O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Innovatsion loyihalarni moliyalashtirishning tashkiliy shakllari
25
 
Shakl
 
Ehtimol bo‘lgan 
sarmoyadorlar
 
Qarz 
mabag‘larini 
oluvchilar
 
SHakllardan 
foydalanishning 
afzalliklari
 
SHakllardan 
foydalanishning 
murakkabligi
 
Difitsitli 
moliyalashtirish
 
Xorijiy davlatlar, 
xalqaro moliyaviy 
institutlar, 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
korxonalari
 
Hukumat
 
Innovatsiyalarni 
davlat tomonidan 
tartibga solinishi va 
nazorat qilinishi
 
Moliyalashtirishni 
nomaqsadiy xarakteri 
tashqi va ichki davlat 
qarzlarining o‘sishi. 
Byudjetning xarajat 
qismini ko‘paytirish
 
Aksiyadorlik 
(korporativ) 
usulida 
moliyalashtirish
 
Tijorat banklari
 
Koorporatsiya 
va korxonalar
 
Koorporatsiya 
(korxonalarda 
investitsiyadan 
foydalanish variant 
belgisi)
 
Faqat qimmatbaho 
qog‘ozlar bozorida 
ishlashi. Sarmoyador 
xatarining yuqori 
darajasi
 
Loyihani 
moliyalashtirish
 
Xukumatlar, 
Xalqaro moliyaviy 
institutlar, Tijorat 
banklari, 
Mamlakat 
korxonalari, 
Xorijiy 
sarmoyadorlar, 
Institutsional 
sarmoyadorlar
 
Innovatsion 
loyihalar
 
Moliyalashtirishni 
maqsadli xarakteri. 
Xatarlarning 
taqsimlanishi. 
Davlat ishtirokchi 
moliyaviy 
muassasalarni 
kafolati. Nazoratni 
yuqori darajasi
 
Investitsion muhitga 
bog‘liq kredit 
xatarlarining yuqori 
darajasi. Beqaror 
qonunchilik va soliq 
tartibi
 
25
Мухамедьяров А.М. «Инновационный менеджмент» Учебник. – М: Инфра 2010, 82 с.

---

181 
Venchurli fondlar orqali innovatsion loyihalarni moliyalashtirish 
yangiliklar bo‘yicha mahsulot ishlab chiqarishga qaratilgan bo‘lib, qoidaga 
ko‘ra, pioner (birinchi) sohalardagi yuqori ishga doir faollik bilan 
bog‘langan. Bunday holatlarni yirik firmalar faoliyatida kuzatishimiz 
mumkin. Masalan, Kaliforniyadagi Silikon vodiysida venchurli fondlar 
orqali 
innovatsion 
loyihalarni 
moliyalashtirish 
natijasida 
yuqori 
texnologiyalarni ishlab chiqilishi va tatbiq etilishi bunga misol bo‘lishi 
mumkin.
Innovatsion loyihalarni moliyalashtirishni samarali boshqaruvning 
ustuvor maqsadlari innovatsion faoliyatni faollashtirish asosida yangi 
texnologiyalar va tovarlar bozori tomoniga faol harakatlantirish, iqtisodiy 
taraqqiy etish va yangi bozorlarga bostirib kirishni faol o‘sishi uchun 
ishlab chiqarishni yanada ixtisoslashtirish va har tomonlama rivojlantirish 
imkoniyatlaridan foydalanishdan iboratdir. 
Takrorlash uchun savollar 
1. Innovatsion loyihalarni asosiy maqsadi nima? 
2. Ilmiy-texnik loyiha bilan axborot investiiyaviy loyihalar orasidagi 
farqni sharhlab bering? 
3. Innovatsion loyihalarni ilmiy-texnik ahamiyati darajasi bo‘yicha 
tavsiflang?. 
4. Innovatsion loyihalarni moliyalashtirish strategiyasini sharhlab 
bering? 
Mavzu bo‘yicha tavsiya etilgan adabiyotlar 
1.
Atkinson, Robert D. Innovation economics: the race for global 
advantage Robert D. Atkinson and Stephen J. Ezell. USA: Yale University 
Press, 2012 
2.
Sengupta J.Theory of Innovation, A New Paradigm of Growth, 
2014 by Pearson Education, Inc.p.154. 
3.
Salixov S.A. Innovatsion faoliyatni boshqarish. Darslik. T.:TDIU, 
2013 y. 
4.
Innovation, intellectual property, and economic growth Christine 
Greenhalgh and Mark Rogers.USA Princeton University Press, 2010. 46-b. 

---

182