O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi I. U. Raxmonov

v) Sezgirlik. 
Himoya qisqa tutashuv paytida o‘zgarishlarni sezishi uchun 
o‘rnatilgan zonalarda bir sezgirlikka ega bo‘lishi kerak. 

---

166 
I 
himoya 
(masalan: 
1-5 
rasmdagi) 
AB 
uchastkadagi 
shikastlanishlarni o‘chirishi kerak (birinchi himoyaning birinchi 
uchastkasi) va bundan tashqari BV uchastkada qisqa tutashuv bo‘lganda II 
himoya ishlamasa ma’lum vaqtdan so‘ng ishlashi kerak. Birinchi 
himoyaning II uchastkadagi shikastlanishga ta’sir javobi uzoqdan 
zahiralash deyiladi. Keyingi himoyaning uchastkasini zahiralashi muhim 
talablardan biridir. 
1.5 - rasmdagi 1 himoyaning III uchastkada qisqa tutashuv bo‘lganda 
ishlashi talab qilinmaydi, chunki III uchastkani himoyasi yoki o‘chirgichi 
ishlamay qolganda II himoya ishlashi kerak. Birdaniga 2 ta himoyaning (2 
ta uchastkadagi) ishlamay qolishi kam ehtimolga ega, shuning uchun 
bunday hollar bilan hisobga olinmaydi. 
Ma’lum bir tur himoyalar ishlash prinsiplariga ko‘ra o‘z ta’sir 
zonasidan 
(asosan 
uchastkasidan) 
tashqarida 
ishlamaydilar. 
Bu 
himoyalarning sezgirligi 1 uchastkada to‘la ta’minlanishi zarur. 2 
uchastkani himoyasini rezervlash uchun bunday hollarda rezerv 
(qo‘shimcha) himoya qo‘llaniladi. 
Himoyalarning sezgirligi shu darajada bo‘lishligi kerakki, ular 
tizimlarning minimal rejimlaridagi qisqa tutashuvlarda ham ishlashlari 
kerak, chunki bu hollarda tokning qiymati juda katta bo‘ladi. 
Himoyaning sezgirligi sezgirlik koeffitsiyenti bilan xarakterlanadi. 
Qisqa tutashuv tokini sezuvchi himoyalar uchun sezgirlik koeffitsiyenti: 
и
х
мин
т
к
сез
I
I
K
.
.