O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti
Yüklə 1,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Mavzu xulosasi. Oqar suvni tozalashning iqtisodiy samaradorligi
usullarga qarab o‘zgaradi: gidromexanik usulda – 50...70%, fizik- kimyoviy usul – 90..95%, kimyoviy – 80...90%, biokimyoviy – 85...95% miqdorda zararsizlantiradi. Har bir sanoat korxonasida o‘z imkonidan kelib chiqib, suvning zararsizlantirish miqdori, ko‘p-ozligi, mutaxassislar qaysi usulni foydali va arzon deb bilishlari to‘g‘risidagi xulosadan kelib chiqib tozalash usulini tanlaydilar. Bugungi zamonaviy texnologiyalar asosida bir qator usullarda oqar suvlarni tozalash usullari olib boriladi va tozalangan suvlar insonlar sog‘lig‘iga xavf keltirmaydi. Nazorat savollari 1. Havoni zararlaydigan manbalarga nimalar kiradi? 2. Ishlab chiqarishdagi zararli tarmoqlarga qaysilar kiradi? 3. Uchuvchi organik birikmalarga qaysi elementlar kiradi? 4. Gazni mexanik usulda tozalash deganda nimani tushunasiz? 5. Suvni qaysi moddalar ifloslantiradi? 6. Sanoati rivojlangan shaharlarga qaysi shaharlar kiradi? 7. Ifloslantiruvchi qaysi gazlarni bilasiz? 93 VIII BOB. CHUCHUK SUVLARNI MUHOFAZA QILISH MONITORINGI 8.1. Oqar suvni tozalash usullari Sanoatda suvdan juda ko‘p foydalaniladi, tarmoqlarda zarur ishlarning borishi uchun u – xomashyo, issiqlik yetkazuvchi, erituvchi, zarur joyda kislorod va vodorod manbai, bo‘yovchi, tozalovchi, tashuvchi hisoblanadi. Suv o‘z vazifasiga ko‘ra, eng zarur mineral hisoblanadi, biosfe- rada suv yo‘q joyda hayot yo‘q, suv bor joyda tuproqda mikro- organizmlar tirik hayot nishonasini ko‘rsatadi. Suv shunday zarur mineralki, avvalo insonning hayotiy jarayonida u eng birinchi zarur narsalar turiga kiradi, uni iste’mol qilishdan tashqari, o‘ziga zarur oziq-ovqat mahsulotlarini ham suv bilan pishiradi, tozalik-ozodalik ishlarida suv eng birinchi vazifani egallaydi. Bundan tashqari, suv tiriklik manbai bo‘lgan o‘simliklarni o‘sib rivojlanishida ham asosiy o‘rinni egallaydi. Shuningdek, sanoatda ham suv ko‘pgina tarmoqlarda ish jara- yonining borishi uchun asosiy ahamiyatga egadir. Sanoatda suv sarfi juda katta bo‘ladi, shuning uchun uni tozalab, qayta o‘ziga ishlatish maqsadga muvofiqdir. Suvdan tejab foydalanilmasa, albatta, olingan mahsulotlarning tannarxi ortib boradi, shu bilan birga, suv orqali atmosferaga tashlangan zaharli moddalar miqdori ham ortadi, ekologik muvozanat buziladi. Ichimlik suvining tarkibi mutlaq toza va zararsiz bo‘lishi hamda davlat nazorati 2874-82 ga to‘g‘ri kelishi kerak. Texnik suvlar ichishga yaroqsiz, ifloslangan bo‘lgani uchun, toza suvga nisbatan arzon bo‘ladi. Oqar suvni tozalamasdan ichib bo‘lmaydi, ammo qishloq xo‘jalik ekinlarini bemalol sug‘orish mumkin. Energetik suv toza va tarkibida tuz bo‘lmasligi kerak, undan par hosil bo‘ladi. Markaziy isitish trubalarida suv par va suv holida erkin aylanishi uchun toza bo‘lishi talab qilinadi. Issiq suv trubalar va batareyalar orqali harakatda bo‘ladi. Suv tarkibida tuzlar bo‘lsa, truba devorlariga cho‘kindilar o‘tirib qoladi. Trubalardan suvning oson 94 o‘tishi uchun doimo tozalangan bo‘lishi lozim. Sanoatda aylanma suv bir necha marta ishlatiladi. Texnologik suvlar ham maxsus talablarga javob berishi kerak. Yüklə 1,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|