§. MOODELNING O‘RTNATILISHI.
Bu erda Moodleni o‘rnatish jarayonini keltiramiz.Bu erda bayon etilganlarni
o‘qib siz Moodleni bir necha daqiqalqrda uni o‘rnatishingiz mumkin.Bu erda
ko‘rsatilgan jarayonlar sizga qiyin ko‘rinsada, ularni bajarib, siz Moodleni
o‘rnatishingiz mukin.
Agar bu erda yozilgan amalllarnibajarib ham sizda savollar tug‘ilsa, unda siz
moodle.org ga Using Moodle (ingl.) kursida yoki Russian Moodle (rus.)ga murojat
qilishingiz mumkin. Ikkinchi imkoniyat-Другая возможность - Moodle(ing)
hostingi hizmatlarini beruvchi Moodlening offical hamrolari(Moodle Partners)ga
murojat qilib, предоставляющих услуги хостинга Moodle (англ.).
Agar Siz Moodleni kompyuteringizga o‘rnatmoqchi bo‘lsangiz, biz bergan
ma‘lumolar sizni ko‘rqitsa, quyidagi maqolalarni o‘rganishingizni taklif etamiz::
Установка Apache, MySQL и PHP –Apache, MySQL va PHPni ustanova qilish-
yuklab olish yoki Moodlening toliq Paketlaridan birini o‘rnatish. Ular sizga toliq
va batafsil yuriqnomalar bilan ta‘minlashadi.
3. §. TIZIMGA TALABLAR
Avvalda Moodle Apache, MySQL va PHP (Linux + Apache + MySQL +
PHP = LAMP) o‘rnatish orqali amalga oshirilar edi, lekin doimo Windows
XP/2000/2003 (WAMP), Solaris 10 (Sparc and x64), Mac OS X va Netware 6
muhitida tekshirilgan. SUBD PostgreSQL, Oracle va Microsoft SQL Serverlar
ham qo‘llab quvatlagan.
Hosting haqida izoh:Moodle tizimga javob beruvchi sitemalar juda ko'p
emas. Bunda suzga yordam qiluvchi hizmatltarni beruvchi tashkilot bilan
shartnoma qilishdan oldin bog‘lanishingizga to‘g‘ri keladi.HYH cheklovlariga
(memory_limit) va MySQLga siz e‘tiboe berishingiz kerak. Agarda web-hosting
100
pastda aytilgan imkoniyatlarga ega bo‘lmasasababainin bilib, uning hizmatini rad
etmoq zarur.
Moodle ishlashi uchun tizimga quyidagi talablarni qo‘yadi:
Jihozlar
Diskda joy: diskda kamida 160 МBayt bo‘sh bo‘lishi kerak.
O‘quv materiallarni saqlash uchun ko‘proq bo‘sh joy kerak bo‘ladi.
Opertiv
hotira:
kichik
hajmi
-
256
Mbayt,
taklif
etilayotganрекомендуемый - 1 Gbayt. Sizga kerakli hajm uchn siz taqribiy
hisoblash qoidasidan foydalanishingiz mumkin: har bir 1 GB hotirasiga bir
vaqda tizimda ishlayotgan 50 foydalanuvchilar. Shuni esingizdan
chiqarmangi, bu raqam aniq bo‘lmasligi mumkin,bu siz ishlayotgan jihozlar
va siz ishlatiyotgan dasturiy ta‘minotga bog‘liq.
o
Bu PHH va MySQL hosting hizmatlarining cheklovlari
bilan aniqlanadi..
o
Moodle ni qo‘llovchi foydalanuvchilar soni serverning
samaradorligi bilan cheklangan bo‘lishi mumkin. Server samarasorligi
haqida ko‘ring.
4. §. DASTURIY TA‖MINOT.
Veb-server. Ko‘pchilik Apache serverini ishlaishni o‘ziga
ma‘qul deb ko‘radi, lekin Moodle boshqa serverlar bilan ham yahshi
ishlaydi, misol uchun, PHPni qo‘llab quvatlovchi Windows tizimida IIS
server bilan ham yahshi ishlaydi. PHP server versiyasiga talabalar
qo‘ymasada, imkoniyati boricha veb-serverlarning eng yangisi, eng stabil
ishlaydiganini ishlatish kerak.
PHP scenariylarining tillariga e‘tibor berish kerak, ayniqsa,
Moodle ni PHP-Accelerator bilan o‘rnatilishida mahsus tomonlariga e‘tibor
berish shart). Hozirgi unda ikkita asosiy versiyalar mavjud-PHPning
shohlari: PHP4 va PHP5. HYHga bo‘ladigan talablar bilan tanishib chiqish
kerak.
o
4.3.0 versiyalar va undan yuqori Moodle 1.9 uchun
101
o
5.2.8 versiya va undan yuqori Moodle 2.0 uchun
Berilganlar omborining ishlab turuvchi markazi: Moodle bilan
birgalikda ishlashga qulay va berilganlaromborini to‘liq qo‘llab quvatlovchi
quyidagi berilganlar omborining serverlaridir:
o
MySQL (Diqqat! "strict mode" opsiyasi MySQLda
uchirib quyilishi shart
4.1.16 versiyasi va undan yuqorisi Moodle 1.9
uchun
5.0.25 versiyasi va undan yuqorisi Moodle 2.0
uchun
o
PostgreSQL
8.0 versiyasi va undan yuqorisi Moodle 1.9 uchun
8.3 versiyasi va undan yuqorasi Moodle 2.0 uchun
o
Microsoft SQL Server
9.0 versiyasi va undan yuqorisi Moodle 1.9 uchun
2005 versiyasi va undan yuqorisi uchun Moodle
2.0 uchun
o
Oracle
9.0 versiyasi va undan yuqorisi uchun Moodle 1.9
uchun
10.2 versiya va undan yuqorisi uchun Moodle 2.0
uchun
MySQL Moodle tizizmiga ma‘lumotlar omborining serveri sifatida
ishlatilishi mumkin, chunki MYSQL juda mashhur va ishlatishga qulay.
Boshqasini ha ishlatish mumkinmi savoliga javob-ha. Bu- PostgreSQL.
5. §.YAKUNLASH VA JOYLASHUV
Moodleni hosil qilish ikki uslubda amalga oshiriladi – arhiv faylini yuklash
yoki CVS orqali.
102
http://download.moodle.org/ satrida arhivlarning ikki turi
mavjud: faqat Moodle fayllaridan iborat arhiv va to‘liq o‘rnatuvchi paket, u
o‘z navbatida, Moodle bilan ishlash uchun to‘liq dasturlardan iborat.
CVSniishlatish buyicha yuriqnoma administratorlar uchun
―CVS Администраторам‖
2
sahifasida joylashgan. Undan tashqari
Moodlening Sourceforgeda to‘liq repozitariysidan foydalanish mumkin.
Yuklashdan keyin, arhivni quyidagi buyruqlarni qo‘llab oching:
tar -zxvf [filename]
yoki ОСga qarab
unzip [filename]
Agar Siz CVSdan foydalansangiz,, Checkout CVC buyrug‘ini qo‘llang.
Unda siz "moodle" deb nomlanuvchim pakani olasiz, u o‘z navbatida barcha
kerakli fayl va papkalarni o‘z ichiga olgan.
Hosil qilingan moodle papkani o‘zingizning serveringizga nusha qilishingiz
mumkin,agar saytingiz http://yourwebserver.com/moodle bolsa, agar saytingiz
http://yourwebserver.com.bo‘lsa, papkaning ichidagi ma‘lumotni veb-sreverga
kuchirish mumkin.
Agar siz Moodleni kompyutringizga kuchirsangiz, keyin uni veb-saytga
yuklasangiz,butun arhivni bitta fayl sifatida yuklash ancha qulay bo‘ladi., keyin
esa uni serverda uni arhivini ochish mumkin.Veb hostin interveysi , misol
uchun,Cpanel kabi, bizga file menedgeri sifatida faylni ochishi mumkin ("File
Manager").
6. §. MOODLE KATALOGINI TARKIBI
Biz Moodle katalogining tarkibin keltiramiz, bu unda ishlashda bizga
yordam beradi:
config.php – asosiy sozlovlarni o‘z ichiga olgan.Bu fayl yuklash jarayonida
paydo o‘ladi.
install.php - config.php ni hosil qilish uchun yuklash zarur bo'lgan
fayl
2
www.google.com
,
www.google.ru
, Vikipediya materiallari.
103
version.php - sizda yuklangan Moodlening versiyasi haqida ahborotni
o‘z ichiga olgan.
index.php – эbu saytingizning bosh sahifasi.
admin/ - saytingizni adminlash skriptlari.
auth/
-
sayt
foydalanuvchilarini
autentifikatsiyalash
uchun
yuklanuvchi modullar
blocks/ - ko‘pkina sahifalarda quyilshi mumkin bo‘lgan, kichik
bloklarning ulanuvchi modullari
calendar/ - taqvimlar bilan boshqarish va kiritish uchun scriptlar
course/ - o‘quv kurslarni chqarish va ular bilan boshqarish uchun
scriptlardoc/ - помощь по Moodle (например, эта страница)
files/ - yuklangan fayllar bilan boshqarish va ko‘rib chiqish scriptlari
lang/ - turli tillardagi matnlar, bitta direktoriya-bitta til(Moodleni
lokalisatsiya uchun)
lib/ - Moodle yadrosining asosiy kutubhonalari.
login/ - o‘quv yozuvlarini yaratish va kirishni ishlash uchun scriptlar
mod/ - kurslarni yaratish uchun ishlatiladigan barcha asosiy modullar
pix/ - sayt uchun rasmlar
theme/ - saytni shakllantirish uchun mavzular
user/ - foydalanuvchilarni boshqarish uchun scriptlar
7. §.SIZNING SISTEMANGIZNI SOZLASH
Moodleni samarali yuklash uchun veb-serverning sozlovlarinin korrektligini
tekshirish zarur,keyin Moodle uchun berilganlarning bo‘sh bazasini yarsaqlanishi
mumkin, diskda ohirda katalog yaratish mumkin. Bu sizning diskingizda
kurslarning materiallarini va fayllarni saqlash mumkin
8. §. VEB-SERVER SOZLOVLARINI TEKSHIRISH
Birinchida, index.php fayl veb-serveringizda bosh sahifadek o‘rnatilganinin
aniqlang,bunday sahifalar sifatida index.html, default.htmlarni ishlatamiz).
Apacheda, DirectoryIndex orqali httpd.conf. papakada sozlanadi. Quyidagi satrga
o‘hshash satrni faylingizdan toping:
104
DirectoryIndex index.php index.html index.htm
index.php ni unda ro‘yhatga olingan fayllar ro‘yhatiga kiritingIshning tez
amalga oshirilishi uchun ro‘yhatning boshiga kiriting.
Ikkinchidan, siz Apache 2ni qo‘llaganingizda, sizga AcceptPathInfo
o‘zgaruvchini o‘rnatish zarur bo‘ladi, http://server/file.php/arg1/arg2.kabi
scriptlarga argument berishga qodirdir. Bu sizning resusrlaringiz o‘rtasida nisbiy
ssilkalarni hal etish va sizning saytingizni foydalanuvchilar mashinalariga
yuklashni tezlashtirish uchun zarur.Bu sahifani httpd.conf. faylingizga qushing
AcceptPathInfo on.
9. §. PHP SOZLOVLARINI TEKSHIRISH
Moodle o‘zining ishi uchun PHPning ko‘pkina sozlovlaiga muhtoj.
