O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi
VGA bilan kasallanishni o’rganishda ko’p yillik dinamikasini yakuniy
Yüklə 1,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
VGA bilan kasallanishni o’rganishda ko’p yillik dinamikasini yakuniy
materiallari Yillar Kasallanish ko’rsatkichi (U) Kasallanish ko’rsatkichi raqamlari (x) x 2 xu 1982 109,3 1983 117,7 1984 94,3 106 1985 90,4 1986 86,1 1987 94,9 1988 96.6 1989 75.8 1990 86.5 1991 68,0 1992 78.9 1993 54,3 1994 62,9 1995 60,9 1996 1 20.6 1997 102.2 1998 102,3 1999 101,3 ∑n=18 ∑u= x= ∑ x 2 = ∑xu= 20-jadval Davriylikni aniqlash Yillar Kasallik ko’rsatkichi UT Og’ishi (otklonenie) (u-UT) 1982 109,3 1983 117,7 1984 94,3 1985 90,4 1986 86,1 1987 94,9 1988 96.6 1989 75.8 1990 86.5 1991 68,0 1992 78.9 1993 54,3 1994 62,9 1995 60,9 1996 120.6 1997 102.2 1998 102,3 1999 101,3 p=18 u=89,37 107 YUQUMLI KASALLIKLAR YILLIK DINAMIKASINING TAHLILI Tahlilning maqsadi: yil davomida epidemik jarayonning namoyon bo’lish shakllari bo’yicha kasallanishning sabablarini baholash. Hal qilinishi kerak bo’lgan masala: 1. Epidemik jarayon namoyon bo’lishining ayrim shakllarini aniqlash. 2. Yil davomida har bir shakllarning jadalligini baholash. 3. Har bir shaklning yillik kasallanish yig’indisidagi ulushi. 4. Shular asosida epidemik jarayonning yetakchi omillari belgilanadi va uni boshqarish uchun epidemik jarayon kelib chiqish mexanizmi va sabablari haqidagi g’oyalar ilgari suriladi. Yil davomida hamma yuqumli kasalliklarga notekis tarqalish xarakterli. Kasallanishning yil davomida davriy o’zgarishi, ya’ni ko’payib borishi va susayishi ma’lum sabablarga bog’liqdir. Yil mobaynida doimo ta’sir etuvchi sabablar yil davomidagi kasallanishni shakllantiradi. Yil davomidagi kasallanish bu davriy va doimiy bo’lmagan sabablarni e’tiborga olmagan holda aynan Shu sharoitlarda epidemik jarayonning minimal jadalligidir. Ayrim hollarda uni mavsumlararo kasallanish deb ham aytiladi. Davriy ta’sir etuvchi sabablar yil davomidagi kasallanishga epidemik ustamani shakllantiradi. Bu sabablar har doim yilning ma’lum bir mavsumida yoki davrida ta’sir qiladi, Shuning uchun ularni mavsumiy sabablar deb yuritiladi, ushbu jarayonning namoyon bo’lish shaklini esa - mavsumiy kasallanish deb ay- tiladi. Mavsumiy epidemik jarayon rivojlanishi shakllarini xarakterlab turuvchi belgilardan biri bu davriy sabablar ta’siri boshlanishi bilanoq kasallanish yilning aynan bir vaqtida boshlanishida va Shu sabablarning faolligi susaygach kasallanishning kamayishida namoyon bo’ladi. Mavsumiylik bu epidemik jarayonning fasllar bo’yicha rivojlanishining yaqqol namoyon bo’lishidir. Kasallanishning mavsumiy ko’tarilishi - bu qo’zg’atuvchi populyatsiyasi bilan xo’jayin populyatsiyasining o’zaro ta’sirini qayta o’zgarishga olib keluvchi ijtimoiy va tabiiy sharoitlarning ma’lum bir o’zgarishiga epidemik jarayonning reaksiyasidir. Yillik dinamikaning doimiy bo’lmagan tasodifiy sabablari - bu Shunday sabablarki, ularning natijasi kasallikning birdan avj olib namoyon bo’lishidir. Bu sabablar faolligining ortishi yil davomida bir tekis bo’lmaydi, bu sabablar ta’sirida kasallikning epizodik (to’satdan) avj olishi kuzatiladi. Yüklə 1,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|