O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

Men o’rtoqlarim bilan suhbatlashdim. 
Sen kelsang, men shu yerdaman, deb qo’y... 
U kela qolsa, gaplarimni aytsam! 
Birinchi gap o’qitiladi. 
– Bu gap kimga tegishli? 
(Yayraga) 
– Kim suhbatlashdi? 
(Yayra) 
– 
Men
so’zi o’rniga “Yayra” so’zini qo’yib aytish mumkinmi? (Yo’q. 
Bolalar qo’yib o’qib ko’radi va ishonch hosil qiladi). Harakatni kim bajaryapti? 
(Men). 
Men
so’zi qaysi so’roqqa javob bo’ladi? (Kim?) U gapda qaysi bo’lak 
vazifasida kelyapti? (Ega).
Ikkinchi gap o’qitiladi. 
– Bu gapni kim aytyapti? 
(YayrA.
U kimga murojaat qilyapti? 
(O’rtog’igA.
Qaysi 
so’z o’rtog’i so’zini bildiryapti? 
(Sen)
Sen so’zi qachon qo’llanar ekan? 
(Biror kishiga 
murojaat qilganda qo’llanadi)
. Sen qaysi so’roqqa javob bo’ladi? 
(Kim?)
U qaysi 
gap bo’lagi vazifasida kelyapti? 
(Ega) 
Uchinchi gap yuzasidan taxminan quyidagicha savollar beriladi:
– 
Bu gap kimga tegishli?
(BolagA. 
– 
Uning nomi aytilyaptimi?
(Yo’q)

---

507 
– 
Bola so’zi o’rnida qaysi so’z kelyapti?
(U)
– 
Bu so’z qachon qo’llanar ekan? 
(Fikr biror shaxs haqida (kim haqidA.borsa 
qo’llanadi. Bu gapda shaxs nomi qo’llanmayapti, uni ko’rsatuvchi so’z qo’llanayapti). 
SHundan so’ng suhbat quyidagicha umumlashtiriladi:
– 
Narsa yoki shaxsni nomlamay, uni ko’rsatayotgan so’zlarni sanang
(men, sen, 
u).
– Ular qanday so’roqqa javob bo’lyapti? (Kim?)
– Ular qaysi gap bo’lagi vazifasida kelyapti? (Ega) 
O’quvchilar javobiga aniqlik kiritiladi:
– Men, sen, u – so’z turkumi. Bu so’z turkumining nomi