O‟zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta„lim vazirligi namangan davlat universiteti yunusova gulshoda nozihovna



Yüklə 6,64 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/6
tarix31.10.2019
ölçüsü6,64 Mb.
#29475
1   2   3   4   5   6
axborot texnologiyalari fanidan amaliy mashgulotlar bajarish metodikasi

§. YANGI KURSNI YARATISH. 
Agar  Moodle  kerakli  usulda  ishlasa,  siz  yangi  kursni  yaratishga  harakat 
qilishingiz kerak.  
Administrator 
sahifasida 
(yoki 
uy 
sahifasining 
administratorlik 
og‘lanishlarida)  "Создание  нового  курса"  –  yangi  kursni  yarating  bo‘limini 
tanlang, shaaklni to‘ldiring, bunda kurs formatiga katta e‘tibor qiling. Bu sahifada 
detallar  haqida  qayg‘urmang,  chunki  keyin  o‘qituvchi  orqali  hamma  narsa  keyin 
o‘zgartirilishi  mumkin.  Shunga  e‘tibor  etingki,  Sizni  hamma  joyda  sariq  rangli 
yordam tugmasi barcha aspektlar buyicha yordam berishga tayyor bo‘lib, kuzatib 
boradi.  
"Save changes" knopkasini tanlang, sizga yangi shakl beriladi, unda siz kurs 
uchun  o‘qituvchilarni  aniqlashingiz  mumkin  bo‘ladi.  Siz  bu  formaning  mavjud 
hisobotlarini  qushishingiz  mumkin-agar  siz  yangi  o‘qituvchi  uchun  hisobot 
yaratmoqchi  bo‘lsangiz,  bu  haqida  o‘qituvchilarning  biridan  so‘rashingiz  kerak 
bo‘ladi,  yoki  administrator  sahifasida  "Добавит  новый  отчет"  –yangi  hisobot 
yaratish opsiyasidan foydalanishingiz mumkin.на странице администратора.  
Bundan  so‘ng,  kurs  haqiqatdan  yaratilgan  va  "Курсы"  opsiyasi  orqali  uy 
sahiasida kirish uchun ochiq bo‘ladi.  
13.§.MOODLE IMKONIYATLARI 
Barcha resurslar-bitta butunga yig‘ilgan. 
Tizizmda  o‘quv  electron  materiallarni  o‘rnatib,  ularni  u  erda  saqlab  va 
o‘rganish  ketma-ketligini  yaratish  mumkin.  Moodlega  ―dustup‖-moodlega  o‘tish 
Internet  orqali  yoki  boshqa  tarmoqlar  aro  amalga  oshirilganligi  uchun  talabalar 
aniq  bir  vaqtva  joyga  bog‘lanmaganlar,  matrial  asosida  o‘zlarining  templarida  er 
sharining iztiyoriy qismidan harakatlanishlari mumkin. 
Elektron  format  ―Darslik‖  sifatida  matnnigina  emas,  balki  ixtiyoriy 
formatdagi  Vikipediyadagi  maqoladan  tortib,  YouTubedagi  videorolikgacha 
bo‘lgan  resurslarni  qo‘llash  imkoninni  berad.  Barcha  materiallar  sistemada 

 
113 
saqlanadi, ularni yorliqlar,teglar va gipermatnli murojatlar yordamida tashkil qilish 
mumkin.. 
O‘quv masalalrni birgalikda yechish  
Moodle hamkorlida ishlashga mo‘ljallanagan. Buning uchun sistemada turli 
uskunalar  mujassam:  Wikki,  glosariy,  bloklar,forumlar,  praktikumlar.  Bunda 
o‘qitishni  asinhron  amalga  oshirish  mumkin,  bunda  har  bir  student  materialni 
o‘zining  tempida  va  real  vaqtning  rejimida,  on-layn  ma‘ruza  va  seminarlarni 
tashkil qilib o‘rganadi. 
Tizizm  ixtiyoriy  formatdagi  fayllarning  almashuvini  qo‘lab  quvatlaydi  – 
o‘qituvchi va studentlar aro hamda studentlarning o‘zlatining o‘rtasida ham. 
 O‘qituvchi-o‘quvchilar bilan bog‘liklikda. 
Moodlening  yuqori  tomonlaridan  biri-  kommunikatsiya  uchun  keng 
imkoniyatlar. 
Forumda  guruhlar  aro  mavzuning  tahlililni  o‘tkazish,  malumotlarni 
baholash,  turli  formatdagi  fayllarni  ularga  taqish(o‘rnatish)  mukin.  Ixtiyoriy 
shahsiy  ma‘lumot  va  izohlarda-o‘qituvchi  bilan  shahsan  muammoni  hal  qilish 
mumkin.Chatda tahlil real vaqt rejimida amalga oshiriladi. 
Iper  murojatlar  yuborish  kursning  barcha  qatnashuvchilarinin  operativ 
ogohlantiradi yoki bo‘layotgan voqeyalar haqida ayrim guruhlarni ogoh etadi, har 
bir  studentga  yangi  topshiriq,  haqida  yozish  kerak  emas,  guruh  bu  haqida 
ma‘lumotlarni avtomatik tarzda qabul qiladi.. 
  O‘qitish sifati-nazorat ostida 
Moodle  har  bir  o‘quvchining  portfoliosini  saqlaydi:  u  yaratgan  barcha 
ishlarni,  o‘qituvchi  tomonidan  berilgan  baholar  va  izohlarni,  forumdagi 
ma‘lumotlarni.. Davomadni nazorat qilishda-talabalarning faolligigni va tarmoqda 
ishlash soatlarini kuzatish imkoniyatini beradi. 
Natijada,  o‘qituvchi  o‘zining  vaqtini  samarali  ishlatadi.Talabalar  buyicha 
o‘qituvchi  statistika  yig‘ishi  mumkin:vaqtini  samarali  taqsim  qiladi.  O‘qituvchi 
talabalar  qaysi  mashqlarni  yuklab  olganliklarini,  qaysilarini  bajarganliklarini,  uy 