Ko‘pchilik serverlarda bu sozlovlar "по умолчанию" amalga oshirildi. Lekin
PHPning qandaydir serverlarida va qandaydir versiyalarida qandaydir sozlovlar
farq etishi mumkin.Ular konfiguratsiya fayllarida amalga oshiriladi (asosan php.ini
fayllar hisoblanadi):
magic_quotes_gpc = 1 (kerakl, lekin zaruriy emas)
magic_quotes_runtime = 0 (zarur)
file_uploads = 1
session.auto_start = 0
session.bug_compat_warn = 0
Siz zarur bo‘lmagan boshqa sozlovlarni ham bajarishingiz
mumkin,agarda faylni tahrilayotgan bo‘lsangiz, bu amalga oshadi.Misol
uchun 2 M< etib cheklab quyilgan yuklanuvchi fayllarning maksimal
hajmini katttalahstirishni hohlab qolishingz mumkin. Bu qiymani 16MB
gacha kattalshtirish krak bo‘lsa, quyidagi sozlovlarni amalga oshiring:
post_max_size = 16M
upload_max_filesize = 16M
htaccess faylini beb-serverning va PHPning sozlovi uchun qo‘llash
Agar siz serverda httpd.conf yoki php.fayllariga dostup-ularni qo‘llashga
imkoniyatga ega bo‘lmasangiz, siz Moodleni serverga boshqa dasturiy taminot
105
bilan o‘rnatasiz,bu boshqa sozlovlarni talab etadi, bunda по "умолчанию"
sozlovlaridan voz kechish mumkin bo‘ladi.
Moodlening barcha fayllari joylashgan, .htaccess faylni direktoriyada
yaratishnga tug‘rikeladi, unda pastda ko‘rsatilgan satrlarni yozish mumkin. Bu
Apache boshqaruvida serverda ishlaydi va unda Qayta aniqlashlar asosiy
konfiguratsiyasida hal etiladi.
DirectoryIndex index.php index.html index.htm
AcceptPathInfo on
php_flag magic_quotes_gpc 1
php_flag magic_quotes_runtime 0
php_flag file_uploads 1
php_flag session.auto_start 0
php_flag session.bug_compat_warn 0
Quyida keltirilgan kabi siz yuklanuvchi fayllarni 2 megabaytlar bilan
cheklash uchun yozishingiz mumkin:
LimitRequestBody 0
php_value upload_max_filesize 2M
php_value post_max_size 2M
Moodle/lib/ papakasidan taqribiy sozlovlari bilan bittaanomli faylni nussha
qilish va bizga kerakli holga keltirish osonroq. Buni turlicha qilish mumkin. Misol
uchun, Unix qobig‘ida bunday buyruqni kiritsh mumkin:
cp lib/htaccess .htaccess
htaccess faylni qo‘llash sizning MO'Tning samaradorligiga ta‘sir qiladi va
sahifalarning yuklanishini sekinlashtirishi mumkin..
10. §. BERILGANLAR OMBORINI YARATISH.
Sizga berilganlar omborining bo‘sh bazasini BOBTda mahsus buning uchun
yaratilgan (misol uchun "moodleuser") berilganlar bazasiga kirish ruhsati bo‘lgan
106
foydalanuvchi tomonidan ("moodle" turdagi) berilganlar bazasini yaratish
mumkin. Siz hohlasangiz, "root" foydalanuvchini tanlashingiz mumkin, serverni
testlashtirish uchun, lekin hafsizlik tomonlarini o‘ylab buni amalga oshirmaslik
kerak.
Moodle и 1.5.x versiyasi "STRICT_TRANS_TABLES" из MySQL5.x.
opsiya bilan ishlamaydi. Agar siz MySQL 5.x, qo‘llasangiz, MySQL (обычно
"my.ini" в Windows и "my.cnf" в Unix/Linux) konfiguratsiyasini tahrirlang va bu
opsiyani izohlang yki umuman olib tashlang.O‘zgarishlar ishlashi uchun MySQLni
boshdan ishga tushirish mumkin.
Agar siz webhostni qo‘llasangiz, unda siz veb-interfeys orqali berilganlar
omboringiz ni yaratish va uni boshqarish uchun boshqaruv paneliga egasiz..
Cpanel – buning uchun eng mashhur vositalaridan biri. Cpanelda berilganlar
omborini yaratish uchun quyidagi amallarni bajarish kerak,
1.
"MySQL Databases" sivol ustida chertib quying.
2.
"moodle" ni BO nmli maydonda chop eting va "Add
Database"ni bosing.
3.
Foydalanuvchi ismi va parolini mahsus maydonlarga kiriting
(ularni hech qaerda qo‘llamang) va "Add User"ni bosing.
4.
Endi "Add User to Database" tugmani "ALL" huquqini va
ro‘yhatga olish uchun yangi berilganlar omborida qo‘llang.
5.
"username" va "database names" lar qushimchaga ega – bu
sizning Cpanelda "account name"ingizdir. Siz Moodle instalyatoriga
axborotni kiritsangiz, to‘liq ismlarni kiriting.
Unix buyruqli satrga ruhasatingiz bo‘lsa, siz buni o‘zini buyruqlarnikiritib
amalga oshirishungiz mumkin.
MySQL uchun bu erda shunday misollar keltirilgan(agar sizda Moodle 1.6va
keying versiyalari bo‘lsa xhop eting va sizda Moodle 1.5.x versiya no‘lsa, yoki
undan o;dingi versiyalari bo‘lsa chop etmang):
# mysql -u root -p
107
> CREATE DATABASE moodle DEFAULT CHARACTER SET utf8
COLLATE utf8_unicode_ci;
> GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, DROP,
INDEX, ALTER ON moodle.*
TO moodleuser@localhost IDENTIFIED BY 'yourpassword';
> quit
# mysqladmin -p reload
MySQL 4.0.2 yoki undan oldingi versiyalarini ishlatsangi, siz CREATE
TEMPORARY TABLES jadvalini GRANT orqali amalga oshirishingiz kerak:
> GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE, CREATE, CREATE
TEMPORARY TABLES,
DROP, INDEX, ALTER ON moodle.*
TO moodleuser@localhost IDENTIFIED BY 'yourpassword';
PostgreSQL uchun buyruqlar:
# su - postgres
> psql -c "create user moodleuser createdb;" template1
> psql -c "create database moodle with encoding 'unicode';" -U moodleuser
template1
> psql -c "alter user moodleuser nocreatedb;" template1
> psql -c "alter user moodleuser with encrypted password 'yourpassword';"
template1
> su - root
# /etc/init.d/postgresql reload
Agarda (>psql -c "create database moodle...") berilganlar omborini qo‘llash
hatoikga olib elsa, quyidagi qiymatni kiritish kerak:
psql -c "create database moodle with template=template1 encoding =
'unicode'
owner
=
moodleuser
location = '/var/mydata';"
11. §.BERILGANLARNI SAQLASH UCHUN PAPAKANI YARATISH
108
Yuklanagan fayllarni saqlash uchun Moodle qattiq diskda joy talab qiladi.
Misol uchun, o‘quv kurslarning hujjatlari yoki o‘quvchilarning rasmlari.
В процессе установки Moodleni o‘rnatish jarayonida bu direktoriyani
yaratishga harakat qilish kerak.Agar bu narsani o‘rnatish qiyinchilik keltirib
chiqarsa, qo‘lda yaratishga tug‘ri keladi.
Hafsizlik uchun bu papakaga internetdan tug‘ridan-tug‘ri yo‘lni berkitish
kerak. Veb direktoriyadan tashqarida uni joylashtirib, bunga erishish mumkin.
Agarda Siz unga o‘sha joyda faqat erishgan bo‘lsangiz, unda uning himoyasi
uchun
deny from all
satrni o‘z ichiga oluvchi htaccess,faylini tashkil eting.
Moodle bu papkaga yuklovchi fayllarni saqlashi uchun veb server(misol
uchun, Appache) yozuviga qarang va bu papkada fayllarni o‘qish va bajarish
ruhsati borligini tekshiring. Unix tizimlarida bu shartni direktoriya egasi o‘rnatadi.
Bu"nobody" yoki "apache" kurinishida. Bundan so‘ng boshqa foydalanuvchilarga
ruhsat beradi.Buning uchun quyidagi buyruqni amalga oshirish kerak:
chown -R nobody:nobody moodledata
―По умолчанию‖- mysql ROOT nomida yaratilgan, berilganlar
direktoriyasini qabul qilmaydi,lekin Siz papakani qaerda joylamoqchi bo‘lsangiz,
o‘sha erga joylashingiz mumkin. Keyinchalik Siz direktoriyani o‘zgartirishingiz va
kuchirishingiz mumkin. Agarda Siz buni bajarsangiz, so‘zining direktoriyasiga
yo‘lini saqlashi kerak bo‘lgan config.php faylni tahrir etishingizga tug‘ri keladi.
Buning uchun quyidagiga o‘hshash satrga kirish kerak:
$CFG->dataroot = '/data/moodledata';
Cpanelda siz "File Manager"ni papkani qidirish uchun qo‘llaysiz.
Topganingizda unga chertib, "Change Permissions"nitanlaysiz. Ko‘pchilik hosting-
serverlarda Siz faqat Sizning guruhingizning barcha fayllariga cheklovlarini
ruhsatini cheklab quyishingizga tug‘ri keladi, (veb-hostingning boshqa
foydalanuvchilarga sizning fayllaringizni ko‘rish va o‘zgartirishni man etish uchun
shu narsani amalga oshirishingiz kerak bo‘ladi.
109
Agar sizda hafsizlikni sozlash buyicha qiyinchiliklar amalga oshirilsa,
serveringizning administratoriga murojat qiling.Bu narsa serverda РНР - "Safe
Mode.opsiya yoqilgan bo‘lsa amalga oshiriladi"
config.php faylni yaratish uchun yuklovchi faylni ishga tushirish
Чтобы запустить установочный файл (install.php) o‘rnatiluvchi faylni
ishga tushirish uchun , siz o‘zingizning Moodleingizga kirishni ta‘minlang, unda
web-brauzerdan
foydalaning,
buning
uchun
oddiy
manzil
satrida
http://yourserver/install.phpni tering.
(Installer cookieni qo‘llaydi. Agar siz bu haqida esga tushuruvchi ma‘lumot
bilan suzib chiquvchi oynani ko‘rsangiz, unda cookiedan foydalaning!)
Moodle sistemangiz konfiguratsiyasini aniqlaydi va bir necha qadamlarda
config.php. konfigratsiya faylini yaratishi mumkin. Keyin Moodle uni serverdagi
o‘sha pakaga saqlaydi. Siz tugmani bosib faylni yuklashingiz mumkin config.php
o‘rnatish dasturidan Moodle server direktoriyasiga nussha qilishngiz mumkin.
Keyin o‘rnatiluvchi dastur sizning serveringizning sozlovlarini tekshiradi va
qiyinchiliklarni aniqlash buyicha maslahatlar beradi. Ko‘pchilik hollarda bu
maslahatlar etarli bo‘ladi.
Konfiguratsiyani davom etish uchun administrator sahifasiga o‘tish
Bundan keyin config.php asosiy fayl sifatida yaratilib bo‘ladi, Sizga bosh
sahifaga o‘tish uchun o‘zingizning "admin" ingizni yzrztishingiz zarur.
Avval Sizga ko‘rsatilgan GPL "shrinkwrap" shartnomasi shartlari bilan
tanishish va ularni qabulqilish to‘g‘ri keladi. Keyinchalik Moodle axborotni
saqlash uchun berilganlar bazasini yaratishni boshlaydi. Avval jadvallar
berilganlarining asosiy bazasi yaratiladi. Avval siz asosiy ma‘lumot ortidan
ketuvchi asosiy ma‘lumordan so‘ng keluvchi SQL ma‘lumotni ko‘rishingiz kerak.
U qizil va zangor rangda yoziladi. Misol uchun:
CREATE TABLE course ( id int(10) unsigned NOT NULL auto_increment,
category int(10) unsigned NOT NULL default '0', password varchar(50) NOT
NULL default '', fullname varchar(254) NOT NULL default '', shortname
110
varchar(15) NOT NULL default '', summary text NOT NULL, format tinyint(4)
NOT NULL default '1', teacher varchar(100) NOT NULL default 'Teacher',
startdate int(10) unsigned NOT NULL default '0', enddate int(10) unsigned NOT
NULL default '0', timemodified int(10) unsigned NOT NULL default '0',
PRIMARY KEY (id)) TYPE=MyISAM
SUCCESS
...va undan keyin: Main databases set up successfully.
Bu papka asosan yaratilganligini bildiradi. Agar siz shunday ma‘lumot
olmagan bo‘lsangiz, unda siz papaka yaratishda yki config.php. faylida hatolar
kiritgansiz. PHPda "Safe Mode" cheklanmaganligini tekshiring (ba‘zan
kommersiyali vb-hostinglar ba‘zan o‘zida "safe mode"ni yoniq usulda saqlaydi).
Siz PHPni katta bo‘lmagan faylni yaratib, uni brauzer orqali
ko‘rib chiqib, tekshirishingiz mumkin. Barchasini tekshiring va papkani
boshqatdan yaratilishiga harakat qiling.
Keyin sahifa pastida "Continue"ni bosing. Sizning yuklash variantingiz
uchun, siz turli parametrlar kiritilishi mumkin shaklni ko‘rasiz, bu esa tilni, SMTP
hostlarini va boshqalarni tanlanishi imkoninin beradi. Keyinchalik siz bu sahifaga
qaytib, u yoki bu bo‘limlarini o‘zgartirishingiz mumkin. Nihoyat, sahifa pastida
"Save changes"ni bosing.
If (and only if) you find yourself getting stuck on this page, unable to
continue, then your server probably has what I call the "buggy referrer" problem.
This is easy to fix: just turn off the "secureforms" setting, then try to continue
again
3
.
Keyin siz ko‘pkina ma‘lumotlari bor sahifab=ni ko‘rasiz, ular Moodle ning
turli modullari qo‘llovchi barcha jadvallarini sozlashadi. Oldin qanday bo‘lsa, ular
shunday bo‘lishi kerak, yani barcha narsalar tog‘ri tashkil qilngan bo‘lsa,
ma‘umotlar yashil rangda bo‘lishi zarur.
Sahifa pastida "Continue"ni bosing.
3
Horijiy adabiyotlar:
111
Kyingi satrda esa sizning Moodle ingizning kiritilishi kerak bo‘lgan shaklini
topasiz, unda Sizning Moodlingizning bosh sahifasi va parametrlarini kiritish kerak
bo‘ladi.Bularga nomi, format, bayoni va boshqalar kiradi. Uni to‘ldirib, "Save
changes" bo‘limini bosamiz.
Ohirda sizdan, administrator sahifasiga keyin ruhsat uchun yangi
foydalanuvchini yaratish kerakmi deb so‘raladi, unda quyidagi detallarni tuldiring:
Sizning ismingiz, e mail adressingiz, keyin "Save changes" knopkasini bosing.
Albatta barcha punktlar to‘ldirilishi shart emas, lekin asosiy eng muhim punktlarni
to‘ldirmasangiz, sizni sahifangizga qaytariladi. Bu parametrlarni to‘ldirish shart.
Siz o‘zingizning administratorning ―uchot‖-nazorat yozuvi uchun username
nomingizni va password parolingizni saqlab qolganingizni tekshirib ko‘ring, ular
administrator которые Вы выбрали для учетной записи администратора, так
sahifasiga kirish uchun sizga zarur bo‘ladi.
(Shunday sababalarga ko‘ra, sizning yuklash jarayoningiz to‘htatilgan
bo‘lsa, yoki qandaydir tizimli hatolar registrasiyangizga halaqit qilgan bo‘lsa, Siz
doimo "admin" nomidan va parolidan sistemaga kirish uchun foydalanishingiz
mumkin.)
Samarali registrasiyadan so‘ng, Sizning yangi saytingizning uy sahifasiga
qaytish amalga oshirilladi. Sahifadan pastda chapda administrator bog‘lovlari hosil
bo‘ladi(bu bo‘limlar administratorning alohida sahfasida ham hosil bo‘ladi) – bu
bulilar faqas sizgagina kirishga ruhsat etiladi,chunki siz administrator-
foydalanuvchi sifatida registrasiya qilingansiz.Keyingi Sizning amallaringiz
menyuning quyidagibo‘limlari orqali amalga oshirilishi mumkin:
Kurslarni yaratish va uchirish
Foydalanuvchi hisobotlarni yaratish va tahrirlash
O‘qituvchi hisobotlarini boshqarish
Saytni o‘zgartirish
Lekin siz ustanova qilishni-yani yuklashni tugatganingizcha yo‘q! Yana bitta
muhi narsa bor, buning uchun quyidagi bo‘limni sinchiklab, tahlil qilib, o‘qib
chiqing.
112
cron Sozlovi
Buning uchun quyidagi instrucsiyalarga o‘ting: cron instructions.
12. Dostları ilə paylaş: |