O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

O‘zini tekshirish uchun savollar 
1. Me'yor va tafovut tushunchalarini ayting ya. 
2.Ijtimoiy solidarlik salohiyatini qanday saqlash va rivojlantirish mumkin ? 
3. Anomiya tushunchasini ayting. Anomiya nimada aks etadi. An'anaviy 
jamiyatdan zamonaviy jamiyatga o‗tish murakkabliklarini ko‗rsating.
4. Bugungi O‗zbekiston Jamiyatida anomiyaning o‗ziga xos xususiyatlarini 
aniqlang
5. E. Dyurkgeymning «o‗zini o‗ldirish» ishini tahlil qiling. Anomim 
jamiyatni va o‗zini o‗ldirish sabablarini bartaraf etishning dyurgeym dasturiga o‗z 
munosabatingizni ko‗rsating.

---

236 
6. R.Mertining anomiya nazariyasi va uning deviant axloq nazariyasining 
asosiy qoidalarini ko‗rsating. Merton fikricha nomuvofiq axloq kuchi nimaga 
bog‗liq.? 
7Iqtisodiy va siyosiy institutlar bilan anomiya aloqasi to‗g‗risida qanday 
tasavvurga egasiz.?. 
 
12-Mavzu. Zamonaviy oila va uning ijtimoiy himoyasining zaruriyati
 
1. Zamonaviy oila: tipologiya, funksiyalari, vazifalari. 
2. Oila ijtimoiy xizmat ob'ekti sifatida: nazariy modellari va tamoyillari. 
3. Oilaviy ziddiyatlar va oilada kuch ishlatish muammolari. Ijtimoiy 
xodimning oilani mustahkamlashdagi o‗rni va ahamiyati
1. Zamonaviy jamiyatda ko‗pgina ijtimoiy guruxlar faoliyat yuritadi. 
Ulardan ba'zilari mamlakatdagi ko‗pgina fuqarolarni birlashtiradi, masalan davlat. 
Boshqalari o‗z tarkibiga ma'lum miqdordagi insonlarni olib, faoliyatning aniq turi 
maslalan, sohliqni saqlash, militsiya va boshqlara bilan shug‗ullanadi. Ammo har 
qanday jamiyatda shunday ijtimoiy sin borki, har qanday insonning hayoti bilan 
bog‗liq bo‗lib bu- ijtimoiy tashkilotning eng keng tarqalgan shakli oiladir. 
Oila – bu qarindoshlik, nikoh yoki farzandlikka olish va axloqiy majburiyat 
va o‗zaro yordam asosida insonlarni birlashtirishga asoslangan shaxsni 
shakllantiruvchi ijtimoiy tizimdir.
Bu tizimning muhim o‗ziga xosliklaridan biri oila bir vaqtda ijtimoiy institut 
va kichik ijtimoiy guruh xususiyatlarini o‗zida aks ettiradi. 
Oilaviy munosabatlarni tahlil qilib, tarkibiy xususiyatlari va dinamikasi 
nuqtai nazaridan ularni ko‗rib chiqish mumkin. Bunday yondashuv sotsiologlar A. 
I. Antonov, V. M. Medkov tomonidan taklif etilgan (rasm. 1)
84
.
84
Антонов А.И., Медков В.М.Оила социологияси – М.: МГУ: Бизнес ва бошқарув халқаро университети 
("Братья Карич"), 1996.

---

237