519
bo’laklar (so’z birikmalari) “topiladi”, tiklanadi. Masalan,
Mashinada, teradi,
terimchi, paxtani.
– Gap kim haqida aytilgan? (Terimchi haqida,
kim?
– terimchi)
– U haqda nima deyilgan? (Teradi.
Terimchi teradi
– bosh bo’laklar).
– So’roqlar yordamida so’z birikmasini toping.
Nimani teradi?
(Paxtani
teradi)
Nimada teradi?
(Mashinada teradi). Keyin gapda so’zlarning qulay
tartibi
aniqlanadi
(Terimchi paxtani mashinada teradi).
Gap ohanggi ustida ishlanadi.
3. Uzluksiz (tinish belgilarisiz) matndan gaplarni ajratish.
Mashqning bu
turi ongli bo’lishi uchun har bir gapning bosh bo’laklarini va so’z
birikmalarini
ajratish lozim.
4. Gapni tahlil qilish va chizmasini chizish.
Gap tahlil qilinayotganda dastlab
uning
asosi ajratiladi, keyin egani izohlovchi ikkinchi darajali bo’lak, kesimni
izohlovchi ikkinchi darajali bo’lak, boshqa ikkinchi darajali bo’lakni
izohlovchi
ikkinchi darajali bo’lak ajratiladi. SHunday qilib, asta-sekin so’z birikmalari ham
aniqlanadi.
Dostları ilə paylaş: