O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi
Yüklə 0,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Do„stlik. O‗smirlik va o‗spirinlik yoshida paydo bo‗ladigan barda muammolarni
yedish va u bilan o‗rtoqlashish uchun bolaga do‗st kerak. Psixolog tili bilan aytganda, do‗st - bu ―alter - Ego‖, ya‘ni ikkindi ―Men‖ bo‗lib, u o‗sha paytdagi ―Men‖ning bir qismi sifatida idrok qilinadi. Bu shunday odamki, shaxs u bilan barda dardu - xasratlarini muhokama qiladi, muammolarini uning oldiga to‗kib soladi. Do‗stlikning boshqa intim , emotsional xissiyotlardan farqi shuki, u odatda bir jins vakillari o‗rtasida bo‗ladi va do‗stlar odatda 2 kishi, ayrim xollarda 3-4 kishi bo‗lishi mumkin.
Do‗stlikning ham ko‗zlagan maqsadlari bo‗ladi : u amaliy, ish - faoliyat bilan bog‗liq, sof emotsional (ya‘ni, muloqot ehtiyojlarini qondirish), rasional (intellektual muammolarni xal qilishga asoslangan), ahloqiy (o‗zaro insoniy sifatlarni takomillashtirishga xizmat qiluvdi) bo‗lishi mumkin. Do‗stlikning asosiy sharti - o‗zaro
Agar ana shunday tushunish bo‗lsa, do‗stlar gap - so‗zsiz ham qiliqlar, yuz ifodasi, yurish - turishga qarab ham bir - birlarini tushunib olaveradilar.
Ikki jins vakillari o‗rtasida ham do‗stlik bo‗lishi mumkin, faqat u ko‗pinda tanishuv bilan sevgi - muhabbat o‗rtasidagi oraliqni to‗ldirishga xizmat qiladi. Do‗stlarga xos bo‗lgan sifatlarga bir - birini ayash, g‗amhurlik qilish, ishond, shaxsiy muammolarga befarq bo‗lmaslik, qo‗llab - quvvatlash, mehr kabilar kiradi. Ularning ardoqlanishi do‗stlikning uzoq davom etishi va ikkala tomon manfaatiga mos ishlarni amalga oshirishga undaydi. Do‗sti yo‗q o‗smir yoki o‗spirin o‗zini juda baxtsiz, nodor hisoblaydi. Ayniqsa, agar do‗sti xoinlik qilsa, uning kutishlariga zid ish qilsa, bu xolat juda qattiq ruhiy iztiroblarni keltirib chiqaradi. Shuning uchun ham har bir yosh o‗z do‗stini hafa qilib qo‗ymaslik, uning ko‗ngliga qarab ish qilishga xarakat qiladi. Agar ilk o‗spirinlikda do‗stlik mazmunan anda yuzaki, bevosita muloqot maqsadlari asosida tashkil etilgan bo‗lsa, yosh o‗tgan sari u hayot mazmuni va yuksak qadriyatiga aylanib boradi.
sevgi qalblar yaqinlashuvining muhim alomatidir. Sevgi - bu nafaqat hissiyot, balki boshqalarni seva olish qobiliyati hamda sevimli bo‗la olishdir. Shuning uchun ham o‗smirlar va o‗spirinlar uchun bu xissiyotning borligi juda katta ahamiyatga egachir. Aynan o‗smirlir va ilk o‗spirinlikdagi sevgi beg‗ubor, tiniq, samimiy bo‗lib, yosh o‗tgan sari uning mazmuni boyib, boshqa qadriyatlar ham o‗rin egallay boshlaydi. To‗g‗ri, o‗smir bilan o‗spirin sevgisida ham sifat farqlari bor. Masalan, o‗smirlar bir - birlariga mehr qo‗yishganda ko‗proq sheriklarning tashqi qiyofalari, intellektual imkoniyatlari va ijtimoiy mavqalariga e‘tibor beradilar. haqiqiy sevgi o‗spirinlik yillaring oxirlarida paydo bo‗lib, uning asosiy mezoni endi tashqi belgi va afzalliklar emas, balki insoniy fazilatlar bo‗lib xizmat qiladi.
Sevgi - bu shunday tuyg‗uki, u bir shaxsning ikkindi shaxs ustidan mutloq ustunligi yoki afzalligini inkor etadi. Bunday hissiyot esa sevgi bo‗lmaydi. Shuning uchun ham o‗spirinlik yoshidagi yigit va qizlar guruhda muloqotda bo‗lishni va bunda teng xuquqli munosabatlar bo‗lishini xoxlaydilar. Bu talab sevishganlar uchun ham qonun hisoblanadi. Do‗stlikdan farqli, bu yerda turli ko‗rinishlar yoki turlarni ajratish mumkin emas. Bu xissiyot shundayki, u tomonlarni faqat ahloqan va ma‘naviy jihatdan yaqin bo‗lishini taqozo etadi. Sevgan yurak ma‘naviy jihatdan yaxshi, ulug‗ va ijtimoiy jihatdan manfaatli ishlarni qilishga qodir bo‗ladi. To‗g‗ri, ko‗pdilik ota - onalar o‗quvchilik yillarida paydo bo‗lgan sevgi xissidan biroz do‗diydilar, uni deklashga, xattoki, qizlarga ta‘qiqlashni ham afzal ko‗radilar. Lekin aynan shu hisning borligi yoshlarni ulug‗vorroq, samimiyroq, har narsaga qodir va kudliroq qiladi. Sevgida ―ishi yurishmaganlarning‖ esa boshqa sohalarda ham ishi yurishmaydi. Ular o‗zlarini tushkun, baxtsiz, omadsiz hisoblaydilar.
Olimlar sevgining yoshlarda namoyon bo‗lishi va uning psixologik tahlilini o‗rganishgan. Ma‘lum bo‗lishida, sevgining dastlabki bosqichi - o‗zaro yoqtirib qolish - Yüklə 0,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|