O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

“Boshlang’ich ta`lim umumiy o’rta ta`lim olish 
uchun zarur bo’lgan savodxonlik, bilim va ko’nikma asoslarini shakllantirishga 
qaratilgandir”,
deyiladi. SHundan kelib chiqqan holda “Boshlang’ich sinflarda ona 
tili ta`limining maqsadi, vazifalari sifatida DTSda quyidagilar belgilab berilgan: 
1. ...bolaning tafakkur qilish faoliyatlarini kengaytirishga, erkin fikrlay olish, 
o’zgalar fikrini anglashi, o’z fikrini og’zaki va yozma ravishda bayon qila olishi, 
jamiyat aozolari bilan erkin muloqotda bo’la olish ko’nikma va malakalarini 
rivojlantirish. 
2. ...o’z fikrini savodli, mantiqiy izchillikka rioya qilgan holda bayon eta 
olishga o’rgatish. 
3. ...yozma nutq belgilarini talaffuzda ifodalash, matnni ifodali o’qiy olish 
ko’nikmasini shakllantirish. 
4. O’qish suroatini oshirish, ta`limning shu bosqichi uchun xos bo’lgan sidirg’a 
o’qishni egallashlariga erishish. 
5. Fikrni yozma bayon etish bo’yicha belgilangan quyidagi ko’nikmalarni 
egallash: 
A.fikrning mantiqiy izchillikda ifodalanganligi; 
b) tavsifning mavzuga muvofiqligi va mukammalligi; 
v) tavsifda tilning ifoda vositalaridan foydalanish darajasi; 
g) imloviy savodxonlikni egallashlariga erishish
29
. 
Bularni amalga oshirish ona tili ta`limi tsiklidagi fanlarning, yaoni savod 
o’rgatish, o’qish va ona tilining vazifasidir. 
29
Бошланғич 
таълим 
бўйича 
янги 
таҳрирдаги 
Давлат 
таълим 
стандарти.//“Бошланғич таълим”, 2005.– № 5. 5-бет 

---

389 
Bu vazifalarni ado etish ta`lim ko’p jihatdan mazmunni to’g’ri belgilashga 
bog’liq. Ona tili ta`limi mazmuni aniq va ilmiy-nazariy jihatdan to’g’ri 
belgilansagina, oldinga qo’yilgan talablar to’liq bajariladi. 
Ma`lumki, DTS ida belgilab berilgan ona tili ta`limi mazmuni aniq mavzular 
va til materiallari asosida dastur va darslikda o’z ifodasini topadi. Ular biri 
ikkinchisining ijrochisi bo’lib, bir-biriga muvofiq kelishi lozim. 
Xulosa qilib aytish mumkinki, boshlang’ich sinf ona tili mazmuni metodist 
olimlarning ko’p yillik kuzatishlari, tajribalari, tajriba natijalarining tahlili asosida 
takomillashtirilib kelinmoqda. Ayniqsa, ona tili o’qitishning amaliy ahamiyatiga 
alohida etibor qaratilmoqda.