Kartografik (haritali) usulda turistik marshrutlar asosan uzoq masofalarga
mo‗ljallanganligi uchun harakatlanish marshrut o‗tadigan joylardan haritadan
foydalanib ishlab chiqiladi. Bu usulda sarguzasht turizmi, suv havzalaridagi
sayohat, g‗orshunoslik turizmi, tabiiy mintaqalarga, tog‗larga turistik marshrutlar
ishlab chiqiladi. Kartografik usulda turistik marshrut ko‗p hollarda arxeologik yoki
paleontologik sayohatlarni tashkillashtirishda ham juda qo‗l keladi.
10.5.Turizm sohasida transport xizmatlari turlari va qulaylik darajalari Tashish tizimi. turistlarni piyoda bir joydan boshqa joyga utkazishni istisno
qilganda, texnik tarakkiyot darajasi bilan belgilanadi :
-fillar, tuyalar, otlar, eshaklar, itlar kabi xayvonlardan;
-er usti mexanik harakat vositalaridan (velosiped, avtomobil, avtobus,
temir yuldan);
-xavoda harakatlanish vositalaridan (xavo transportidan);
-suv transportidan - kayik, sollar, daryo va dengiz suv usti va osti
kemalaridan foydalanish asosida turgun ravishda shakllanadi.
Turistlarni bir joydan boshqa joyga olib boruvchilar ish bosqichlariga,
ularning turistlik mahsulot tarkibidagi o‗rniga muvofik ravishda asosiy va
yordamchi tashuvchilarga bulinadi.
Ish bosqichlariga kura ularni kuyidagilarga bulish mumkin:
-transfer, ko‗p xollarda avtobus, turistlarni junatish joyidagi asosiy
tashuvchiga etkazib berish, turistlarni aeroport terminalidan, vokzaldan
mexmonxonaga eltish hamda xuddi shu operatsiyalarni turistlar vatanlariga
aytayotganlarida bajarish;
-turistlarni borishlari kerak bo‗lgan uzok masofalarga eltish;
-avtobus va temir yul turlarida marshrut buyicha olib yurish, bunda tashish
bosqichi aslida to‗rning zaruriy va asosiy elementi bo‗ladi, tashish vositalari esa,
ko‗pincha tunash joylariga aylanadi, bunga dengiz sayohatiga doir marshrutlarni
154
ham kiritish mumkin;
-ekskursion marshrutlardagi tashish, masalan, shahar buyicha, tematik
boglardagi va boshqa tashishlar;
-shopping turlar uchun yuk tash.