O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi s. B. Bairova, G. M. Abduraupova
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Puls urishining me’yorlari
№ Yoshi Puls farqi O‘rtacha 1 1 yoshgacha 100-160 140 2 1-2 yosh 90-150 110 3 2-6 yosh 70-130 105 4 6-14 yosh 60-110 90 5 14 yosh va kattalarda 60-110 75 NAFAS OLISHNI SANASH Nafas a’zolari organizmni kislorod bilan ta’minlash va karbonat angidrid gazini chiqarish uchun xizmat qiladi. Sog‘lom odamda nafas harakatlari soni bir minutda 16 dan 20 gacha o‘zgarib turadi, bu yoshga, jinsga, tana vazniga bog‘liq. Yotgan bemorlarda nafas harakatlari bir minutda 14 – 16 gacha bo‘ladi, tik turgan holda 18 – 20 gacha. Tana harakatining ko‘tarilishi, nerv qo‘zg‘alishi, jismoniy harakatlar nafas tezligini oshiradi. Bemorning nafas olishini unga sezdirmay sanash lozim. Shu maqsadda go‘yo bemorning pulsini aniqlamoqchi bo‘lib, qo‘li ushlanadi, ikkinchi qo‘li esa ko‘krak qafasiga qo‘yiladi va 1 minutdagi harakatlar soni sanaladi. Nafasning ko‘krak, qorin va aralash tiplari bo‘ladi. Ko‘krak tipidagi nafas olish harakatlari qovurg‘alararo mushaklarning qisqarishi natijasida yuzaga keladi: nafas olganda ko‘krak qafasi kengayib bir oz ko‘tariladi, nafas chiqarganda esa torayib, bir oz tushadi. Bu tipidagi nafas olish aksari ayollarda uchraydi. Qorin tipidagi nafas olish harakatlari diafragma yordamida yuzaga keladi. Nafas olganda diafragma qisqaradi va pastga harakat- lanadi, bu holat o‘pkadagi havo miqdorining ortishiga sabab bo‘ladi. Ko‘krak qafasida manfiy bosim paydo bo‘lishi diafrag- maning harakati qorin bo‘shlig‘ida bosimning ortishiga sabab bo‘ladi, bu esa o‘z navbatida, qorin devorining oldinga hara- katlanishini ta’minlaydi. Nafas chiqarish bosqichida diafragma bo‘shashadi va tepaga ko‘tariladi, bu o‘z navbatida, qorin devorining o‘z holatiga qaytishiga sabab bo‘ladi. Bu xilda nafas olish erkaklarda uchraydi. Aralash nafas olish qariyalar va 103 bolalarga xosdir. Nafas olish harakatlari bir vaqtning o‘zida qovurg‘alararo muskullarning va diafragmaning qisqarishi hiso- biga amalga oshadi. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|