O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent tibbiyot akademiyasi

Surunkali pankreatit
– xotin-qizlarda o’t pufagi va jigar xastaligi ko’p uchragani 
sababli bu kasallik ko’proq ayollarda uchraydi. Barcha surunkali pankreatit bilan og’rigan 
bemorlarning 20 %ini 60 yogshdan o’tgan keksalar tashkil etadi. Xolesistektomiya qilingan 
bemorlarning 1/3 qismida surunkali pankreatit kuzatiladi. Kasallik keksalarda latent 
kechadi. Bemorlar dispeptik alomatlar va o’ng qovurqalar ostidagi og’riqlardan shikoyat 
qiladilar. Keksalarda bu kasallik hazm organlarning boshqa kasalliklari bilan birga 
uchraydi, shuning uchun uning diagnostikasi birmuncha qiyinroq bo’ladi. Siydik va qon 
tarkibida diastaza miqdori yuqori bo’ladi. Koprologik tekshiruvda me'da osti bezining hazm 
qilish qobiliyati kuzatiladi. Kasallikni davolashda parhez va ovqatlanish tartibiga rioya 
qilish kerak. Fermentlardan pankreatin, mezimforte, panzinorm, lipotrop vositalardan 
metionin, lipokain tayinlanadi. Desensibillovchi, spazmolitik vositalar va mineral suvlar 
ichib turish tavsiya etiladi.
Xronik kolit
- yo’g’on ichakning surunkali yalliqlanishi bo’lib, keksa odamlarda 60 
yogsdan keyin ko’p uchraydigan kasallik hisoblanadi. Asosiy klinik belgisi qabziyat, 
meteorizm, ich ketishi, qorinda og’riqlar bo’lishidir. Ko’pincha bu kasallik me'da, jigar 

---

33 
kasalliklari bilan birga kechadi. Surunkali qabziyatlar keksa odamlarda to’qri ichak shilliq 
pardasining tushib qolishiga, gemorroyga olib kelishi mumkin, shuning uchun ko’p 
kuchanmaslik, qabziyatlarning oldini olish lozim. Xronik kolitni davolashda yog’li, 
qovurilgan, o’tkir ovqatlarni cheklash zarur. Parqezda meva, sabzavotlar, mineral suvlar, 
spazmolitiklar va ichni yumshatuvchi, o’tlardan tayyorlangan qaynatmalar beriladi. 
Qon qusishda hamshiralik jarayoni 
 
Hamshira 
tekshiruvi 
Bemor 
Muammolar
i 
Hamshira 
parvarish 
rejasini tuzish 
Rejani amalgam oshirish 
Natija 
Bemor 
shikoyatlari: 
yo’tal; 
nafas 
siqishi 
behollik; 
nafas 
olganda 
ko’krak 
qafasida 
og’riq; 
paydo 
bo’lishi 
Obyektiv 
ko’ruvda: 
Teri 
qoplamlari 
oqish 
rangda, 
sianoz,
Auskultatsi
yada quruq 
van 
am 
xirillashlar. 
AQB 
pasaygan.