O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fani bo’yicha

3. Kuch uzatmaning uzatish soni:
ук
бу
ку
U
U
U
×
=
bu yerda:
бу
U
-bosh uzatmani uzatish soni,
ук
U
-uzatmalar qutisini
uzatish soni.
3.1 Bosh uzatmaning uzatish soni.
Bosh uzatmaning uzatish sonini quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:
30
max
.
a
F
N
у
б
V
r
n
U
×
×
×
=
p
bu yerda: n
N –
tirsakli valni maksimal aylanishlar soni, ayl/min;
V
amax
– avtomobilni maksimal yurish tezligi, m/s.
3.2. Uzatmalar qutisining uzatish soni.
3.2.1 Birinchi uzatmaning uzatish sonini aniqlash.
avtomobilni sirpanmasdan yo’lni maksimal qarshiligini yengib
xarakatlanishini ta’minlaydigan 1-uzatmadagi uzatish soni quyidagicha aniqlanadi:
бу
ку
e
F
a
U
M
r
G
U
×
×
×
×
=
h
y
j
max
max
1
bu yerda, G
a
- avtomobilning to’la yuki bilan og’irligi, N;
M
e
–dvigatelni maksimal burovchi momenti (Kurs ishi (loyihasi) 2-
jadvaldan olinadi), N·m.

---

300
max

y
- yo’lning maksimal umumiy qarshiligi
50
,
0
28
sin
28
cos
0399
,
0
sin
cos
0
0
max
max
=
+
×
=
×
×
=
a
a
y
f
;
Avtomobil maksimal tezlikda xarakatlanganda yo’lning qarshilik
koeffitsienti -
max
f
qo’yidagicha aniqlanadi:
2000
1
2
max
0
max
÷÷
ø
ö
çç
è
æ
+
×
=
×
a
V
f
f
r
f
- yetakchi g’ildirakning dumalash radiusi, m qiymatlarni o’rniga qo’yib
birinchi uzatmadagi uzatish sonini aniqlaymiz:
Uzatmalar qutisining qolgan uzatmalar soni qo’yidagi ifoda bilan aniqlanadi:
1
.
-
-
=
n
k
n
I
к
у
U
U
bu yerda, k- izlanayotgan uzatma indeksi,
n- uzatmalar qutisidagi bosqichlar soni, 1,2,3,4,5 va boshq.