O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta-maxsus ta'lim vazirligi islom karimov nomli toshkent davlat texnika universiteti s. T. Yunusxo‘jayev
-rasm. Mashinaga o‘rnatilgan tizimning ishlashi
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
4.8-rasm.
Mashinaga o‘rnatilgan tizimning ishlashi 140 Mashinaga o‘rnatilgan tizim quydagilarni bajaradi: tizim va boshqarish blokini aniqlaydi; kirish va chiqish habarlarini nazorat qiladi; boshqarish blokining ma’lumot uzatish va ichki faoliyatini nazorat qiladi; statistic va tasodifiy hatoliklarni hisoblash, aniqlash va ularni saqlash; aniqlangan aniq ko‘rsatkichlarni hisoblash; tizim faoliyatini modellashtirish va ko‘rsatkichlarni programmalash; EBB va boshqa tizimlar oralig‘idagi ishlarni moslashishini ta’minlash. Mashinaga o‘rnatilgan diagnostikalash qurilmalarining qurilmalarini rivojlanishi yangi datchiklar va diagnostikalash algoritmlarini yuzaga kelishi va turli ko‘rinishdagi diagnostikalovchi ogoxlantiruvchi habarlarni yuborishni rivojlanishiga bog‘liqdir. Ogoxlantiruvchi xabarlarni keng qo‘llanilishi, qishloq xo‘jaligi mashinasozligi amaliyotida axborot imkoniyatlaridan to‘liq foydalanishga sharoitlar yaratilganidan dalolat beradi. Masalan, kombayinlarning ko‘pgina modellarini ishlatishda mexanizator o‘rish qurilmalari va ishchi mexanizmlari, maydalash apparati, dvigatel, transmissiya, yonilg‘i sarfi, yoqotishlar va o‘rilayotgan donning namligi va boshqa ko‘rsatkichlar bo‘yicha ma’lumotlarga ega bo‘lishi va shu ma’lumotlar asosida u yoki bu agregatning ishlashi uchun qulay sharoitlarni moslashtirishi mumkin. Ishlash sharoiti uchun zarur bo‘lgan ma’lumot, kabina panelida o‘rnatilgan habarlar tablosiga (IX rangli rasm) yoki traktor, va maydalagich habarchisiga hamda kombayin harakati to‘g‘risida (4.9 rasm) ishchi manitoriga va kombayinning boshqarish pultiga chiqariladi. 141 4.9 rasm. 7610, 7710 va 7810 rusumdagi John Deere firmasining traktorlarining analogli manitorlari (indicator ko‘rsatkichlarining belgilari 4.4 jadvalda keltirilgan) 4.4 jadval John Deere traktorlarining ishchi manitoridagi indicator ko‘rsatkichlari 4.10 rasm. belgisi Indikator Funksiya 1 2 3 A Stop Jiddiy nosozlik – dvigatelni to‘xtatish va sababini aniqlash B Xizmat koVrsatish zarurligi Jiddiy nosozlik yuzaga keldi. Priborlarni va indicator lampasini nazorat qilish C Burilish habarchisi Burilish habarchisi yonganda; avariya habarchisi qo‘shilganda ikkala burilish habarchisi yonadi D Funksiya Mexanizmlarning birida nosozlik yuzaga keldi. Indator yonib-o‘chmoqda E Taxometr Dvigatelning tirsakli valining aylanish chastotasini ko‘rsatkich F Dvigatelning harorati Dvigatelning haroratini ko‘rsatkichi G Raqamli displey Ishlatish va xizmat ko‘rsatish ma’lumotlarini ko‘rsatadi 142 1 2 3 H Spidometr Traktorning tezligi to‘g‘risida ma’lumot beradi I Yonilg‘i Qolgan yonilg‘i to‘g‘risida ma’lumot beradi J Funksiya tanlash Raqamli displeyda funksiyani almashtiradi K Instruksiyani o‘qib chiqish FI saqlagichi (predoxranitel) nosoz L Transmissiya* Indikatorni yonib-o‘chishi “Kam-Xoym” rusumidagi traktor transmissiyasining boshqarishda nosozlik borligini bildiradi M Transmissiya moyining bosimi** Transmissiya moyining bosimi pastligini bildiradi – dvigatelni to‘xtatib sababini aniqlash N Dvigateldagi moyning bosimi** Dvigatelda moyning bosimi pastligi – dvigatelni to‘xtatib sababini aniqlash O Gidravlika moyining harorati Gidravlika moyining harorati yuqori. Moyning harorati yuqori bo‘lsa moyning satxini yoki moy radiatorining holati, dvigatelni to‘xtatib tekshiriladi P Uzoqni yorituvchi chiroq Uzoqni yorituvchi chiroq yonganidan darak beradi Q Transmissiya filtrini tiqilib qolishi* Transmissiya filtri tiqilib qolgan – tezlokda TXK ishlari bajarilsin R Havo filtri tiqilib qolgan* Havo filtri tiqilib qolgan – tezlikda TXK ishlari bajarilsin S Gidravlika filtri tiqilib qolgan Gidravlika filtri tiqilib qolgan – tezlikda TXK ishlari bajarilsin T Kuchlanish* Elektr tizimidagi kuchlanish juda yuqori yoki meyorn past U Ostma mexanizm “Kam-Xoym” rusumidagi traktorda yonib-o‘chadi indikator yonib-o‘chsa “TXK bajarilsin” ** indicator yonib-o‘chsa “dvigatelni to‘xtating” Odatda manitorlar agregatlarning texnologik ko‘rsatkichlarini, operatorga yaratilgan qulaylik sharoitlarini ko‘rsatadi. Bunda mashinaning burilishi to‘g‘risidagi habar, QOV ajratilishi, dvigatelning tezlik hsusiyatlari, uning harorati, g‘ildiraklarni sirpanish jarayoni, erga nisbatan traktorning harakatlanish tezligi, bakda qolgan yonilg‘i miqdori, transmissiyadagi moyning bosim, dvigatelning 143 moylash tizimidagi bosim, uzoqni yorituvchi chiroqning holati va boshqalar namoyon bo‘ladi. Faqatgina kombayin habarchilari yordamida 50 dan ortiq ko‘rsatkichlar namoyon bo‘lib, ularning ko‘pchiligi texnologik ma’lumotlar hisoblanadi. Manitorning boshqa vazifasi mashinaning texnik ko‘rsatkichlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar: dvigateldagi nosozliklar, transmissiyadagi nosozliklar, havo va transmissiya filtirlarining tiqilib qolganligi, elektr tizimidagi eng past va yuqori kuchlanish va sh.oh. ma’lumotlar to‘g‘risida habarlarni etkazish. Indikator belgilari 4.10 rasmdava 4.4 jadvalda keltirilgan. Zamonaviy mashinalarda asosiy etobor texnologik ko‘rsatkichlarni avtomatik ravishda nazorat qilish hisoblanadi. Misol tariqasida, Claas firmasining Dominator kombayinining maydalash qurilmasining habarchisi (4.10 rasm) keltirilgan. 4.10 rasm. Claas firmasining Dominator kombayinlarining maydalash qurilmasining habarchisi: 1-ishchi vaqitning hisoblagichi, maydalash barabanining aylanish tezligini ko‘rsatkich; 2 – kesish balandligini ko‘rsatuvchi indicator; 3 - o‘rish mexanizmini bo‘shatish indikatori (siqish bosimi); 4 – Unumdorlik ko‘rsatkichini nazoratchi: S – maydalagich; T – samon elagich; 5 – habarchi chiroqlar, qizil – “Stop”; 6 – habarchi chiroq, qizil – nishab transporterning aylanish tezligini nazorat; 7 – habarchi chiroq, qizil – don elevatorining aylanish tezligini nazorat; 8 – habarchi chiroq, qizil – elevatorning chiqarish tezligini nazorat qiluvchi; 9 – habarchi chiroq, qizil – aylanish tezligini nazorat; 10 – habarchi chiroq, qizil – maydalagichning aylanish tezligini nazorat; 11 – boshqa funksiyalar uchun; 12 – habatchi chiroq, qizil – donni bunkerdan chiqarish trubasi o‘rnatildi; 13 – habarchi chiroq, qizil – 144 samon elagichda tiqin yuzaga keldi; 14 – habarchi chiroq, qizil – bunkerni bo‘shatish boshlandi; 15 – habarchi chiroq, qizil – don bunkeri 100% to‘ldi; 16 – nazorat chirog‘i, yashil – maydalash barabanining tezligi o‘zgarganda; 17 – nazorat chirog‘i, yashil - don bunkeri 70% to‘ldi; 18 – nazorat chirog‘i, yashil – ventiliatorning aylanishlar soni o‘zgarganda; 19 – habarchi chiroq, qizil – kondisionerning compressor qurilmasida nosozlik. Zamonaviy mashinalar ogoxlantiruvchi habarchilardan tashqari o‘iga o‘rnatilgan diagnostikalash qurilmalari bilan ham jihozlangan. Bunday tizim tinimsiz qism va agregatlarni maxsus algoritmlar yordamida ishchi holatdan og‘ish ko‘rsatkichlarini nazorat qilish imkoniyatini va bu ko‘rsatkichlarni tizimning hotirasida Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|