O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

11.6. Shakllar geometriyasini o„zgarishi asosida yaratilgan animatsiya 
Shu turdagi animatsiyani yaratish uchun biz boshqaruv kadrlar o‗zgarishi 
(motion tweening) asosida yaratilgan animatsiya hosil qilamiz. Faqat oxirida 
ikkinchi qatlamdagi belgini butunlay o‗chirib uning o‗rniga kvadrat chizamiz. Shu 
harakatimizdan keyin kadrlar rangi normal rangga qaytadi. Keyin birinchi va ikkinchi 
boshqaruv kadrlardagi grafik tasvir belgisini Ctrl+B yoki «Izmenit‘» menyusidagi 
«Razdelit‘» otdel‘no (Breack appartack) buyrug‗i yordamida alohida shakllarga 
bo‗lib chiqamiz. 
Shundan so‗ng birinchi boshqaruv sichqoncha chap tugmasi bilan tanlab 
«Svoystva» (Proprties) yoki Ctrl+F3 yoki Okno menyusining shu nomli buyrug‗ini 
tanlamiz. Natijada, muloqot oynasi hosil qilinadi va unda Tweening sohasida 
Motions o‗rniga Shape holatini tanlaymiz. Shuning natijasida boshqaruv kadr rangi 
yashil rangga o‗zgaradi. Endi ikkinchi boshqaruv kadrni ham sichqoncha bilan tanlab 
animatsiya turini Motions dan Shape ga o‗zgartiramiz va oxirida klaviaturadagi Enter 
tugmasini bosamiz va biz yaratgan animatsiyani ko‗rishimiz mumkin.

---

159 
Ikkala animatsiyalarda ham ikkita boshqarish kadrlar o‗rtasidagi masofa 
kadrlarni kompyuter o‗zi avtomatik yaratgan va animatsiya to‗g‗ri chiziq bo‗yicha 
harakatlanayapti. Ammo agar bizga harakat traektoriya bo‗yicha bajarilishi kerak 
bo‗lsa, u holda nima qilish kerakq Bunday animatsiyalarni hosil qilish uchun bizning 
qatlamimiz ustida maxsus 
harakat trayektoriya qatlamini yaratish kerak bo‗ladi. 
Va shu qatlamda 
qalam bilan qiyshiq traektoriya chizig‗ini chizamiz. Natijani 
ko‗rish uchun klaviaturadagi Enter tugmasini bosamiz.
Shu bilan birga avtomatik animatsiyalarda foydalanish mumkin bo‗lgan yana 
bir natija mavjud - bu maska qatlami. Maska qatlami uchun asosiy qatlam ustida 
yangi bo‗sh qatlam yaratamiz. Shu qatlamni sichqonchaning chap tugmasi bilan bosib 
Maska - Mask buyrug‗ini tanlaymiz. Natijada, qatlam ko‗k rangga o‗zgaradi va 
ikkala qatlamlar 
o‗zgarishlardan himoyalanadi. Maska qatlamdan shu himoyani 
o‗chirib, boshqaruv kadrda bir nechta to‗rtburchaklar chizamiz. Keyin yana maska 
qatlamning himoyasini yoqib klaviaturadagi Enter tugmasini bosamiz va natijani 
ko‗ramiz.

---

160 
Maska 
qatlamdagi 
boshqaruv 
kadrni 
motion 
tweening 
yordamida 
animatsiyalashtirilsa harakatlanish natijai yanada chiroyli bo‗ladi.