CHATISHTIRISH VA DURAGAYLASH
Darsning maqsadi:
Har xil turdagi chatishtirish sxemasini tuzish va
duragay
avlodlarda ota-onasining qoni hissasini aniqlash.
Kerakli jihoz va materiallar:
Hayvonlarning individual kartochkasi yoki
shular asosida barcha zarur ma‘lumotlari bo‘lgan hayvonlar shajarasi, kalkulyator,
chizgich.
Nazariy
tushuncha
va
ishning
bajarilishi.
Ushbu mashg‘ulotda
chatishtirishning biologik mohiyatini tushunib olish o‘ta muhimdir, ya‘ni duragay
avlodlarda:
1) dastlabki zotga nisbatan irsiy belgi va xususiyatlarning ko‘payishi yoki
boyishi;
2) geterozigotalik
darajasining ortishi, shuning evaziga mahsuldorlik
ko‘rsatkichlarining yaxshi tomonga o‘zgarishiga
erishish mumkin;
3) dastlabki zot vakillariga nisbatan duragay avlodlarda yashovchanlik
qobiliyati ancha yuqori bo‘lgan
hayvonlar olishga erishiladi, ya‘ni geterozis hodisasi
kuzatiladi.
Asosiy e‘tibor xar xil turdagi chatishtirish sxemasini o‘rganishga qaratiladi.
Avval sanoat maqsadida va galma-gal chatishtirish usullari bilan tanishib chiqiladi.
Undan keyin qon singdirish va qon quyish chatishtirish usullari ko‘rib chiqiladi. Shu
turdagi chatishtirish sxemalarini o‘rganib, ish daftariga chizib oladi va
chorvachilikning
har xil tarmoqlarida qon singdirish va qon quyish usulidagi chatishtirishning
qo‘llanilishi to‘grisidagi aniq misollar bilan tanishib chiqiladi.
Duragay avlodning qon hissasini hisoblay olishni bilish lozim va bunda ―qon
hissasi‖ shartli va sxematik ravishda chatishtirilayotgan hayvon zotlarining irsiy belgi
va xususiyatlarining o‘zaro qo‘shilishini aks ettiradi.
―Qon hissasi‖
deganda chatishtirish uchun tanlab
olingan ota-ona irsiy
belgilarining duragay avloddagi hissasini aks ettiradi. Misol tariqasida sanoat
maqsadida chatishtirish usuli natijasida olingan duragay
avlodlarning qon hissasini
hisoblash tartibi bilan tanishib chiqamiz. Chatishtirish uchun tanlab olingan urg‘ochi
hayvon zotini
Dostları ilə paylaş: