O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti kadrlarni innovatsion boshqarish

3.2 Korxonalar va tashkilotlarda innovatsion loyihalarni ishlab chiqish va amalga oshirish bo'yicha tashkiliy tuzilmalarning turlari va shakllari.
Innovatsion siyosat - bu mavjud resurslar va qo'yilgan vazifalarga qarab yangiliklarni joriy etishni ustuvor yo'naltiradigan dastur. Innovatsion siyosatning maqsadi innovatsion faoliyatning barcha elementlarining sifat va miqdoriy aloqalarining uyg‘unligini ta’minlashdan iboratdir.
Korxona doirasida innovatsion jarayonlarni boshqarishning bir qator tashkiliy shakllarini uchratish mumkin:

1. 
   
   Innovatsion siyosatni ishlab chiqish bo'yicha ixtisoslashgan bo'linmalar (kengashlar, qo'mitalar, ishchi guruhlar) — vazifasi bo‘lib, innovatsion jarayonning muhim yo'nalishlarini aniqlash va innovatsion jarayonning strategik yo'nalishlari bo'yicha boshqaruv qarorlarini qabul qilish bo'yicha aniq takliflarni tayyorlashdan iborat bo'lgan yirik tashkilotlar jamoasi (doimiy yoki vaqtinchalik);
   
2. 
   
   Innovatsion faoliyatni muvofiqlashtiradigan yangiliklarni rivojlantirish bo‘yicha markaziy xizmatlar va bo‘linmalar texnik rivojlanishning maqsadlari va yo'nalishlarini kelishadi, ishlab chiqarish va amalga oshirish jarayonini nazorat qiladi. Quyidagilarni ajratib ko‘rsatish mumkin:
   

a) innovatsiyalar menejmenti bo'limi - tashkilotning innovatsiyalar bo'yicha maqsadlari va texnik-iqtisodiy resurslar holati asosida barcha ijrochilarning mehnat vazifalarini o'z vaqtida optimallashtiradi va innovatsiyalarni ishlab chiqish va joriy etish bo‘yicha ish rejasi (dasturi) loyihasini yuqori turuvchi boshqarmaga yo‘naltiradi.
b) innovatsiyalarni muvofiqlashtirish xizmatlari - bu tashkilot ichidagi yangiliklarni boshqaradigan va muvofiqlashtiradigan, tashkiliy-texnik rivojlanish maqsadlari va yo'nalishlari bo'yicha kelishadigan, innovatsiyalar bo'yicha rejalar va dasturlarni ishlab chiqadigan, yangiliklarning rivojlanishi va ularning amalga oshirilishini nazorat qiladigan, innovatsiyalarni yaratish dasturlarini ko'rib chiqadigan mustaqil bo'linmalardir.

3. 
   
   Ilmiy tadqiqotlarni amalga oshiradigan maqsadli guruhlar. Ular mustaqil bo'linmalar sifatida tuziladi va korxona yuqori boshqaruviga bo'ysunadi. Odatda, bunday guruhlar vaqtincha faoliyat yuritadi, ammo doimiy guruhlar ham mavjud. Chet el tajribasiga ko‘ra, aynan maqsadli guruhlar innovatsion jarayonni tashkil etishning asosiy shakli hisoblanadi;
   

Innovatsion loyihalarni amalga oshirish bo'yicha mas’ul ishchi guruhlar mavjud funktsional bo'linmalar tomonidan hal qilinadigan muammolardan farq qiladigan yangi vazifalarni hal qiladi. Ishchi guruh va butun tashkilot o'rtasida mustahkam aloqa mavjud bo‘ladi, chunki loyihani amalga oshirish mavjud bo'limlar bilan hamkorlikda amalga oshirilishi va natijada mavjud tuzilmaga integratsiyalashuvi lozim.
Ishchi guruhning har bir a'zosi ikkita etakchiga ega bo‘ladi (guruh rahbari va funktsional bo‘lim rahbari). Ta’kidlash lozimki, loyihani boshqaruvchi ishni tashkil etishda hal qiluvchi rol o'ynaydi, shuning uchun uning shaxsiy fazilatlari, qobiliyatlari va kuchlariga ko'ra, u funktsional bo'limlar rahbarlari oldida vakolatlarga ega bo'lishi kerak.
Loyiha guruhining tuzilishi hozirgi holatga bog'liq. Agarda keskin yangiliklar nazarda tutilsa, guruh tarkibida quyidagilarni ajratib ko'rsatish mumkin: texnik rahbar, xodimlar qachon va nima qilishlari kerakligini hal qiladi; ish sifati uchun javob beradigan ilmiy ("professional") menejer; xodimlarning shaxsiy manfaatlarini ta'minlaydigan menejer-tashkilotchi (ish haqi va boshqalar).
Ishchi guruhlar loyihaning taqsimlangan qismini amalga oshirish uchun javobgardir; rejalashtirish va nazorat qilish, muvofiqlashtiruvchi guruhga va rahbariyatga hisobot berish. Ishchi guruhga nomzodlarni tanlashda ular quyidagi mezonlarga asoslanadi: kompetensiya va tajriba; muammoli sohada maxsus bilimlarning mavjudligi; ishga jalb qilish imkoniyati; tashkilotdagi obro‘y va vakolat; ziddiyatli vaziyatlarni hal qilish qobiliyati; biznesga munosabat; shaxsiy qiziqish va motivatsiya.

3.