O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogikauniversiteti

 

---

61 
III BOB. TAJRIBA SINOV ISHLARINI O’TKAZISH VA 
NATIJALAR TAHLILI 
 
3.1
Tajriba-sinov ishlarining mazmuni va o’tkazish metodikasi 
Uni qo‘llash jarayonida Kasb-hunar kollejlarining o‘quv-tarbiya ishlari 
jarayonini o‘rganish asosida tadqiq etilayotgan muammo holat aniqlanadi, tajriba- 
avvali va yakunida qo‘lga kiritilgan ko‘rsatkichlar o‘rtasidagi farq to‘g‘risidagi 
ma’lumotga ega bo‘linadi. Pedagogik kuzatish murakkab va o‘ziga hos 
xususiyatlarga ega. Kuzatish aniq maqsad asosida, uzluksiz, izchil va tizimli 
amalga oshirilsa, kutilgan natijani qo‘lga kiritish mumkin. Olib borilayotgan 
pedagogik 
kuzatish ta’lim-tarbya sifatini oshirish, o‘quvchi shaxsini 
shakllantirishga xizmat qilsa, mazkur metodning ahamiyati yanada oshadi. 
Pedagogik kuzatuvni tashkil etishda xatoga yo‘l qo‘ymaslik muhimdir. 
Buning uchun tadqiqotchidan quyidagilar talab etiladi: 
1) kuzatuv jarayonida aniq maqsadga egalik; 
2) kuzatishni tizimli ravishda yo‘lga qo‘yish; 
3) kuzatishning har bir bosqichida muayyan vazifalarni hal etish; 
4) har bir holatning mohiyatini sinchiklab o‘rganish; 
5) hulosa chiqarishga shoshilmaslik. 
Kasb-hunar kollejlarida informatika va axborot texnologiyalari fani o’quv 
dasturi va Davlat ta’lim standartlari talablarni o’qituvchilar qay darajada pedagogik 
faoliyatlarida qo’llayotganlari, ularning bilimdonligi, o’quv jarayonida pedagogik 
va axborot texnologiyalaridan foydalanish holatini o’rganish maqsadida bir qator 
anketa so’rovlari, muloqotlar, suhbatlar o’tkazildi.
Suhbat metodi.
Bu metod pedagogik kuzatish jarayonida ega bo‘lingan 
ma’lumotlarni boyitish, mavjud holatga to‘g‘ri baho berish, muammoning echimini 
topishga imkon beruvchi pedagogik shart-sharoitlarni yaratish, tajriba-sinov ishlari 

---

62 
sub’ektlari imkoniyatlarini muammo echimiga jalb etishga yordam beradi. Suhbat 
maqsadga muvofiq holda indiviudal, guruhli hamda ommaviy shaklda o‘tkaziladi. 
Suhbat jarayonida respondent (o’qituvchi)larning imkoniyatlari to‘la-to‘kis 
namoyon bilishga erishish muhimdir. Uning samarali bo‘lishi uchun quyidagilarga 
amal qilish maqsadga muvoiq: 
1) maqsaddan kelib chiqqan holda suhbat uchun belgilanuvchi savollarning 
mazmuni aniqlash hamda savollar o‘rtasidagi mantiqiylik va izchillikni ta’minlash; 
2) suhbat joyi va vaqtini aniq belgilash; 
3) suhbat ishtirokchilarining soni xususida ma’lum to‘htamga kelish; 
4) suhbatdosh to‘g‘risida avvaldan muayyan ma’lumotlarga ega bo‘lish; 
5) suhbatdosh bilan samimiy munosabatda bo‘lish; 
6) suhbatdoshning o‘z fikrlarini erkin va batafsil ayta olishi uchun sharoit 
yaratish; 
7) savollarning aniq, qisqa va ravshan berilishiga erishish; 
8) olingan ma’lumotlarni o‘z vaqtida tahlil qilish.