202
ta`minlaydigan narx
” deb ataydilar. AQShda “adolatli” narxni ta`minlanishini juda
ko‘p federal komissiyalar kuzatib boradi.
15.2. Monopol hokimiyat sharoitida narx belgilashda iste’molchi
ortiqchaligini egallash
Monopol yoki bozor hokimiyatiga ega bo‘lgan firmalar rahbarlari oldida
turadigan asosiy masalalardan biri - bu qanday qilib bozor
hokimiyatidan samarali
foydalanishdir. Ular oldida narxlarni qanday belgilash,
qancha ishlab chiqarish
omillari olish kerak, uzoq va qisqa muddatli oraliqlarda
ishlab chiqarish hajmini
qancha qilib belgilash kabi masalalarni echish turadi.
Raqobatlashgan
bozordagi
firmalarni
boshqarishga
qaraganda
bozor
hokimiyatiga ega bo‘lgan firmalarni boshqarish qiyinroq. Raqobatlashgan bozorda
narx berilgani uchun firma rahbarlari o‘z e`tiborlarini ko‘proq
xarajatlarni
kamaytirishga va sotish bilan bog‘liq masalalarni echishga qaratadi. Ishlab chiqarish
hajmini esa narxni chekli xarajatlarga tenglashtiradigan hajmda belgilaydi. Monopol
hokimiyatga ega firmalar ishlab chiqarish hajmini va mahsulot narxini aniqlashi
uchun hech bo‘lmaganda talab elastikligining taqribiy
qiymatini bilishlari kerak
bo‘ladi.
Monopol
hokimiyatga
ega
bo‘lgan
firmalarning
narxni
belgilash
strategiyasining asosini iste’molchi ortiqchaligini egallash orqali qo‘shimcha foyda
olish usullari tashkil qiladi.
Faraz
qilaylik, firma barcha ishlab chiqargan mahsulotlarini bir narxda sotsin
(15.2-rasm).
Dostları ilə paylaş: