O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta

Lizin ishlab shiqarish

Ma’lumki, lizinning ikki xil optik faollikdagi D-L-shakllari mavjud: Lizin (diaminkapron kislota) S₆N₁₄N₂O₂

NH₂

NH₂SH₂SH₂SH₂SH₂SH

SOOH
Lizin odam va hayvonlar organizmida qator o’ta muhim biokimyoviy funksiylarni bajaradi: hujayrada kalsiy transporti, ovqat hazm qilish fermentlari sekresiysini va umumiy azot nisbatini oshirishni ta’minlaydi va h.k.

Lizinning oziq ovqat sanoatida qo’llanilishi maxsulotlarning sifatini yxshilab ularning biologik qiymatini oshiradi. SHuningdek, lizin hayvonlar oziqasidagi eng tanqis aminokislotalar hisoblanadi. hayvonlar oziqa rasioniga lizinning 0,1-0,4% miqdorida qo’shilishi oziqaning qiymatini keskin oshiradi va shu bilan birga ularning sarf bo’lish miqdorini qisqartish imkonini beradi.

Lizinning produsent-mikroorganizmlari, auksotrof bakteriylarning Brievibasterium, Misrosossus, Sorynebasterium kabi gomoseringa muxtoj mutant turkumlari hisoblanadi.

Rossiyda lizin produsenti sifatida Brievibasterium turkumlaridan foydalaniladi. Lizin produsenti-auksotrof - biotin, tiamin, treonin va metioninga talabshan bo’ladi.

Sanoat asosida lizin va boshqa xil aminokislotalarni olish, qat’iy rejimdagi aseptik sharoit, steril oziqa muhiti va produsentning toza kulturasidan foydalanishni talab etadi.

Lizin olishning texnologik jarayonlari quyidagi bosqishlardan iborat (6-shizma):

• 
  ekish materialini olish;
  
• 
  oziqa muhitini tayyorlash va sterillash;
  
• 
  barsha uskunalar, kommunikasiy va havoni tayyorlash hamda sterillash;
  
• 
  fermentasiy;
  
• 
  L-lizinni ajratish.