O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi termiz davlat universiteti milliy libos va san’at fakul’teti

5-7 sinflar uchun:
1. Yog‘ochga ishlov berish texnologiyasi.
2. Metallga ishlov berish texnologiyasi.
3. Uy-ro‘zg‘or buyumlarni ta’mirlash.
4. Elektrotexnika ishlari.
8-9 sinflar uchun:
1. Xalq hunarmandchiligi texnologiyasi.
2. Ishlab chiqarish asoslari.
3. Kasbga yo‘naltirish asoslari.
O‘quvchilarga mehnat ta’limi yo‘nalishlari bo‘yicha kasb turlari haqida axborotlar beriladi. Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-9 sinflarida o‘quvchilar soni shahar maktablarida 25 va undan ortiq bo‘lsa, moddiy texnik va kadrlar ta’minoti yetarli bo‘lsa mehnat ta’limi darslari shu sinflardagi o‘quvchilarni ikki guruhga bo‘lgan holda olib boriladi.
Amaliy mashg‘ulot № 2
Mavzu: Texnologiya (mehnat ta’limi) fanidan Davlat ta’lim standartini taxlil qilish (DTS)
Mehnat ta`limining davlat ta`lim standarti
Standart umumiy o’rta ta`lim maktablari uchun mehnat ta`limi fanidan o’quv dasturi, o’quv metodik qo’llanma, darslik va boshqa me`yoriy materiallarni ishlab chiqish, o’quv tarbiya jarayonini tashkil etish hamda ilmiy tadqiqotlar olib borish uchun zarur bo’lgan me`yoriy hujjatdir.
Bitiruvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo’yiladigan eng minimal talablar:
O’quvchilarni mehnat ta`limi va uning mazmuniga doir kasblarga yo’naltirish fanidan:
- bozor iqtisodiyoti sharoitida insonlarning yaxshi yashashida, faoliyatida to’g`ri kasb tanlashning ahamiyatini turli kasblarning insonga qo’yadigan talablarini;
- kasblar olamini, kasblar shajarasi, O’zbekiston xalq xo’jaligidagi muhim kasblar, kasblar tasniflagichi;
- kichik mutaxassislar tayyorlash tizimi: kasblar, mehnat shart-sharoitlari, vositalari, predmeti, maqsadi bo’yicha shajaralanishi, o’quvchilarni o’z qiziqishi va moyilliklari, o’z xarakterining o’ziga xos xususiyatlarini, o’z nerv tuzilishi, psixikasi, o’z qobiliyati va ehtiyojlarini kasblar to’g`risida ma`lumot olish maktablarini ayrim kasb mehnat bozori talablari asosida ehtiyojning o’zgarib borishini, salomatligining tanlangan kasbiga mos kelishi, hududda joylashgan o’rta-maxsus kasb-hunar o’quv yurtlarida ta`lim yo’nalishini ixtiyoriy tanlash;
- o’qishni davom ettirish imkoniyatlari. Kelgusi mavqeini bilishi zarur.
O’quvchilar kasblarini tahlil qila olishni: o’zlarining shaxsiy sifatlarini va salomatlik darajalarini to’g`ri baholay olishlari, kasblarning insonga qo’yadigan talablari bilan o’zlarining individual xususiyatlarini taqqoslay olishlari, shaxsiy kasbiy rejalarini tuza olishlari zarur.
O’quvchilar xalq xo’jaligi bo’limi, xalq xo’jaligi asoslarini, xalq xo’jaligida ro’y berayotgan islohotlarni, bozor iqtisodiyoti talablarini, davlat xususiy korxonalarini, kooperatsiya, firma, shirkat, kontsernlar, ularda ishlab chiqarishni tashkil etish shakllari, texnologik jarayonlari, mahsulotlarni tayyorlash bosqichlari, tabiatni ishlab chiqarishning zararli ta`siridan muhofaza qilish, mahsulot qiymatini arzonlashtirish yo’llari, qishloq xo’jaligida ishlab chiqarishning davriyligini, maromli oqimligi: ishlab chiqarishni rejalashtirish, irrigatsiya va melioratsiya ishlarini; mehnat qonunchiligini.
O’quvchilarda shakllanishi zarur bo’lgan ko’nikmalar: xalq xo’jaligi sohalari bilan tanishish, sanoat, qishloq xo’jaligi, ishlab chiqarishni boshqarish, tashkil etish, korxonalarda mehnat intizomini yaxshilash; mahsulot sifatiga ta`sir etuvchi omillar, mehnat unumdorligini oshirish, engil, sanoat va boshqa sohalar korxonalaridagi mashinalarda ishlash, nosozliklarini bartaraf qilish, ta`mirlash; uy-xo’jalik elektr mashinalarini va asboblarini ishlata bilish, mehnat qilish va shularga o’xshagan ko’nikma-malakalar shakllantirish hamda ularga xos va texnika xavfsizligiga rioya qilishni uddalash maqsadga muvofiqdir.