 
114 
vazifalarini qaysilarini bajarganliklarini, test buyicha qanday baholar olganliklarini 
aniqlashlari  mumkin.  Shunday  qilib,  talabalar  qanday  qilib  temani  o‘rganib 
olganliklariga qarab o‘qituvchi ularga keyin o‘rganishi uchun materiallarni taqdim 
etishlari mumkin. 
 Foydalanuvchi uchun Moodle  
Возможности, 
которые 
Moodle 
foydalanuvchilarga 
beradigan 
imkoniyatlarni roller buyicha guruhlashtirish mumkin: 
1. 
O'qituvchi 

Ixtiyoriy  joyda,  ixtiyoriy  vaqtda,  ixtiyoriy  tempda  o‘qishlari 
mumkin, 

Qiziqarli mavzularni o‘qishga ko‘p vaqt sarf qiladilar, 

Bilmlari yahshiroq o‘zlashtiradilar. 
2. 
O'qituvchilar  

Kursni actual holatda qo‘llab quvatlashadi, 

Tartibni va materialni berish usulini guruhning ishlashiga qarab 
o‘zgartirishadi, 

Ijodiy  ishga  va  professional  o‘sishga  ko‘proq  vaqt  sarf 
etishadi,chunki  rutinali  jarayonlarni  masofaviy  o‘qitish tizimlariga to‘liq 
yuklash mumkin, 

O‘quvchilari  bilan  teskari  bog‘lanishni  qo‘llab  quvatlaydi, 
o‘quv  tugagandan  so‘ng  ham  teskari  aloqani  o‘qituvchi  uqquvchilari 
bilan ta‘minlab yuradi. 
3. 
Administratsiya  

O‘qituvchilarga yuklamani samarali taqsim etadi, 

O‘qitish natijalarini tahlil etadi, 

O‘quv jarayonni boshqarish harajatlarini pasaytiradi. 
Moodleda 
o‘quv 
jarayonni 
boshqarishning 
barcha 
masalalari 
mujassam.Agarda  masala  echimi  bo‘lmasa,  tizim  ikoniyati  mukammal  bo‘lmasa, 
funksional tizimni osongina kengaytirish mumkin. 

 
115 
Mutahassislar  tizimni  takomillashtirib,  joriy  etishning  optimal  variantini 
tanlashlari mumkin. 
14. §. MOODLEDA KURSNI YARATILISHI. 
Brouzerni  ishga  tushiramiz,NamDU  distension  o‘qitish  saytini  kiritamiz. 
Keyin  chap  tomonda  Логин  va  Пароль  критилади.  Tizizmga  kirsak,  yuqorida 
bizni  saytga  kirganimiz  uchun  Hush  kelibsiz!  Teksti  ko‘rinadi,  chap  tomonda 
pastda Mening menyuimni, chap tomonda Kalendarni(taqvimni) yuqorisida Asosiy 
menyuni,  pastda  kuslar  ro‘yhatini,  o‘rtada  esa  sayt  materiallarini,  undan  pastda 
kurslar  ro‘yhatini,eng  pastida  Рааздел  для  демонтративнқх  курсов  bo‘limiga 
kirib, Добавить курс tugmasini bosamiz. Kursni sozlash oynasi ishga tushadi, uni 
tuldirishimiz  kerak.Kategoriyani  tanlaymiz,  To‘liq  nimini,  qisqa  nomini,  ID  ni 
IDni  kiritish  zarur  bo‘lgan  sohaha  kiritish  zarur,  Kursning  bayoni  sohasiga 
kursning maqsadi va vazifalarini yozisshimiz zarur.Kurs kimga mo‘ljallanganligini 
yozish  ham  kerak.  Kalendar  to‘ldiriladi.  Format  bo‘limida  Struktura  tanlanadi. 
Keyin  kurs  temalerini,  kursdagi  yangiliklarning  sonini  o‘rnatamiz.O‘quvchilar 
jo‘natmoqchi  bo‘lgan  fayl  hajmini  kiritamiz.  Keyin  o‘quvchilarni  kursga  yozish 
uslubini  aniqlaymiz.  FN  Sayt  Group  Enroument  bo‘limi  tanlanadi.  O‘zini  o‘zi 
yozish  imkoniyatiga  Нет  javobi  belgisini  qo‘yamiz.  Ta‘lim  olish  vaqtig  chegara 
quyishimiz  mumkin.  Keyin  esa  kursni  yaratuvchlarini  kiritishimiz  mumkin.  Bu 
erda  Pedagogni  Trmoaq  o‘qituvchisi,  Kuratorni  Tiyutor,  Kurs  tinglovchisini  esa 
O‘quvchi deb almashtirishimiz mumkin.Keyin Сохранить bo‘limini bosamiz, endi 
kursga  o‘tamiz.  Endi  kursni  hosil  qildik,  u  bo‘sh  bo‘lsada,  to‘ldiramiz.  Bu  kurs 
namoyishli  kurslar  ichida  ―Моѐ  менюda‖-―  Мои  курсы  ―  ichida  paydo  bo‘lishi 
kerak. 
15. §. MOODLEDA LECSIYA ELEMENTINI YARATILISHI. 
Kursi  elementi  Lecsiyaga  darsning  nazariy  qismini  Moodlega  joylash 
amalga  oshiriladi.  Uning  joylashuvining  oddiy  va  darahtsimon  usullari  amalga 
oshiriladi.  Iz  lecsiyani  oddiy  shema  asosida  yaratishni  ko‘rsatamiz,  yani  chiziqli 
shemada  amalga  oshiramiz.  Oldindan  Word  dasturidakiritilgan  lecsiya  1=2=3 
shema buyicha Moodlega o‘rnatiladi. Lecsiyaning har biqr qismi keyingisiga o‘tish 

 
116 
va  boshqa  qismlarga  o‘tishini  ko‘rstadi.  Kurs  temasiga  kurs  eleenti  lecsiyani 
qushishuchun  tahrirlashni  yoqilgan  rejimida  ―Добавить  элемент  или  ресурс‖ 
bo‘limi bosiladi.Undan lecsiya bo‘limini tanlanadi. Keyin ―Добавить‖ knopkasini 
tanlaymiz.  ―Название‖  sohasiga  ―Лекция  по  теме  1‖  deb  yozami.  Kyin 
maydonlarni tanlab, qushcha belgisini quyib, saqlab qo‘yamiz. va kursga qaytamiz. 
Endi  ―Лекция  по  теме  1‖bizda  hosil  bo‘lganini  va  uning  mazmuni  ham  hosil 
bo‘lganligini ko‘rishimiz mumkin. Endi biz bu Lecsiyaga kiramiz, unda hozircha 
hech narsa yo‘q , shuning uchun birinchi  marta information sahifani qushishimiz 
kerak,  buning  uchun  ―Добавить  информационную  страницу‖  bosiladi.  Sahifa 
nomi  yoziladi.  Uning  mazmuni  kiritilsa,  shemadagi  1  sahifani  hosil  qilamiz. 
Nomini,  Word  matn  muharriridan  nushalab  olamiz,  lecsiyaga  nomiga  nushalab 
qo‘yamiz.Worddagi sarllavha nomidan keying mazmunni tanlan, nusha qilamiz va 
uni  CTRL+V  yordamida  lecsiya  mazmuniga  qo‘yamiz.Hosil  bo‘lgan  narsani 
ko‘rish  uchun  ini  butun  ko‘rinishini  ochamiz.Matnni  tekishlash  zarur,  kerakli 
joylaariga  rasm  quyiladi.  Rasmlarni  oldindan  Shahsiy  fayllar  papkasini  yaratib, 
unda  saqlanadi. Birinchi  rasmni  lecsiya  1  ga  qo‘yamiz.  Birinchi  rasmni  lecsiyaga 
qo‘yamiz,  buning  uchun  rasm  piktogrammasini  tanlab,  ―Рисунок  к  лекции‖ni 
tanlaymiz, 1 Rasmni tanlaymiz va  ―Вставить‖ tugmasini bosamiz. Endi lecsiyani 
ko‘rsak,  rasmni  hosil  qilganimizni  ko‘rishimiz  mumkin.  Endi  Сўдержимое  1,2 
galecsiyadan  qaerga  o‘tishni  ko‘rsatuvchi  sohalarni  kiritamiz,  Buning  uchun 
knopkalarni  yaratib  olamiz,  ular  qaerga  o‘tishni  ko‘rsatib  beradi.  ―Описание‖ 
bo‘limiga  ―Далее‖  so‘zini  yozamiz,  chunki  bu  endi  birinchi  sahifa  edi.  Bizga 
birinchi knopkaga 4 ta knopka, 4ta Содержимое 1 o‘rnatilishi kerak. Knopkalarni 
yaratishdan oldin yahshilab o‘ylab olish kerak, endi keying sahifaga o‘tish uchun, 
―Переход‖ bandiga ―Текущая страница‖ yoziladi. Keyin ―Сохранить страницу‖ 
bo‘lim  bosiladi.  Endi  shaklni  ko‘ramiz.  Endi  ―Переходы‖  bo‘limiga  ―Текущая 
страница‖ yoziladi. Keyin ―Сохранить страницу‖ bo‘limi bosiladi. Endi shaklni 
ko‘ramiz.  Endi  ―Переходы‖  bo‘limida  ―Текущая  страница‖  yozuvini  kiritamiz. 
―Действия‖  sohasidan  ―Добавить  страницу‖  bo‘limini  tanlaymiz.  Sahifaning 
nomiga  1  Lecsiyaning  2chi  punktini  olamiz.  Mazmuni  esa  yuqorida 

 
117 
ko‘rsatilgandek  to‘ldiriladi.  Endi  o‘tishni  sozlashga  sozlashga  e‘tiboringizni  jalb 
qilmoqchiman. Bu erda biz 4 ta knopkani hosil qilishimiz zarur. Bittasini ―Далее‖ 
keyingisiga o‘tish va oldingisiga o‘tish ―на предыдущую страницу‖ yozuvlarini 
tanlash  kerak  bo‘ladi,  amalga  oshiish  kerak.  1chi  knopkamiz  ―Описание‖da 
‖Назад‖  bo‘limini  tanlaymiz,  ―Переход‖  bo‘limiga  hozircha  ―Предыдущая 
станица‖ ni tanalab qo‘yamiz. Shunday qilib,  Содержимое 1 knopkani yaratdik. 
Ikkinchi  knopkani  yaratish  uchun  Содержимое  2  ni  bosamiz  va  ―Описание  ‖ 
bo‘limiga  ―Далее‖  ―Переход‖  bo‘limiga  ―Следующая  страница‖  bo‘limlari 
tanlanib quyiladi.Keyin ―‖ bo‘limini bosamiz. Shunga o‘hshash 3chi sahifani ham 
yaratilishi  ko‘rsatilgan.  Buning  uchun  uchinchi  sahifani  ochamiz,  uning 
―Название‖  bo‘kimiga  Word  hujjatining  3chi  punktini  nusha  qilib  qo‘yamiz. 
―Описание‖da  ―Назад‖  bo‘limi  tanlanadi.  ―Переходы‖da  ―Предыдущая 
страница‖  tanlanadi.  Содержимое  2  da  ―Описание‖  ―Конец  лекции‖ 
―Переход‖a esa ―Конец лекции‖ tanlanadi, keyin―Сохранить сраницу ‖ bo‘limi 
bosiladi.  ―Переход‖  larni  tahrirlash  uchun  bizga  tahrirlash  rejimini  bosish  kerak 
bo'ladi.  ―Просмотр  ‖  orqali  barcha  lecsiya  punktlarini  rasmlari  bilan  ko‘rish 
mumkin bo‘ladi. Shunday usulda Moodle o‘quv platformasida lecsiya yaratiladi.  
 
Rasm 1.Moodle o‘quv platformasi. 
 

 
118 
 
 
RASM 2.Moddle haqida rasmlar.  
RASM 3. Moodle buyicha rasm. 
 
Rasm 4. Masofaviy ta‘lim tizimida ishlash. 
ADABOYOTLAR:
 
1. 
 И.А.Каримов.  2012  йил  Ватанимиз  тараккиѐтини  янги  боскичга 
кўтарадиган йил бўлади Ўкув кўлланма. 
2. 
 ЎзР  Президенти  И.А.КАРИМОВнинг  «Жахон  молиявий-
иктисодий инкирози, Ўзбекистон шароитида уни бартараф этишнинг йўллари 
ва  чоралари»  номли  асарини  урганиш  буйича  ZiyoNETдан  олинган 
маълумотлар. 
3. 
Мирзиѐев, Шавкат Миромонович. Эркин ва фаровон, демократик 
Ўзбекистон  давлатини  биргаликда  барпо  этамиз.  Ўзбекистон  Республикаси 
Президенти лавозимига киришиш тантанали маросимига бағишланган Олий 
Мажлис  палаталарининг  қўшма  мажлисидаги  нутқи  /Ш.М.  Мирзиѐев.  - 
Тошкент: «Ўзбекистон», 2016. -56 б. 

