O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus


Uchinchi guruh tuslovchilar



Yüklə 0,65 Mb.
səhifə53/90
tarix11.08.2023
ölçüsü0,65 Mb.
#139190
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   90
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus

3. Uchinchi guruh tuslovchilar
Bular buyruq maylidagi sof fe’l negizidan so‘ng qo‘shiladi.
Fe’llarning uchinchi guruh tuslovchi bilan tuslanishi quyidagicha:

SHaxs

Son

Birlik

Ko‘plik

I

yozay, yozayin, o‘qiy, o‘qiyin

yozaylik, o‘qiylik

II

yoz, yozgin, o‘qi, o‘qigin

yozingiz, o‘qingiz,

III

yozsin, o‘qisin

yozsinlar, o‘qisinlar,



17-mavzu: FE’LNING VAZIFADOSH SHAKLLARI

Fe’lning gapda ma’lum bir gap bo‘lagi vazifasini bajarishga mos bo‘lgan shakli uning funktsional1 formasi deyiladi. Fe’lning funktsional formalari gapda kesim, hol, aniqlovchi, ega va to‘ldiruvchi vazifalarida keladi.


O‘zbek tilida fe’lning funktsional formalariga 1) sof fe’l, 2) ravishdosh, 3) sifatdosh, 4) harakat nomi kiradi.
1. Sof fe’l
Fe’lning tuslangan formada qo‘llanib, kesim vazifasini bajarishga mos fe’l shakliga sof fe’l deyiladi. Sof fe’l har uch zamon shaklida qo‘llangan aniqlik, buyruq-istak, shart mayli formasidagi fe’llarni o‘z ichiga oladi. Masalan: To‘g‘ ri so‘z odam butun hayoti davomida mehr, sadoqat nurlarini tarqatadi (U.Mahkamov). Kimki oz bilsa, ozga o‘rgatadi. (Tafakkur gulshani). Aqlni beaqldan o‘rgan (Maqol).

Yüklə 0,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   90




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin