XIV. YO‘L SHAROITLARI 14.1. Avtomobil yo‘llari, ularga qo‘yilgan talablar va asosiy elementlari O‘zbekiston Respublikasining «Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘ri-
sida»gi Qonunida yo‘l tushunchasiga quyidagicha ta’rif berilgan:
«Yo‘l – transport vositalari qatnovi uchun qurilgan yoki moslash-
tirilgan va xuddi shu maqsadda foydalaniladigan yer mintaqasi yoxud
sun’iy inshoot yuzasi. Yo‘l o‘z ichiga avtomobil yo‘llarini (umu miy
foydalanishdagi va idoraviy avtomobil yo‘llarini), shaharlar, shahar-
chalar va qishloq aholi punktlarining ko‘chalari va yo‘laklarini,
shuningdek, shahar elektr transporti yo‘llarini qamrab oladi».
Avtomobil yo‘llari QMQ 2.05.02-95 ga asosan butun uzunligi yoki
ayrim qismlarining xalq xo‘jaligidagi ma’muriy ahamiyati va vazifa-
siga ko‘ra belgilanishiga qarab 5-jadvalga asosan darajalarga bo‘linadi.
5-jadval Yo‘lning nomi Vazifasiga ko‘ra tezkor belgilanishi va harakat sharoiti Yo‘lning darajasi Avtomobil yo‘lla rining xalq xo‘jaligi dagi va ma’muriy ahamiyati 1 2 3 4 Tezkor
avtomobil
magistral-
lari
Uzoq masofada tezkor aloqa ga mo‘l jallan-
gan. Mustaqil davlat lar poytaxtlarini, yirik
shahar larni, respub likadagi sanoat markazla-
rini birlashtiradi. Katta tezlikni va qulaylikni,
harakat xavfsizligini hisobga olgan holda
harakat jadalligini o‘tkazishni ta’minlaydi.
I a
Xalqaro ahami-
yatdagi
Magistral
yo‘llar
A. Nisbatan harakat tezligi yuqo ri va tranzit
harakatlari uchun eng kam qiyinchilik
tug‘dirishi uchun mo‘ljallangan. Respub-
likaning ma’muriy, madaniy ishlab chiqarish
markaz lari orasini, shuningdek, qo‘shni davlat-
lar bilan transport aloqasini ta’minlaydi, hara-
kat xavfsiz ligi va yuqori tezligi ta’minlanadi.
I b
II a
III a
Xalqaro ahami-
yatdagi
Magistral
yo‘llar
B. Harakat xavfsizligi sharoitini yaratgan
holda turli transport vositalari (avtomobillar,
trolleybuslar, g‘ildirakli traktorlar) uchun
mo‘ljallangan. Respublikaning yirik va kichik
markazlari, tezkor magistral yo‘llar ora-
sidagi harakatga xizmat qiladi. Mintaqadagi
harakatning o‘ziga xos xususiyatidan kelib
chiqqan holda ehtiyojni ta’minlaydi.
II b
III b
Davlat ahamiyati-
dagi