 
119 
4. 
Мирзиѐев,  Шавкат  Миромонович,Танқидий  таҳлил,  қатъий 
тартиб-интизом  ва  шахсий  жавобгарлик  -  ҳар  бир  раҳбар  фаолиятининг 
кундалик  қоидаси  бўлиши  керак.  Мамлакатимизни  2016  йилда  ижтимоий-
иқтисодий  ривожлантиришнинг  асосий  якунлари  ва  2017  йилга 
мўлжалланган  иқтисодий  дастурнинг  энг  муҳим  устувор  йўналишларига 
бағишланган  Вазирлар  Маҳкамасининг  кенгайтирилган  мажлисидаги 
маъруза, 2017 йил 14 январь. - Тошкент: «Ўзбекистон», 2017.-104 б. 
5. Moodle 3.,Alex Büchner. Moodle 3 Administration. — Third Edition. — 
Packt Publishing, 2016. — 492 с. — ISBN 978-1783289714. 
6.  Moodle  2.5.,João  Pedro  Soares  Fernandes.  Moodle  2.5  Multimedia. — 
Packt Publishing, 2013. — 270 с. — ISBN 978-1783281473. 
7.  Silvina  P.  Hillar.  Moodle  2.5  Multimedia  Cookbook. —  2-nd.  ed.. — 
Packt Publishing, 2013. — 300 с. — ISBN 978-1783289370. 
8.  Moodle  2.,Alex  Büchner.  Moodle  2  Administration. —  Second 
Edition. — Packt Publishing, 2011. — 420 с. — ISBN 978-1849516044. 
9.  Nicholas  Freear.  Moodle  2  for  Teaching  4-9  Year  Olds  Beginner's 
Guide. — Packt Publishing, 2011. — 322 с. — ISBN 978-1849513289. 
10.Mary  Cooch.  Moodle  2.0  First  Look. —  Packt  Publishing,  2010. — 
272 с. — ISBN 978-1849511940. 
HORIJIY ADABIYOTLAR: 
1.Mary Cooch. Moodle 2 for Teaching 7-14 Year Olds Beginner's Guide. — 
Packt Publishing, 2012. — 258 с. — ISBN 978-1849518321. 
2.Ian  Wild.  Moodle  2.0  Course  Conversion  Beginner's  Guide. —  Packt 
Publishing, 2011. — 368 с. — ISBN 978-1849514828. 
3.William  Rice.  Moodle  2.0  E-Learning  Course  Development. —  Packt 
Publishing, 2011. — 344 с. — ISBN 978-1849515269. 
4.Gavin  Henrick,  Jeanne  Cole,  Jason  Cole.  Moodle  2.0  for  Business 
Beginner's Guide. — Packt Publishing. — С. 978-1849514200. — 324 с. — ISBN 
978-1849514200. 

 
120 
5.Silvina P. Hillar. Moodle 2.0 Multimedia Cookbook. — Packt Publishing, 
2011. — 256 с. — ISBN 978-1849514705. 
6.  Moodle  1.9.Susan  Smith  Nash,  William  Rice.  Moodle  1.9  Teaching 
Techniques. — Packt Publishing, 2010. — 216 с. — ISBN 978-1849510066. 
7.João  Pedro  Soares  Fernandes.  Moodle  1.9  Multimedia. —  Packt 
Publishing, 2009. — 272 с. — ISBN 978-1847195906. 
8.Jason  Myrick.  Moodle  1.9  Testing  and  Assessment. —  Packt  Publishin, 
2010. — 392 с. — ISBN 978-1849512343. 
9.Jonathan  Moore,  Michael  Churchward.  Moodle  1.9  Extension 
Development. — Packt Publishin, 2010. — 320 с. — ISBN 978-1847194244. 
10.William Rice. Moodle 1.9 E-Learning Course Development: A complete 
guide to successful learning using Moodle. — Packt Publishing, 2008. — 384 с. — 
ISBN 978-1847193537. 
11.Michael  De  Raadt.  Moodle  1.9  top  extensions  cookbook. —  Packt 
Publishing, 2010. — 324 с. — ISBN 978-1849512169. 
12.Jeff  Stanford.  Moodle  1.9  for  Second  Language  Teaching. —  Packt 
Publishing, 2009. — 420 с. — ISBN 978-1847196248. 
13..Ian  Wild.  Moodle  1.9  Math. —  Packt  Publishing,  2009. —  276 с. — 
ISBN 978-1847196446. 
ADABIYOTLAR VA INTERNET MANBALAR: 
1.  Асадуллина  Л.  И.  Компетенции  преподавателя  вуза  в  смешанном 
обучении  /  Л.  И.  Асадуллина,  И.  Р.  Дусеев  //  Молодой  ученый.  —  2015.  — 
№10. — С. 1086-1088. 
2.  Интернет  в  Беларуси  [Электронный  ресурс]  //  Министерство 
иностранных 
дел 
Республики 
Беларусь. 
– 
Режим 
доступа: 
http://mfa.gov.by/upload/internet_rus.pdf. – Дата доступа: 25.01.2015. 
3.  Moodle  Statistics  [Электронный  ресурс].  –  Режим  доступа: 
https://moodle.net/stats. – Дата доступа: 17.02.2016 

 
121 
4.  Web  2015:  Edition  2.1  [Электронный  ресурс]  //  Ranking  Web  of 
universities / – Режим доступа: http://www.webometrics.info/en/node/164. – Дата 
доступа: 29.01.2016 
5..http://www.abbris.ru - ООО АББРИС 
6. http://opentechnology.ru – компания Открытые Технологии 
7. https://moodle.org – официальный сайт Moodle 
 8. http://www.efrontlearning.net - официальный сайт eFront 
 9.http://googlerussiablog.blogspot.ru/2014/11/google.html — 
официальный блог Google в России 
 10.  https://www.google.com/edu/students/index.html  -  официальный  сайт 
Google for education 
11.http://lenta.ru/news/2014/06/26/antigoogle/ 

статья 
о 
запрете 
использования сервисов Google в Иркутской области. 
Amaliy mashg‟ulotga oid TOPSHIRIQLAR: 
1.Moodle haqida tushuncha bering, uning yaratilishi va tarkibi haqida bayon 
eting. Daftarga yozing. 
2. Moodle o‘quv platformasining ishlash prinsipini tushuntiring, uni yozma 
bayon eting. 
3.  Moodle  o‘quv  platformasida  qanday  qilib  elementlar  yaratilishini  bayon 
eting:ma‘ruza,  test  elementlarining  yaratilishi,  talabalarning  test  buyicha 
baholanishi 
qanday 
amalga 
oshirilishini,glossariy,adabiyotlar 
va 
amaliy 
mashg‘ulotlar elementlari haqida bayon eting. 
4.  Moodle  o‘quv  platformasida  qanday  qilib  kurs  yaratilishini  va  unga 
elementlari quyilishuni bayon eting.Baholash tizimini qanday amalga oshirilishini 
bayon qiling.  
  Baholash jadvali: 
Max baho 
5 baho 
1-Topshiriq 
2-Topshiriq 
3-Topshiriq 
4-Topshiriq 
Talabaning 
bahosi  
 
 
 
 

 
122 
Talabaning 
imzosi 
 
 
 
 
O‘qituvchining 
imzosi 
 
 
 
 
 
AMALIY MASHG‟ULOT №10 
Smart-kitob - Smart-muhitni tashkil qilib Smart-ta‟limni yaratish 
omili sifatida. 
Amaliy mashg‘ulotning texnik ta‘minoti: 
Videoproektor, kompyuter Pentium-4, Smart kitob, kerakli vositalar. 
Amaliy  mashg‘ulotning  maqsadi:Talabalarga  Smart  ta‘lim,  Smart-
kitob,Smart  o‘quv  jarayoni,  electron  kitob,smart  texnologiyalar,  smart 
texnologiyalar  tasnifi  va  ulardan  foydalanish  usul  va  vositalari,  electron  content 
yratish usulslari haqida ma‘lumot va tushuncha berish. 
Amaliy mashg‘ulotning bayoni: 
 Smart ta‘lim – ta‘limga yangi yondoshuv. 
Smart  education  ko‘p  mamlakatlarda  standart  hisoblanmaydi,  uning  asosiy 
g‘oyasi  nimada  o‘zi?Bu  savolga  javoban  ta‘limga  yondashishlarni  rivojlanishini 
ko‘rish kerak.Uni shartli uchta etapga bulib, 5ta kuriladigan narsa asosida qarash 
mumkin^:  bilimlar,  texnologiyalar,  o‘qitish,  o‘qituvchi  va  biznes.  Kechagina 
talabalar uchun bilim  manbai o‘qituvchi bo‘lgan bo‘lsa, talaba faqat auditoriyada 
bilim olishi mumkin edi, faqat kitob orqali bilimlarini kengaytirgan bo‘lsa, hozirda 
bu  jarayon  garbda  va  Rossiyada  hamda  O‘zbekistonda  boshqacha  tus  olmoqda. 
Universitetlarnng  ham  ilgari  maqsadi  industrial  ishlab  chiqarish  uchun 
mutahassislarni  tayyorlash  bo‘lgan.  ―Hozirda‖  bilimlar  nafaqat  o‘qituvchidan 
talabaga, balki talabadabn o‘qituvchiga ham o‘tkaziladi. Bu esa bilimlarning yangi 
sathini  yaratishga  imkon  beradi.  Endi  o‘qiuvchi  bilimlarni  nafaqat 
auditoriyaga,balki 
internetga, 
masofaviy 
vositalarga, 
saytlarga 
quyishi 
mumkin.Bunda  ta‘lim  texnologiyalari  qo‘llanilishi  mumkin.Biznes  sohasiga 
masalan,  biznes  bilimlariga  tayyor  mutahassislar,  ta‘limga  esa  ta‘lim  buyicha 

 
123 
bilimlarga  ega  mutahassislar  zarur.‖Ertaga‖  talaba  uchun  bilimning  bosh  manbai 
sifatida  Internet  bo‘ladi,  texnologiyalar  individual  yangi  bilimlarni  yaratishga 
yo‘naltirilgan bo‘ladi. O‘qitish jarayoni bilimli ob‘ektlarni ixtiyoriy yo‘nalishlarda 
studentdan  o‘qituvchiga,  studentdan  studentga  va  teskari  yo‘nalishda  harakatda 
bo‘lishini  ko‘zda  tutadi.  Bitiruvchi  nafaqat  o‘z  sohasining  mutahassisis  balki 
biznes  sohaga  yoki  ta'limga  biznes  partnyor  yoki  tadbirkor  hamda  ta'lim 
yonalishining  mutahassisis  sifatida  muhitga  kirishib  ketadi.  Oldingi  o‘n  yillikda 
shunday atributli raqamli jamiat shakllandi, bularga misol uchun, bilimlar iqtisodi, 
electron  armiya,  electron  hukumat,  electron  madaniyat,  electron  ta‘lim,  electron 
sog‘liqni  salomatlashtirish,  electron  fan  kiradi.  Raqamli  jamiyatga  elektronta‘lim 
singib  ketib,  uning  markaziy,  Sistema-yaratuvchi  elementi  hisoblanadi.Lekin 
electron ta‘lim  haqida  so‘z  borganda  asosan  texnologiyalarga asosalnib  kelingan. 
Bugugngi  kunda  etakchi  universitetlarning  bazasi  shunday  pog‘onaga  kediki, 
undagi o‘zgarishlar juda katta o‘zgarishlar bera olmaydi. Yani ular o‘z chuqqisiga 
erishishdi,  desak  mubolag‘a  bo‘lmaydi.  Elektron  ta‘lim  endi  inovatsiya 
bo‘laolmaydi, unda tushinilmagan tomonlar yo‘q. Talabalar uchun kirishga ruhsat 
etilgan  content,  o‘qituvchi  va  talabalar  o‘rtasidagi  teskari  aloqa,  ular  o‘rtasida 
bilimlar  buyicha  muloqot  qilish, bu barchasi texnologiyalarga kiradi. Keyingichi? 
Bu  texnologiyalar  bilan  insonlar  nima  qilishadi?  Bu  savollar  Smart  education 
sohasiga  tegishli.  Bu  soha  ta‘limning  yuqori  darajada  tashki  etilishiga  yordam 
beradi,  u  o‘z  navbatida  bugungi  dunyo  masalalari  va  imkoniyatlariga 
texo‘zgaruvchan muhitda javob beradi, kitob kontentidan faol kontentga o‘tishiga 
yordam beradi.  
Smart  education  –  bu  Internet  tarmog‘ida  o‘zaro  ta‘lim  jarayonini  amalga 
oshirish  uchun  umumiy  standartlar  kelishuvlar  va  texnologiyalar  asosida  asosida 
o‘quv ta‘lim  muassalalrini va professor-o‘qituvchilar tarkibini birlashtirishdir. Bu 
erda so‘z o‘zaro kontentni yaratish va uni ishlatish haqida bormoqda.Bunga misol 
bo‘lib,  ta‘lim  yonalishidagi  Evropa  tizizmidagi  proekt  misol  bo‘la  oladi.Yagona 
umumiy  dekanatga  ega  Evropa  universiteti,u  o‘z  navbatida  talabalarni  bir 
juniversitetdan  ikkinchi  universitetga  ikkinchi  joyga  kuchishini  amalga 

 
124 
oshiradi.Boloniya  jarayoni  ekzamensiz  talabalarga  talabalarni  qabul  qilish 
huquqini  beradi,  yani  shunday  qilib,  Smart  education  systemni  Evropa  uchun 
yaratiladi.yagona  evropa  universiteti  ta‘limnng  kollektiv  jarayonini  amalga 
oshiradi,  bu  jarayon  o‘quv  materiallarning  yagona  umumiy  repozitariydan 
boshqariladi.  
Smart  education,  yoki  aqilli  o‘qitish  –  bu  interaktiv  ta‘lim  muhitida  butun 
dunyo buyicha egiluvchan o‘qitish va u o‘z navbatida ochiqdir. Smart educationga 
kalit – bilimlaning keng ruhsat etilishi..  
 Aqlli ta‘limning maqsadi an‘anaviy ta‘limni electron ta‘limga o‘tkazib, ta‘li 
jarayonini  samaradorligini  oshirishdir.  Bunday  yondashuv  o‘qituvchi  bilimlarni 
nusha  qilishga  va  ularga  har  bir  ohlovchiga  dustup  qilishga  yordam  berishi 
mumkin.Bundan  tashqari,  bu  ta‘lim  prinsiplarini  kengaytirishsga  yordam  beradi, 
nafaqat  o‘quvchilarning  soni  jihatidan,  balki  vaqt  va  fazo  buyicha  ko‘rsatkichlar 
jihatidan  ham.Ta‘lim  har  erda  va  har  joyda  ruhsat  etilgan  bo‘lib  qoladi.  Aqlli 
electron  ta‘limga  o‘tishning  shartlaridan  biri  kitobli  ta‘limdan  faol  ta‘limga 
o‘tishdir. Kitobli content faol kontentga almashadi. Eelktron shakldagi qiymatlarni 
eng  katta  samaradorlik  bilan  berish  mumkin.Bunda  bililar  yagona  repozitoriyda 
joylashuvi  kerak,  yani  qidiruvning  intelektual  tizimini  Faqat  electron  shakldagi 
bilimlarni  yuqori  samara  bilan  berish  mumkin.Kontent  faol  bo‘lish  uchun  uni 
an‘anaviy shaklda joylashtirish etarli  bo‘lmaydi, barcha bilimga bog‘liq ob‘ektlar 
metaberilganlar  bilan  o‘zaro-bog‘liq  bo‘lish  ikerak.repozitoriyda  sifat  doimo 
bunday  e-metrics  tizimlarni  joriy  etish  evasiga  nazorat  qilib  turilishi  lozim,va 
o‘quv jarayonni boshqaruvchi izimlar bilan birlik bog‘lanishda ishlashi kerak. 
 Topshiriqlar: 
1.Smart  ta‘lim  haqida  internetdan  ma‘lumot  olib,  bu  mavzu  buyicha 
daftaringizga doklad yozing. 
2.Smart  kitob,  electron  darslik  haqida  internetdan  ma‘lumot  oling  va 
konspekt qiling. 

 
125 
2. Front Page, SunRavBookOffice dasturlarini kompyuterga o‘rnatib, ularda 
electron  darslik  yarating.  Darslikni  o‘‘z  ihtisosligingiz  buyicha  yoki  ―Axborot 
texnologiyalari‖ fani uchun tayyorlang. 
3.  CourseLab  dasturini  yuklab,  unda  electron  resursni  mustaqil  o‘qituvchi 
ko‘magisiz tayyorlang. 
4.  Smart  texnologiyalar,  Smart  o‘qitish  muhiti,  smart  texnologiyalardan 
foydalanish  usullari  va  vositalari,  Smart  o‘quv  muhiti  uchun  electron  content 
yaratish haqida konspekt yozing, internetga material buyicha murojat eting. 
 
  Mustaqil ish bajarish buyicha ko‘rsatma: 
Mustaqil  ishni  amalga  oshirish  uchun  mustaqil  ishlar  ro‘yhatidan  guruh 
gurnalidagi  raqamiga  mos  mavzuga  materiallrni  talaba  drslikdan,  o‘qituvchining 
ma‘ruzasidan  va  internetdan  to‘ldirib  yozadi  va  daftarga  uni  bayonini  yozma 
shaklda  amalaga  oshiradi  va  mavzuning  mazmuni  nazariy  bo‘lsa,  unga  iSpring 
Proda  taqdimot  yaratib,  bu  taqdimotni  Comtasiya  Studio  dasturida  ovozli  amalga 
oshiradi.  Agarda  mustaqil  ish  mavzusida  ko‘proq  amaliy  qism  bo‘lsa,  unda 
dasturda  ishagan  vaqtini,  talaba  dasturda  ishlab,  tushuntirib  turgan  holatini 
Comtasiya Studio dasturiga yozadi.  
Mustaqil  ishni  talaba  video-dars  sifatida  tayyorlaydi,  so‘zlagan  darsini 
daftarga  yozma  yozib,  topshiradi.  Video-darsni  talaba  Comtasiya  Studio, 
Bandicam, Snagit dasturlarida amalga oshirishi mumkin. 
 Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda Bandicam, Comtasiya studio, Snagit 
dasturlarida  ishlashga  oid  materiallarni  bu  fanga  oid  nazariy  materiallar  uslubiy 
qo‘llanmasidan o‘qish va o‘rganish mumkin. 
 
 

 
126 

 
127 

 
128 
 

Yüklə 6,64 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin