Yaxyo G`ulomovdir (1908-1977). U birinchi o’zbek arxeolog olimlardan
hisoblanadi. Yaxyo G`ulomov 1943 yilda «Xiva va uning yodgorliklari» mavzuida
tarix fanlari nomzodligini olish uchun dissertatsiyani himoya qildi, 1950 yilda esa
«Xorazmning sug’orish tarixi, qadimgi zamonlardan hozirgacha» deb nomlangan
muammo bo’yicha doktorlik ilmiy darajasini oldi. Tarixchi olim 1936 yildan
boshlab Toshkent, Buxoro, Farg’ona va boshqa arxeologik guruhlarga boshchilik
qildi. 1938 yildan e'tiboran akademik S.P.Tolstov rahbarligidagi Xorazm
arxeologiya-etnografiya ekspeditsiyasi tarkibida ilmiy-tadqiqot ishlari olib borgan.
U 4 tomlik «O’zbekiston SSR tarixi», 2 tomlik «Samarqand tarixi» kitoblarning
mualliflaridan biri. Yaxyo G`ulomovning O’zbekistonnig sug’orilish tarixiga doir
ilmiy ishlari qadimgi dehqonchilik vohalari (Amudaryo, Zarafshon, Qashqadaryo
va boshqalarning qadimgi o’zanlari)ni aniqlash va undan xalq xo’jaligi maqsadlari
yo’lida foydalanishda katta yordam bermoqda. Uning Zarafshon va Farg’ona
vodiylarida, shuningdek Toshkent vohasida olib borgan ilmiy tadqiqotlari
O’zbekistonda tosh davrini o’rganishda fanga katta hissa qo’shdi. Bu tabarruk
1
Shamsutdinov R. va boshq. Vatan tarixi. (Uchinchi kitob); R. Shamsutdinov, Sh. Karimov – T.: Sharq, 2010, – B.
397-398.
27
inson, fan zahmatkashini muhtaram yurtboshimiz Islom Karimov mana shunday
ta'riflagan edi: «Men akademik Yahyo G`ulomovni yaxshi bilardim. U mustaqil
Dostları ilə paylaş: |