar yoki
turpaketlarni shakllantirishdan iboratdir.
Turistik yo‗llanmada doimo bunday sotishni amalga oshirgan turoperator va
turagentning barcha rekvizitlari to‗liq ko‗rsatiladi, agentlik foizi tushunchasi bor
bo‗lgan mamlakatlarda, agentlik foizining summasi doimo turistik xizmatlarning
cheki yoki vaucherida ko‗rsatilgan bo‗ladi. Bunday mamlakatlarda yo‗llanmalar
vaucheri
bo‗lib, unda kassa apparatidagi ma‘lumotni yozib qo‗yish uchun maxsus
xoshiya mavjud. Bunday holda agentlikning o‗zi barcha oqibatlari va javobgarlikni

bo‗yniga olgan holda turoperatorlik funksiyasini bajaradi

. 

13.4.O„zbekistonda turizm infratuzilmasini rivojlantirish chora-tadbirlari

Valyuta operatsiyalarida imtiyozlar, Toshkent, Samarqand, Buxoro, Urganch-

Xiva yo‗nalishlarida yo‗llarni obodonlashtirish, servis xizmatlarini tashkil etish
dasturlarini ishlab chiqish, shahardan tashqarida joylashgan turistik ob‘ektlar

---

---

206

uchun kommunikatsiya tarmoqlari to‗lovi bo‗yicha imtiyozlar berish, turistik
inshootlar qurilishi bo‗yicha tenderlar o‗tkazish, turistlar bo‗ladigan joylarda
amaliy va tasviriy san‘at, xalq ijodkorligi buyumlari, reklama mahsulotlarini
tayyorlash-sotishda shahobchalar tashkil etish, xorijda turistik vakolatxonalar
ochish ham mazkur qarorda belgilab qo‗yilgan vazifalar edi.
Shuningdek, xalqaro turizmni rivojlantirish bilan bog‗liq bo‗lgan barcha
masalalarning o‗z vaqtida hal etish uchun javobgarlik «O‗zbekturizm» MK,
«O‗zbekiston havo yo‗llari», «O‗zbekiston temir yo‗llari» kompaniyalarining,
Ichki ishlar va Tashqi ishlar vazirliklarining, chegara va bojxona xizmatlarining
rahbarlari zimmasiga yuklatildi.