O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus talim vazirligi toshkent moliya instituti

Menejment (ingl.management) — boshqarish, tashkil etish) — maxsus boshqarish faoliyati; boshqarish toʻgʻrisidagi fan. M.ning holati i.ch. samaradorligiga, texnika va texnologiya darajasi hamda ishchi kuchining sifatiga taʼsir koʻrsatadi. M.fanining mazmuni boshqaruv tizimi va boshqaruv obʼyekti orasidagi oʻzaro munosabat boʻlib, uning asosiy vazifasi boshqaruvning zamonaviy usullarini, rahbarlik sanʼati sirlarini oʻrganishdan iborat ¹.

Har qanday ishlab chiqarish korxonlari yoki firmalari o’z faoliyatini boshlar ekan o’sha korxonada boshqaruv mexanizmi ishga tushadi. Har bir boshqaruvchi o’z faoliyatini gullab yashnashi yoki tanazzulga uchrashi uning chiqargan qarorlariga asosan bog’liq bo’ladi. Demak menejerning har bir chiqargan qarori korxona taqdirini hal qilar ekan. Menejerning qanchalik aniq va asosli qaror chiqarishi bu uning menejment haqidagi bilimlariga, ko’nikma va malakalariga bog’liqdir. Menejment qonunlari va tamoyillari uning poydevorini talab qiladi. Biz kundalik hayotimizda amal qilishimiz kerak bo’lgan qonun qoidalar yig’indisi Konstitutsiya hisblanadi. Konstitutsiya bizni turli hil havf hatarlarni qilishimizga tosqinlik qiluvchi norma hisoblanadi. Agar biz konstitutsiyamizga qarshi chiqsak, uning moddalarini qo’pol ravishda buzsak, bu biz uchun yomon oqibatlarga olib kelishi mumkin. Huddi shuningdek, har bir menejer hox ishlab chiqarish korxonasi menejeri bo’lsin, hox kichik biznes subyekti bo’lsin o’zi faoiliyat ko’rsatayotgan korxona yoki firmani boshqaruvini tashkil qilishda menement tamoyillari va qonunlarini jorey etishsiz muvofaqiyatga erish qiyindir. Qisqa qilib aytganda, menejment qonunlari va tamoyillari boshqaruvining “Konstitutsiya”si hisoblanadi.

Yuqorida aytib o’tilganidek, Konstitutsiyaga amal qilmaslik o’zining salbiy oqibatlariga olib kelsa, menejerlarning boshqaruv Konstitutsiyasiga amal qilmasligi ham o’zining salbiy oqibatlariga ega.

Hozirgi kunda menejmentni rivojlantirish bo’yicha yurtimizda ko’pgina chara tadbirlar o’tkazilmoqda. Buning natijasi o’laroq Prezidentimiz I.A. Karimov tashabbusi bilan barpo etilgan “Singapur Menejmentni rivojlantirish xalqaro

Instititi”ni ko’rsatishimiz mumkin. Bu dargohda xalqaro darajadagi bilim va ko’nikmalarga ega bo’lgan kadrlar tayyorlanmoqda. Prezidentimiz Andijonga tashrifi davomida qilgan nutqlarida fermerlarni – zamonaviy menejerlar deb takidlab o’tganlar. Haqiqatdan ham menejment tor doirali tushuncha emas. U har bir sohaning asossida yotadi. Har qanday boshqaruvini to’g’ri tashkil etishda menejmentning qonun qoidalarini, tamoyillarini bilmasdan turib, ushbu tarmoq sohasi boshqaruvini to’g’ri yo’lga qoyib bo’lmaydi.