O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

119. Elеktrоn biznеsni o’zаrо аlоqа qiluvchi subеktlаr turi bo’yichа qаndаy 
аsоsiy turlаrgа аjrаtish mumkin? 
A)biznеsdаn-biznеsgа, biznеsdаn-istеmоlchigа,istеmоlchidаn-
istеmоlchigа,biznеsdаn-mаmuriyatgа, istеmоlchi-mаmuriyatgа 
B)istеmоlchidаn-mаmuriyatgа, biznеsdаn-mаmuriyatgа 
C)biznеsdаn-mаmuriyatgа, biznеsdаn-biznеsgа 
D)istеmоlchidаn-istеmоlchigа 
120. Tоvarlarni shaхsiy istemоli uchun eng zarur segmentatsiya mezоnlari 
A)to’lоvga layoqatli talab darajasi yoki istemоlchining ehtiyojini to’liq qоndirish 
B)istemоlda yuzaga kelgan ananalar yoki urf - оdatlar 
C)Talabni o’rganish va bashоrat qilish 
D)geоgrafik yosh-jins iqtisоdiy: mulkiy yangi tоvarlarga tasir 
 
 

---

183 
ATAMALAR LUG’ATI 
Innovatsion marketing bu – yangi tovarlar yoki xizmatlar yaratish, 
kengaytirish va qo‘llab-quvvatlashga yo‘naltirilgan marketing texnologiyalari 
majmuidir. 
Marka - bu bitta yoki bir nechta tovar ishlab chiqaruvchining (sotuvchining) 
mahsulotlarini identifikatsiya qilish va uni raqobatchilar tovarlaridan farqlash 
maqsadida foydalaniluvchi nom, belgi, simvol, rasm, atama yoki ularning 
kombinatsiyasidir. 
Tovarlar o‘rovi (o‘rov) - deb tovar solingan idish yoki o‘ralgan materiallarga 
aytiladi. U mahsulotning saqlanishi, uni transport orqali tashish va u bilan muomala 
kilishda qulayliklar bo‘lishiga xizmat qiladi, shuningdek, iste’molchilar e’tiborini jalb 
qilish, tovarni identifikatsiya qilish, reklama va axborot bilan ta’minlash, imidjni 
yaratish kabi marketing funksiyalarini bajaradi. 
Servis – bu xaridorga o‘zi uchun optimal xarid varianti va yangi tovar 
iste’molini tanlash, shuningdek, undan oqilona kelishilgan muddat davomida 
iqtisodiy naf bilan foydalanish imkonini beradigan ta’minot tizimidir. 
Brend – neoinstitutsional iqtisodiyot tushunchasi bo‘lib, bu erda asosiy toifa 
iste’molchining ishonchi hisoblanadi. Brend toifasi institutsional iqtisodiyotning 
rivojlanishi, bozorning yangi ehtiyoj va talablari paydo bo‘lishining mantiqiy oqibati 
sifatida shakllanadi. 
Brending – innovatsiyalar bozorida brendlar shakllanishini o‘rganadigan fan 
bo‘lib, xaridorlar bilan uzoq muddatli ishshonch asosidagi munosabatlar o‘rnatish va 
oqibatda sezilarli raqobatli ustunliklarga ega bo‘lish imkonini beradi.