O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

Funksional ma’noda marketing menejment biror bir qarorni 
shakllantirish jarayoni, rejalashtirish va amalga oshirishni boshqarish 
sifatida tushuniladi.
Institutsional ma’noda esa, marketing menejment - bu rahbarlik, 
boshqaruv kuchi sifatida talqin etilib, huquqiy va tashkiliy vakolatlar 
asosida firmaning barcha bo‘limlari o‘rtasida funksional vazifalarni 
to‘g‘ri va muvofiqlashgan ravishda taqsimlash orqali ko‘zlangan 
maqsadga erishishni samarali boshqarishdir. Marketing – menejment 
muhitini shakllantiruvchi asosiy omillarga madaniyat, siyosat va tizim 
yoki struktura kiradi. 
Hozirgi vaqtda marketing xizmatini tashkil qilishning turli xil 
shakllari mavjud, shuning uchun faqat ba’zi bir zamonaviy tashkiliy 
tuzilmalarni ko‘rib chiqish bilan cheklanamiz. Boshqaruv jarayolarining 
ixtisoslashtirilishi va standartlashtirilishi bu tashkiliy tuzilmaning yuqori 
samaradorligini belgilaydi. Marketingni tashkil qilish - korxonada bir 
necha yo‘nalishda amalga oshiririlishi mumkin: 

---

89 
1. Funksional – bunda javobgarlik taqsimot, sotish, ta’minot va 
tovar harakatini tashkil qilish doiralariga qo‘shiladi. 
2.
Tovarlar tamoyili bo‘yicha tashkil etish. Unda funksional 
tamoyillarga yana bir tovar markasi uchun boshqaruvchilar qo‘shiladi. 
3.
Bozor tamoyili bo‘yicha tashkil etish. Unda funksional 
tamoyillariga, yana bir hudud bozorlari va iste’molchilar turi bo‘yicha 
boshqaruvchilar qo‘shiladi. 
Vazifaviy tashkil qilish doirasi muvofiqlashtiruvchi muammolarni 
hal qilish uchun ba’zida mahsulot bo‘yicha menejment kiritiladi. 
Mahsulot bo‘yicha menejer bitta yoki bir turli buyumlar guruhini 
ishlab chiqarishga tatbiq etishdan toki uni chiqarib sotishgacha javobgar 
bo‘ladi. Menejerning bu bilan bog‘liq asosiy vazifasi - ushbu mahsulotni 
ishlab chiqarish munosabati bilan korxona xizmatlari ishini muvofiq-
lashtirishdan iborat.