O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Monopol arzon narx (монопольно низкая цена /
monopoly low price) 

tovar bozorida haridor sifatida ustun mavqyeni egallab turgan xo‘jalik yurituvchi 
subyektning sotib olayotgan tovariga qo‘shimcha foyda olish yoki qilingan asossiz 
xarajatlarni sotuvchi hisobiga koplash maqsadida belgilaydigan narxi yoxud tovar 
bozorida sotuvchi sifatida ustun mavqyeni egallab turgan xo‘jalik yurituvchi 
subyektning sotayotgan tovariga ongli ravishda shu tovarni sotishdan zarar 
kuradigan darajada belgilaydigan narxi bo‘lib, uni belgilash natijasida bozordan 
raqobatchilarni siqib chiqarish yo‘li bilan raqobat cheklanadi yoki cheklanishi 
mumkin. 
Monopol qimmat narx (монопольно высокая цена /
monopolistically 
high price) 

tovar bozorida ustun mavqyega ega bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi 
subyektning ishlab chiqarish quvvatlaridan to‘laligicha foydalanmaslik tufayli 
kilgan asossiz xarajatlarini koplash yoki tovar sifatini pasaytirish natijasida 
qo‘shimcha foyda olish maqsadida belgilagan narxi. 
Monopol hukmronlik (монопольная власть /
monopoly power)
– 
monopolistlar tomonidan bozorni nazorat qilish darajasi. 
Monopolist 
korxona 
(монопольное 
предприятие /
monopoly 
enterprise) 

tovar bozorlarida ustun mavqyega ega bo‘lgan va Tovar bozorlarida 

---

243 
ustun mavqyega ega bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi subyektlar davlat reyestriga 
kiritilgan xo‘jalik yurituvchi subyekt. 
Monopolistik 
raqobat 
(монополистическая 
конкуренция 
/
monopolistic competition) 

 
bunda ko‘p sonli va uncha yirik bo‘lmagan ishlab 
chiqaruvchilar aynan bir xil bo‘lmagan ammo o‘xshash tovarlarni taklif etadilar.