O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi s. B. Bairova, G. M. Abduraupova



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə77/102
tarix26.12.2023
ölçüsü2,8 Kb.
#197818
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   102
 
SUTKALIK SIYDIKNI YIG‘ISH 
 
Diurez 
– siydik hosil bo‘lish va ajralish jarayonidir. Odam-
ning 1 kunda ajratilgan umumiy siydik miqdori 1000 – 1800 ml 
gacha o‘zgarib turadi, bu miqdor organizmda suyuqlik chega-
ralanganda kamayadi va ko‘p miqdorda suyuqlik ichilganda 
ko‘payadi. Sog‘lom odamda bir sutkada ajratiladigan siydik 
miqdori sutkalik diurez deyiladi. Sog‘lom odam teri bilan o‘rta 
hisobda 500 ml, o‘pka orqali 400 ml, axlar orqali 100 ml va 


105 
siydik bilan 1,500 suv ajratdi, unda sutkalik diurezning ¾ qismi 
kunduzgi soatlarga to‘g‘ri keladi. 
Sutkalik siydikni yig‘ish
. Siydikning ertalabki birinchi qismi 
to‘kiladi. Vaqt belgilab qo‘yiladi. Sutka mobaynidagi keyingi 
qismlar bitta idishga yig‘iladi. Siydik oxirgi vaqtda ertasiga 
ertalab, belgilangan vaqtda jamlanadi. Tekshirish sifati siydikni 
to‘g‘ri yig‘ish va laboratoriyaga yetkazishga bog‘liq. 
Agar shifokor tomonidan faqat siydikning miqdorinigina aniq-
lash buyurilgan bo‘lsa, tibbiy - ijtimoiy xodim har safargi siydik 
miqdorini o‘lchab alohida varaqqa yozib oladi va tekshiradi.
 
SUV BALANSINI ANIQLASH 
 
Tana vaznining o‘rta hisobda 65% ni (45 – 75%gacha) suv 
tashkil etadi, odam kuniga o‘rta hisobda 2,5 litr suyuqlik iste’-
mol qiladi, shundan taxminan 1,5 litrini turli suyuqliklar (sut, 
sho‘rva, kisel, choy, kofe va hokazo) ko‘rinisida qabul qiladi va 
qariyb 1 litrini 40% suvdan tashkil topgan ovqatdan oladi. Jis-
moniy ish vaqtida va tashqi muhit harorati oshganda odamning 
suvga bo‘lgan ehtiyoji bir muncha oshadi. Ichilgan suyuqlik 
miqdori bilan ajratilgan suyuqlik miqdori o‘rtasidagi nisbat suv 
balansi deyiladi. 
Odatda ichilgan suyuqliklarning 70% organizmdan turli 
yo‘llar bilan qaytib chiqadi. Bu ko‘rsatkichning kamayishi 
organizmda shish paydo bo‘lganidan ko‘payishi esa organizmda 
degidratatsiya – suv yo‘qotish bo‘layotganidan darak beradi. 
Suv balansini aniqlash uchun tibbiy-ijtimoiy xodim sutka 
davomida bemor iste’mol qilgan barcha suyuqliklarni (ovqat, 
meva, sabzavotlar, suyuqliklar, suyuq dori vositalari) hisobga 
olib boradi. Shu davr ichida ajratgan axlati, siydigi, terlash 
xususiyatlarini ham aniqlaydi. Olingan nisbatga asoslangan 
holda suv balansi haqida xulosalar chiqariladi.

Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   102




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin