Oʻzbekiston respublikasi

Populyasiya tez rivojlangani uchun

Populyasiyadagi organizmlar uz-uzini boshkargani uchun

98.SHovkin ekologik omili organizmlarga kanday ta’sir kiladi?

*Salbiy ta’sir kiladi

Ta’sir kilmaydi

Ijobiy ta’sir kiladi

Na salbiy na ijobiy

99.Ekologik tarbiyani kanday olib borish kerak?

*Jamoatchilikda, oilada maktabda, litsey -kollejda, oliy ukuv yurtlarida , jamoatchilik orasida

Maktabda

Keng jamoatchilik orasida

Bogchada

100.Markaziy Osiyoda zoologik kuzatishlar metodikasini bergan olim kim?

*Kashkarov D.S

Tulaganov A.T

Zoxidov T SH

Gurvich V.F

NAZORAT SAVOLLARI

1.Insoniyatning rivojlanish tarixidagi ijtimoiy-ekologik bosqichlar

2. XX asrda «Demografik portlash» ning sabab va oqibatlari
3. Ekologiyaning fan sifatida shakllanishi
4. Ekologik inqiroz tushunchasining mazmuni
5. Ekologiya fani nimani o‘rganadi, u qachon vujudga kelgan?
6.Ekologiyaning boshqa fanlar bilan bog‘liqligi.
7. Ekologiya fanining rivojlanishida O‘rta Osiyo olimlarining roli
8. Ekologiyaning predmeti nima?
9.Ekologiyaning vazifalari nimalardan iborat?
10.Milliy universitetimizda ekologik maktab yaratgan olimlar.
11. Qanday hayot muhitlarini bilasiz?
12.Ekologik omillar guruhlari.
13. CHeklovchi omillar
14. Fotoperiodizm nima?
15.Suv ekologik omiliga nisbatan o‘simliklar va hayvonlar qanday ekologik guruhlarga bo‘linadi?
16. Poykiloterm va gomoyoterm organizmlar.
17. Edafik omil nima?
18.Galofit nima?
19.Hayot formasi yoki shakli deganda nimani tushunasiz?
20.Qanday hayot formalari klassifikatsiyalari mavjud?
21.O‘simlik va hayvonlarning qanday hayot formalari bor?
22.Suvda yashovchi hayvonlar nima deb ataladi?
23. Populyasiya nima?
24. Populyasiyaning qanday xarakterli belgilarini bilasiz?
25. Qanday populyasiya tiplari bor?
26.Populyasiyalar dinamikasi, uning joyda tarqalish tiplari qanday?
27. Populyasiyaning vaqtda o‘sishi va model nima?
28. Nima uchun populyasiya muhofaza vositasi hisoblanadi?
29. Ekosistema nima?
30. Ekosistemaga misollar keltiring.
31. Biologik щosildorlik piramidasi tы\risida nima bilasiz?
32. Suksessiya nima?
33. Quruqlik va suv ekosistemalarining farqi nimadan iborat?
34. Edifikator va dominant turlar nima?
35. Biosfera va uning chegaralari.
36.Tirik organizmlar qaerlarda tarqalgan?
37.Biosferada moddalar qanday aylanma harakatda bo‘ladi?
38.Uglerodning aylanma xarakati sxemasini tushuntirib bering.
39.Biogen, oraliq va o‘lik modda nima?
40.Biota deganda nima tushuniladi ?
41.Biosfera barqaror muvozanatini asrash uchun qanday choralar ko‘rish kerak?
42.Noosfera ta’limoti va uning asoschilari.
43. Global, regional va mahalliy ekologik muammolar.
44.Ekologik muammolarning kelib chiqish sabablari.
45.O‘zbekistondagi ustuvor ekologik muammolarni ta’riflang
46.Ekologik qonun va prinsiplarni tushuntirib bering.
1. Atmosferaning chegaralari, asosiy xususiyatlari va ahamiyati.
2.Atmosfera gaz balansining o‘zgarishi va uning oqibatlari.
3.Atmosferani ifloslovchi asosiy manbalar va birikmalarni ajrating.
4.Havo ifloslanishining zararli oqibatlarini misollar yordamida tushuntiring.
5.«Ozon tuynuk»lari, «kislotali yomg‘ir»lar, smogning hosil bo‘lish sabablari va oqibatlarini tushuntirib bering
6.Atmosfera ifloslanishining oldini olish va kamaytirish uchun qanday tadbirlar amalga oshiriladi?
7.Atmosfera ifloslanishini normalashtirish.
8.Sanitar-ximoya zonasi nima va qanday belgilanadi?
9.O‘zbekistonda atmosfera havosi ifloslanishining o‘ziga xos xususiyatlarini ochib bering.
10.Iqlimning o‘zgarishi va uning kutilayotgan oqibatlari.
11.Monitoring deganda nima tushuniladi?
12. Ekologik ekspertiza nima ?
13.Gidrosfera deb nimaga aytiladi? Uning qanday xususiyatlarni bilasiz?
14.Suvning inson hayoti va biosferadagi ahamiyati.
15.Er yuzida suvlarning etishmasligi va ifloslanishi muammolari.
16.Suvlarni ifloslovchi asosiy manbalar va ifloslovchi birikmalar.
17.Ifloslangan suvlarni tozalash usullari.
18.Er usti va er osti suvlarini muhofaza qilish tadbirlari.
19.Dunyo okeanining ekologik muammolari va ularni hal qilish yo‘llari.
20.O‘zbekistonning asosiy suv manbalari va ulardan oqilona foydalanish muammolari.
21.O‘zbekistonda suvlarning ifloslanishi va uning oldini olishni yo‘llari.
22.Orol dengizi muammosining kelib chiqish sabablarini tushuntiring. Dengizni asl holiga keltirsa bo‘ladimi?
23. Dunyo er fondi qanday taqsimlangan?
24.Tuproq deb nimaga aytiladi? Tuproqning biosfera va jamiyat hayotidagi ahamiyati.
25.Insonning tuproqlarga ta’siri va uning oqibatlari
26.Eroziya deb nimaga aytiladi? Qanday eroziya turlarini bilasiz? Eroziyaga qarshi kurash choralari.
27.Tuproqlarning sho‘rlanishi va uning oldini olish muammolari.
28.Tuproqlarning ifloslanish manbalari, asosiy ifloslovchi modda va birikmalar.
29.CHo‘lga aylanish va unga qarshi kurash choralari.
30.O‘simlik va hayvonlarning biosfera, va inson hayotidagi ahamiyati.
31.Er yuzida o‘simlik va hayvon turlari. O‘simlik va hayvonlarning biomassalari qanday taqsimlangan?
32.Insoning o‘simlik va hayvonlarga qanday ta’sir shakllari mavjud?
33.O‘simlik va hayvonlarni muhofaza qilish yo‘llari.
34.Nima uchun o‘simlik va hayvonlarni populyasiya darajasida muhofaza qilish kerak?
35.“Qizil kitob" va uning ahamiyati.
36.O‘zbekistonning o‘simlik va hayvonlari va ulardan foydalanishning ekologik muammolari.
37.O‘simlik va hayvonlarni muhofaza qilishda qo‘riqhonalarning ahamiyati. 38.Qzbekiston qo‘riqxonalari.
39. O‘zbekiston tuproqlari va ulardan foydalanishning ekologik muammolari.
40.Er osti qazilmalarini muhofaza qilish deganda nima tushuniladi? Qanday foydali qazilmalarni bilasiz?
41.Er osti qazilmalarining jamiyat hayotidagi rolini baholang.
42.Mineral resurslarni qazib olish va uning ekologik oqibatlari.
43.Rekultivatsiya deganda nima tushuniladi va u qanday bosqichlarda amalga oshiriladi?
44.O‘zbekistondagi mineral resurslar zaxira­lari xaqida nimalarni bilasiz?
45.O‘zbekistonda tog‘-kon sanoatining rivojlanishi va uning ekologik oqibatlari.
46.Sanoatdagi chiqindilar muammosini qanday yo‘llar bilan ijobiy xal qilish mumkin?

1. Ekologik havfsizlik deganda nima tushuniladi?

2.O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida tabiatdan foydalanish masalalari qanday aks ettirilgan?
3.O‘zbekistonda tabiatni muhofaza qilishning davlat boshqaruvi tizimini tahlil qiling?
4.O‘zbekistonda tabiat muhofazasi sohasida qabul qilingan qanday qonunlarni bilasiz ?
5.O‘zbekistonda ekologik huquqbuzarliklar uchun qanday jazo choralari belgilangan?
6.Tabiatni muhofaza qilishning qanday chora-tadbirlari mavjud?
7.Tabiatdan maxsus foydalanganlik uchun qanday to‘lovlar joriy qilingan?
8.O‘zbekistonda tabiatdan foydalanish soxasida qanday to‘lov turlari mavjud ?
9.Davlatlararo ekologik hamkorlikning zarurligini asoslab bering.
10.Tabiatni muhofaza qilish masalalarini hal qilishda xalqaro hamkorlikning qanday shakllari mavjud?
11.Tabiatni muhofaza qilish sohasida xalqaro hamkorlikning tarixi.
12.Ekologiya va tabiat muhofazasi faoliyati bilan shug‘ullanuvchi qanday xalqaro tashkilotlarni bilasiz?
13.Tabiat muhofazasi sohasidagi asosiy konvensiya va shartnomalar.
14.YUNESKOning "Inson va biosfera” dasturi to‘g‘pucuda nimalarni bilasiz?
15.Faqatgina xalqaro kelishuv, hamkorlik yo‘li bilan hal qilsa bo‘ladigan qanday mintaqaviy va global muammolar­ni bilasiz? 16.O‘zbekistonda faoliyat ko‘rcatayotgan, ekologiya masalalari bilan shug‘ulanuvchi qanday davlat va nodavlat tashkilotlarini bilasiz?
17.O‘zbekiston qaysi xalqaro konvensiyalarga qo‘shilgan?
18.Insonning tabiatga ta’sirining hozirgi zamon bosqichi xususiyatlarini tushuntiring.
19.Ekologik bilimlarni rivojlantirish zaruriyati sabablarini ochib bering.
20.Barqaror rivojlanish tushunchasining vujudga kelish shart-sharoitlarini tushuntiring.
21.Biosfera barqarorligini nima ta’minlaydi?
22.Barqaror rivojlanish bo‘yicha qanday konferensiyalar o‘tkazilgan va ularda qanday xujjatlar qabul qilingan?
23.O‘zbekistonda barqaror rivojlanishni ta’minlash bo‘yicha qanday hujjatlar, qarorlar mavjud?