O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus vazirligi samarqand davlat universeteti

 
 
 

---

68 
O‗z-o‗zini tekshirish va muhokama uchun savollar 
1. Nima uchun yalpi talab egri chizig‗i salbiy egilgan 
trayektoriyaga ega? 
2. Quyidagi omillarning yalpi talab va taklifga ta'siri qanday? 
- ishlab chiqarishning pasayishi tufayli neft eksportining qisqarishi; 
- suyuq yoqilg‗i va rangli metallarga jahon narxlarining pasayishi? 
3. Umumiy talab va yalpi taklifga klassik va keynscha qarashlarni 
tushuntiring. 
4. Yalpi talab o‗zgarishi modeldagi muvozanat holatiga qanday 
ta‘sir ko‗rsatadi? 
5. Yalpi taklif o‗zgarishi modeldagi muvozanat holatiga qanday 
ta‘sir ko‗rsatadi? 
6. Milliy ishlab chiqarishni tartibga solishda klassik va keynscha 
yondashuvlarning farqlari nimada. 

---

69 
VI BOB. ISTE‘MOL, JAMG‗ARISH VA INVESTITSIYA 
FUNKSIYALARI
6.1. Iste‘mol va jamg‗arish, ularning grafiklari va funksiyalari 
Milliy mahsulot (YaMM, YaIM, MD) iste'mol va jamg‗arma 
uchun ishlatiladi. 
Iste'mol (C)
- bu odamlarning moddiy va ma'naviy ehtiyojlarini 
qondirish uchun tovarlar va xizmatlardan individual va birgalikda 
foydalanish. Qiymat nuqtai nazaridan aytganda, bu aholi hayotiy uchun 
muhim mahsulotlar va xizmatlarni sotib olishga sarflagan mablag‗lari 
miqdoridir. 
Iste'mol ishlab chiqarish va shaxsiy iste'molga bo‗linadi. 
Ishlab chiqarish iste'moli
- bu ishlab chiqarish va ijtimoiy faoliyat 
jarayonida firmalar, tadbirkorlar, davlat tomonidan ishlab chiqarish 
omillari, tovarlar va xizmatlardan (uskunalar, dastgohlar, mashinalar va 
boshqalar) foydalanish. 
Shaxsiy iste'mol
- bu aholining oziq-ovqat mahsulotlari, kiyim-
kechak 
buyumlari, 
poyabzal, 
uy-joy, 
transport 
vositalari 
va 
boshqalardagi 
iste'molidir. 
Ushbu 
tovarlar 
va 
xizmatlar 
iste'molchilarning xulq-atvorini shakllantiradi.